Hayırlı günler dilerim.
İrlanda dünyada 8 yıllık kesintisiz eğitim verilen tek ülke değil.
ABD, İngiltere, Fransa vb. ülkelerde ilkokul ve ortaokul ayrımı var ama öğrenciler 16 yaşından önce eğitim programları arasında seçim yapmaz.
Bu bilginin
kaynağını öğrenebilir miyim?
Türkiye'de 5 ve 3 yıllık iki kademeden oluşan ilköğretim, çocukların gelişim özelliklerine uygun.
Bu sistemin çocukların gelişim özelliklerine uygun olduğunu nereden biliyorsunuz?
Yeni yasa teklifiyle, 4'er yıllık kademelerle eğitime başlama yaşı geriye çekilirken, çocukların gelişim dönemlerine uyumsuz bir sistem yaratılıyor.
Çocuk, işlemler dönemine geçmeden 5 yaşında ilkokula, soyut işlemler dönemine geçmeden 9 yaşında ortaokula ve 13 yaşında ortaöğretime başlıyor.
9 yaşından itibaren çocukları farklı programlara yönlendirebiliyor.
Dünyadaki deneyimler bu yaşta farklı programlara ayrıştırmanın eşitsizliklere neden olabileceğini gösterdi.
Bahsettiğiniz deneyimlerin
kaynağını yazabilir misiniz?
İlkokul 1. sınıf 5 yaş grubuna göre yeniden tasarlanır ve ilk yıl müfredatı bu yaş grubuna göre uyarlanırsa ilkokul eğitimi fiilen 4 yıldan az olacak.
Çocukların ortaokulda seçmeli dersler almaya başlamadan önce temel becerileri edinmek için daha az zamanı olacak.
Ortaokuldaysa temel eğitim ve farklı programlar arasında kurulacak denge belirsiz.
Çocuklar ortaokula başladığında temel becerileri edinmek için yapılacak çalışmalar sonlandırılacak mıdır?
Ortaokul ve lise döneminde tüm dersler seçmeli ders mi olmaktadır?
Temel eğitim ve farklı programlar arasında kurulacak denge kime göre belirsiz?
Öğretmenlere göre mi yoksa tasarıyı hazırlayanlara göre mi?
Eylül 2012'de hem 2006'da hem de 2007'nin ilk dokuz ayında doğan çocukların okula başlamasıyla, okula başlayan çocuk sayısı 1,2 milyon yerine 2 milyona çıkar.
Bu hesabı yaparken kullandığınız verileri nereden aldığınızı öğrenebilir miyim?
177 ülkede çocuklar okula 6 ya da 7 yaşında başlıyor.
Bilimsel araştırmalara göre; 7-11 yaş somut işlemleri, 12 yaş üstü ise soyut işlemleri kavrayabiliyor.
Türkiye'nin de aralarında yer aldığı 18 ülkede yapılan araştırmaya göre;
çocuklar arasındaki öğrenme beceresi ülkemizde 10 yaşında daha yüksek iken 15 yaşına geldiğinde düşüyor.
177 ülkede çocukların okula başlama yaşını gösteren
kaynağı öğrenebilir miyim?
7-11 yaş somut işlemleri, 12 yaş üstü ise soyut işlemleri kavrayabildiğini gösteren bilimisel araştırma sonuçlarını nereden öğrenebilirim?
Öğrenme becerisinin ölçülmesinde kullanılan kriterler nelerdir? Araştırma anket usulüyle mi yapılmıştır?
5 yaşındaki çocukların birçoğu henüz ilkokula gitmeye hazır ya da okuma-yazma becerilerini edinebilecek durumda olmayabilir.
Anaokuluna gitmeden ilköğretime başlayacak olan çocuklar, yeterli bilişsel, duygusal, sosyal ve fiziksel gelişimi sağlayamadan ilköğretimde sunulan becerileri edinememe riski var.
Bu sayı artışı öğretmenler ve kademeler arası geçiş/sınav sistemleri üzerinde kalıcı bir baskı yaratabilir.
Artan öğrenci sayısı nedeniyle ortaya çıkan sistemdeki bu şişkinlik üniversite kapılarına dek sürer ve tüm çocuklarımıza istediğimiz kalitede eğitim vermemiz riske girebilir.
Herhangi bir insanın düşünebildiği bu hususları, yasayı hazırlayanlar düşünüp gerekli tedbirleri almamış olabilirler mi?
Ortaokullar tek başına kurulabileceği gibi ilkokul ya da liselerle beraber de kurulabilecek.
Çocuklar 9-13 yaşları arasında ortaokullarda farklı seçmeli dersler ve programlar alabilecek.
Eğer çocuklar devam etmek istedikleri liseye göre ortaokul seçmeye yönlenirse, çocuklara erken yaşta yanlış seçimler yaptırılması riski doğabilir.
Tecrübelerime ve gözlemlerime dayanarak şunu söyleyebilirim.
Üniversiteye başlamış biri bile özelliklerine uygun olmayan bir meslek seçtiği sonucuna ulaşmaktadır.
Kendimden örnek verecek olursam, ticaret lisesi mezunuyum, bir süre elektronik okudum, açık öğretim iktisat mezunuyum ve mesleğim bilgisayar programlama.
Yeni yasa tasarısı ile orta okul için yapılan seçim kişinin mesleği olmak zorunda mıdır? Lisede, üniversitede, sonraki yaşamında farklı mesleklere yönelme imkanı ortadan kalkmakta mıdır?
Ya da ortaokulda yapılan bir seçimin yanlış olduğuna kanaat getirip, lisede başka bir alan okunması, lisede okunan bölümün uygun görülmemesi durumunda üniversitede farklı bir alana yönelmenin önünde engeller var mıdır?Üniversiteden sonra farklı bir mesleğe atılmanın imkanları ortadan kaldırılmakta mıdır?
Şu an ortaokula nasıl bir geçiş ve bu süreçte nasıl bir seçme sistemi olacağı belirsiz.
Bu belirsizlik kime göredir?
İlköğretim ikinci kademede seçmeli dersler mevcut sistemde de var;
Örneğin Medya Okuryazarlığı, Düşünme Eğitimi vb. temel eğitimi ve yaşam becerileri edinimini destekleyecek seçmeli dersler sunuluyor.
Yasa ile yapılan değişiklik, ortaokullarda seçmeli derslerin ortaöğretimi yani lise eğitimini destekleyecek şekilde oluşturulacağının ve öğrencilerin "yetenek, gelişim ve tercihlerine göre verileceğinin belirtilmesi.
Teklif, ortaokullarda oluşturulacak program seçeneklerini MEB'in takdirine bırakıyor.
Seçmeli ders ve programların ilişkisi ise belirsiz.
Anayasa değiştirme ihtiyacı hissedilmesinin temel sebebi, kurumlara esnek davranma imkanı vermemesidir.
Anayasa ve yasalar ilkeleri belirler.
İlkelere uygun uygulamaların nasıl olacağına kurumların karar vermesi uygulamanın VERİMLİ olması için zorunludur.
Her şeyin yasa ile belirlenmesini beklemek
hukukun ruhuna aykırı olur.
İlköğretim, temel becerileri edinme çağı.
Çocuklar toplumsal yaşama en iyi biçimde katılabilmek için Türkçe ve matematik becerileri kazanmalı,
Fen ve sosyal bilgiler edinmeli, eleştirel düşünme becerilerini geliştirmeli ve İngilizce öğrenmeli.
Programlar temel eğitimin ağırlığını azaltarak mesleki ya da dini yönlendirme ve eğitime ağırlık verirse, çocukların temel becerileri edinmesi zorlaşır.
Seçmeli dersler, "yetenek ve gelişimlerine" verilecek denmesine karşın henüz yetenekleri tam olarak şekillenmemiş ki bu durum tamamı olmasa da öğrencilerin çoğunluğu için geçerli öğrencilerin yanlış derslere yönlendirilme olasılıkları var 9-13 yaş çocuk gelişiminin henüz oturmadığı bir yaş aralığı.
Özel gereksinimli ve risk altındaki çocuklar için de sakıncalar doğabilir.
Temel beceriler nelerdir? Bu becerilerin edinme süresi nasıl belirlenir?
Teknolojik gelişmeler bu becerilerin edinilme süresini kısaltamaz mı?
Mesleki ya da dini yönlendirme ve eğitime ağırlık verildiğinde, çocukların temel becerileri edinmesinin zorlaşacağını nereden biliyorsunuz?
MEB, UNICEF ve Avrupa Birliği desteğiyle 2009'dan bu yana yürütülen 16.8 milyon Euro bütçeli,
"Okul Öncesi Eğitimin Güçlendirilmesi Projesi" özellikle dezavantajlı bölgelerde, farklı koşullara sahip ailelerin çocuklarının
erişebileceği, alternatif okulöncesi eğitim modelleri oluşturmayı hedefliyor. Dolayısıyla taşımalı eğitim şart değil.
Diğer bir deyişle okul öncesi eğitim zorunlu hale getirilmeden yaygınlaştırılıyor.
İmkanlar elverdiği sürice zorunluluk olmasa bile çocuklar okul öncesi eğitime devam edecektir.
