El yıkamaya dair her şey
DR. EREN EROĞLU
18.10.2009
Bu kışa domuz gribi damgasını vuracak gibi duruyor. Bu nedenle aşı ve ilaç kadar hastalığın bulaşmasını önleyecek tedbirler de önem kazanıyor. Bunlar içerisinde herkesin bildiğini sandığı fakat çoğu kişinin yanlış uyguladığı el yıkama başta geliyor
DOMUZ GRİBİNDEN KORUNMA YOLLARI
Hasta olanlarla yakın temastan kaçının
Ellerinizi yıkayın. Su ve sabun kullanın.
Tek kullanımlık kağıt mendiller büyük önem taşır.
Ellerinizle gözünüze, burnunuza, ağzınıza dokunmayın, virüsler bu yolla yayılır.
Hastalık etkeninin bulaşmış olabileceğini düşündüğünüz yerlere elinizi sürmeyin, kapı kolu, masa, sıra gibi yüzeylerde virüs iki saatten uzun yaşayabilir.
Genel sağlık durumunuzun iyi olması için yeterli miktarda uyuyun, bol sıvı alın ve doğru beslenin. El yıkama basit ve etkili bir hastalıkdan korunma yöntemi, özellikle grip, soğuk algınlığı ve gıdalarla bulaşan hastalıkları engellemekte çok işe yarıyor.
BUNLARDAN SONRA ELLERİNİZİ YIKAYIN!
Her tuvalete girdikten sonra.
Bebeğin bezini değiştikten sonra; bebeğin de elleri yıkanmalıdır.
Hayvanlara ve dışkılarına dokunduktan sonra.
Yemek hazırlamadan ve hazırladıktan sonra; özellikle çiğ et, tavuk ve balığa dokunulmuşsa.
Sofraya oturmadan önce.
Burnu her temizledikten sonra.
Ele her öksürük ve hapşırıktan sonra.
Hasta ve yaralılara dokunmadan önce ve sonra.
Açık bir yaraya dokunmadan önce ve sonra.
Evin çöpünü attıktan sonra.
Göze lens takmadan önce ve sonra.
Çok bilindik ve basit gelse de el yıkamanın doğru yapılabilmesi için kendine ait bazı kuralları var. Su ve sabun kullanarak ya da alkol bazlı el dezenfektanları ile elleri etkili şekilde yıkamak mümkün. Islak mendillerle de temizlik mümkün ama alkol bazlı solüsyon kullanmak kadar etkili değil.
ELLERİ DOĞRU YIKAMA YÖNTEMİ
Ellerinizi dayanabileceğiniz kadar sıcak akan su ve sabun ile yıkayın; çocuklar ılık su ile ellerini yıkayabilir.
Yıkarken kuvvetlice ovuşturun ve işlem en az 20 saniye sürsün.
Elinizin arkasını, parmak aralarını, tırnakları ve bilekleri ihmal etmeyin.
Kağıt havlu ile kurulanırken suyu açık bırakın.
Musluğu kapatmak için ellerinizi kuruladığınız kağıt havluyu kullanın.
ALKOL BAZLI EL TEMİZLEYİCİLERİ NASIL KULLANILIR?
Su ve sabun olmadığında temizlik için su gerektirmeyen alkol bazlı el temizleyicileri mükemmel alternatif oluşturur. Aslında su ve sabuna göre hastalık yapan bakteri ve virüsleri öldürmekte daha etkililer. Buna karşın tüm el temizleyicileri alkol içermez, bu nedenle etkili olan %60 yada yukarısı alkol içerenleri seçmek gerek. Doğru bir temizlik için;
Avucunuza bir çay kaşığı temizleyici dökün.
Elinizdeki sıvı kuruyuncaya kadar ellerinizin her tarafına sürerek ovuşturun.
Elleriniz görünür şekilde kirli ise alkol bazlı temizleyici yerine mümkünse su ve sabunu tercih edin.
ANTİBAKTERİYAL SABUNLAR FAYDALI MI?
Son zamanlarda market raflarında içine antibakteriyel katılmış sabunlar sıkça boy göstermekte. Herkes hastalıklardan korunmak için ellerinizi yıkayın derken insanın aklına mikropları öldüren maddeler katılmış sabunları kullanmanın daha faydalı olacağı gelmekte. Fakat son zamanlarda yapılan çalışmalar bu düşünceyi doğrulamıyor. Bir araştırma haricinde geri kalan hepsi antibakteryal katılmış ile normal sabun arasında elde kalan mikroplar açısından bir fark olmadığını gösteriyor. O tek çalışmada ise aradaki fark beş gün boyunca her seferinde 30 saniye süre ile günde 18 defa antibakteriyel kullanılırsa ortaya çıkıyor. Bunların yanında genellikle sabunlara antibakteryel olarak katılan triklosan maddesi vücutta ve doğada birikiyor ve bakterilerin antibiyotiklere direnç kazanmasına sebep oluyor. Bunların yerine doğayla dost dezenfektanlar kullanmak doğru olanı. İşte size ve doğaya zarar vermeyecek bir dezenfektan. Bütün malzemeleri bir aktarda bulup evde kolayca hazırlayabilirsiniz.
1 tatlı kaşığı boraks,
2 çorba kaşığı beyaz sirke,
2 bardak sıcak su,
Yarım çay kaşığı lavanta yağı,
3 damla çay ağacı yağı,
Boraks zararsız ama etkili bir temizleyici. Hepsini bir kaba koyup toz olanlar eriyinceye kadar karıştırmak gerekiyor. Püskürtmeli bir şişede uzun süre saklamak mümkün. Cam yüzeyler hariç temizlenmek istenen yerlere püskürtülüp arkasından kurulamak yeterli.
