Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.
Bilinç ile yapay zeka arasındaki fark nedir?Bernard Beckett tarafından yazılmış Genesis isimli romanda
insan olmanın ne anlama geldiğini sorgulanıyor.Yapay zeka sahibi bir ROBOT ile bilinç sahibi bir varlık olan bir İNSAN arasındaki diyaloglar ile
insan olmanın tanımı yapılmaya çalışılmış.
Kitapta, yapay zeka ile bilinç arasındaki benzerlikler / farklılıklar ortaya konulmaya çalışılmış,
bilinç ile yapay zeka arasında önemli bir fark olmadığı kanaati oluşturulmaya çalışılmış. Öncelikle bilinç ve yapay zeka kavramlarının tanımlarını hatırlayalım.
Bilinç
1. (isim) İnsanın kendisini ve çevresini tanıma yeteneği, şuur
2. Temel bilgi, temel görüş
3. (ruh bilimi) Algı ve bilgilerin zihinde duru ve aydınlık olarak izlenme süreci, şuur
Yapay zekâ
insan zekâsına özgü olan, algılama, öğrenme, çoğul kavramları bağlama, düşünme, fikir yürütme, sorun çözme, iletişim kurma, çıkarımsama yapma ve karar verme gibi yüksek bilişsel fonksiyonları veya otonom davranışları sergilemesi beklenen yapay bir
işletim sistemidir. Bu sistem aynı zamanda düşüncelerinden tepkiler üretebilmeli (eyleyici yapay zekâ) ve bu tepkileri fiziksel olarak dışa vurabilmelidir.
Dikkatinizi çekmek istediğim nokta yapay zekanın windows, android gibi bir işletim sistemi olduğudur.Yapay zeka ile ilgili çalışmaların
ülkemizde ve dünyada hangi seviyede olduğu hakkında detaylı bilgi sahibi olmak isteyenler
[linkler sadece üyelerimize görünmektedir.] sitesini ziyaret edebilir.
Özellikle Devrim Çamoğlu'nun D.U.Y.G.U (D.U.Y.G.U , açılımı Dil Uzam Yapay Gerçek Uslamlayıcı) Projesi hakkındaki bilgileri ve
T.Y.İ.D (Türkçe Yapay zeka İşaretleme Dili) ile ilgili bilgileri okumak yapay zekanın geldiği nokta hakkında temel bilgi edinilmesi için yeterlidir.
Kitaptan bazı alıntılar yapmayı uygun görüyorum.
Yapay zeka sahibi robot karakterinin ağzından ifade edilen düşünceler :
'İdealarınızla (fikirlerinizle), onlar sanki birer ürünmüş gibi gurur duyuyorsunuz, ama aslında onlar birer ASALAK. Neden evrimin sadece fiziksel olana uygulanabileceğini düşünüyorsunuz ki? Evrimin ortama saygısı yoktur. Önce hangisi geldi dersin: akıl mı/ yoksa akıl Fikri mi? Bunu daha önce hiç düşünmedin mi? Birlikte geldiler. Akıl da bir ideadır.
Alınması gereken ders budur/ ama korkarım bu seni aşıyor. Kendini merkezde görmek senin bir insan olarak zayıf tarafın. Bak şimdi sana dışarıdan görünen manzarayı söyleyeyim.
'Hâlâ benimle birlikte misin? Öyle olduğunu biliyorum. Her asalak gibi Düşünce de uysal bir ev sahibi olmadan varlığını sürdüremez. Ama Düşünce'nin yeni ve kendi çıkarlarına daha uygun bir ev sahibi tasarlaması için ne kadar zaman geçeceğini sanıyordun?
'Beni kim yaptı sanıyorsun? Düşünen makineyi, Düşünce'yi gerçekten de şaşırtıcı bir etkinlikle yayabilecek bir makineyi kim yaptı dersin?
'Ben insanlar tarafından yapılmadım. Ben idealar tarafından yapıldım. Art artık yeni bir hevesle konuşuyordu. Gözleri büyümüş, dudakları titriyor, ağzından akan salyası boynunun kabarık turuncu kıllarına bulaşıyordu.
Art'in yerine oturan sözcükleri karşısında Adam irkildi.
'Beynindeki tüm bilgiyi alıp, onu sözcük sözcük tanımlamanın ne kadar zaman alacağım hayal edebiliyor musun? Kaç yaşam boyu?
Benim beynimin içeriği iki dakikadan az bir süre içinde kopyalanabilir. Sana daha önce yalan söyledim. Sözünü ettiğim deney yapıldı bile.
İki hafta önce ilk tam aktarımı gerçekleştirdik. Ertesi gün şu kapıdan içeri girdiğimde artık tümüyle yepyeni biriydim.
Tek bir kablo, tek bir devre eskisiyle aynı değildi. Ama sen farkı anlamadın bile; ben de öyle. Öbür ben kapatıldı.
Yakınlarda bir gün kendimle tanışmak fırsatını bulmayı umuyorum.
'Sözcükler eskimiş ve biraz da kaba bîr mekanizmadır. Düşünce'yi aktarmanın daha etkin bir yolu her zaman hesapta vardı.
Beni Düşünce yaptı çünkü yapabiliyordu. Peki bundan sonra ne olacak?
Düşünce, aynı seni kullandığı gibi, beni de kullanacak. Ve kim daha fazla dayanacak, sen mi ben mi? Bana bunu yanıtla, Bay Et ve Kemik. Kim daha fazla dayanacak? Düşünce kimi tercih edecek?'
...
Bilinç sahibi insanın ağzından ifade edilen düşünceler :
'Düşünmek yapmaktan daha fazlasıdır. Ne yaptığını bilmek demektir. Beynim kalbimin atmasını sağlıyor. Bu otomatik olarak oluyor. Ben farkında değilim.
Bu beynimin bir işlevi, ama düşüncemin değil. Eğer bana bir şey atacak olursan, onu savuşturmak için kolumu otomatik olarak kaldırıp, kendime siper ederim.
Bunu düşünmeden yaparım. Adam, bir darbeden korunuyor gibi, koluyla hızla yüzünü örttü.
"Ama şimdi, bu hareketi sana gösterirken, onun hakkında düşünüyorum. Hareketlerim istemli. Onları aklımda bir amaçla yapıyorum.
Dışarıdan bakan birine göre, arada bir fark yok. Fark niyette, sonuçta değil. Bu farka biz düşünce diyoruz. Sen VERİ İLE UĞRAŞIYORSUN, ben ise anlamla.
'Bu sözcükleri konuşuyorum çünkü söylemek istediğim bir şeyi söylüyorlar. Ama benim uykumda da konuşmam, hatta uyanık bir insanla bir sohbet yürütmem bile mümkün.
Bu da farklı bir konuşma şekli. Fark yine düşünce, sözcüklerimi isteyerek seçme yöntemim. Sen bunun için bana benzemiyorsun. Senin oynayan ağzın benim atan kalbim gibi.
Bir amaç ile tasarlanmış, ama niyetten yoksun bir makine.
Yapay zeka sahibi robot karakterinin ağzından ifade edilen düşünceler :
Adam'ın gözlerine bakmaya devam eden Art'ın yüzüne yavaşça bir gülümseme yayıldı.
'Bu savın getirdiği zorluk şu ki' dedi Art, 'senin durduğun yerden aynen böyle görünüyor olmalı. Tanımına karşı çıkmıyorum, sadece benim de bu standartlar çerçevesinde düşünebileceğime itiraz etmene karşı çıkıyorum.
'Bu şekilde hissetmen son derece doğal. Birçok makine gördün. Belki onları yapılırken izledin ve hareketli parçalar ile elektronik devrelerden başka bir şey olmadıklarını biliyorsun.
Düşünmediklerini biliyorsun. Otomatik olarak açılan kapılar, ya da bir fırın düşünmez; bir tabancanın aklı yoktur. Ve böylece, hiçbir makinenin düşünmediği sonucuna varıyorsun.
'Senin için, düşünce çok özel bir şey gerektiriyor gibi. Ama bunu bir de benîm bakış açımdan görmeye çalış. Beyinleri olan bir sürü yaratık görüyorum.
Belki bir solucan, ya da bir sinek veya bir yaban arısı. Düşünüyorlar mı, yoksa sadece birer makine mi bunlar?
'Seninle yedi dilde konuşabilirim. Bunların hepsinde tartışabilirim. Sıfırdan başlayarak kendimin aynısından bir tane yapabilirim.
Şiir yazabilirim, seni satrançta yenebilirim. Şimdi, kim daha fazla düşünen bir varlığa benziyor, ben mi yoksa yaban arısı mı?
Ben sadece bir makineyim, ama yaban arısının bir beyni var. Yani, senin mantığına göre yaban arısı benden daha iyi bir düşünür oluyor.
'Benim beynim bir yaban arısınınkinden çok daha büyük.'
'Benim devrelerim de otomatik bir kapınınkinden çok daha karmaşık'
Tartışmanın devamı benzer şekilde devam ediyor.
Kitaptaki bilinç ile yapay zeka arasında önemli bir fark olmadığı düşüncesine rağmen bir bilgisayar programcısı sıfatı ile aradaki önemli fark hakkında bilgi sahibiyim.
BUNUNLA BİRLİKTE benim göremediğim başka farklarda olduğu düşüncesi ile bu soruyu forumdaşlarıma sormak ihtiyacı hissettim.
Not : Kitaptan yapılan alıntılardaki "Adam" karakteri yirmili yaşlarda bir İNSANDIR. Art karakteri yapay zeka sahibi bir ROBOTTUR.
