Benim anlamadigim su; bilenler aydinlatirsa sevinirim.
Ası vurulunca antikor uretiyor vucud. Virusu kapinca da uretiyor. Yani bir kere kaparsak belli bir sure kurtulmus mu olacagiz. Bildigim kadariyla asilarin belli koruma sureleri var.
antikor vücudun virüslere karşı en büyük savunma sistemidir. çalışma sistemi şöyledir. diyelim ki bir virüs vücuda girdi. savunma sistemi o virüsün bir süre sonra tanıyor ve virüsün hücrelere tutunma mekanizmasına bağlanacak antikorlar üretiyor.
bu antikorlar virüslere tutunarak onların hücreye bağlanmasını engelliyor ve virüs etkisiz hale geliyor. eğer aşı olursak vücuda bu virüslerin etkisiz olanları veriliyor. bağışıklık sistemimiz virüsü tanıyor ve antikor üretiyor. bu antikor üretme bilgisi kalıcı oluyor. eğer gerçek virüs sistemimize girerse tanındığı için hemen antikor üretilip etkisiz hale geliyor ve hasta edemiyor.
yani aşı ile hastalanıp o hastalığı atlatmak aynı etkiye sahip. aynı hastalığa tekrar yakalanma ise şöyle oluyor.
virüs vücuda girince (vücutta ona karşı antikor yoksa) gidip bir hücreye tutunuyor. daha sonra içindeki DNA veya RNA parçacığını hücrenin içine gönderiyor. DNA parçacığı kendini hücre DNA sına ekliyor ve üç boyutlu yazıcıya virüs prototipini yüklediğinizi düşünün. artık o hücre virüsün 3 boyutlu yazıcısı gibi çalışmaya başlıyor ve virüs DNA sı ile kılıfını üretmeye başlıyor. bu süreç hücre patlayıncaya kadar devam ediyor ve yeni virüsler diğer hücrelere bulaşıyor.
DNA kopyalama süreci kontrollü ve hataya yer verilmeyen süreç olduğu için yeni kopyalar orjinal virüsün aynısı oluyor. bu tarz virüslere karşı bir kere bağışıklık kazanmak ömür boyu koruma sağlıyor.
gelelim RNA virüsüne. RNA çekirdekten DNA bilgisini kopyalayıp onu fabrikaya götüren bir mektup olarak düşünebilirsiniz. virüs RNA sını hücreye yollayınca fabrikaya doğrudan bir mektup göndermiş oluyor. Bu mektupta kendi 3 boyutlu şeması var. Fabrika bu mektubun nerden geldiğine bakmaksızın başlıyor RNA parçası ve virüs kılıfı üretmeye. Fakat burada bir sorun var.
DNA kopyalanırken, orijinal DNA ile karşılaştırma yapılıyor. orijinale benzemeyen kopyalar anında imha ediliyor. direk fabrikaya gönderilen RNA da ise orjinal DNA parçası olmadığı için kontrol de olmuyor. yani çıkan parçalar farklı olmuş, azıcık konak hücre RNA sı bulaşmış. hiç umurumuzda değil. fabrika hücre patlayıncaya kadar virüs üretmeye devam ediyor. bu süreç sonucunda elde edilen virüsler bazen orijinal virüse göre farklılık gösteriyor. bu nedenle, hastalığa bağışıklık kazansanız da bir süre sonra aynı hastalığa yakalanabiliyorsunuz. mesela grip aşısı oluyorsunuz fakat bir sene sonra tekrar gribe yakalanıyorsunuz.
covid 19 da aynı durum söz konusu. bu sene bağışıklık kazansak seneye yenisi gelebilir maalesef. fakat tekrar hasta edecek kadar değişemezse temelli kurtulabiliriz.