Kontenjan yetersizliği nedeniyle eş özründen dolayı ataması yapılmayan öğretmenin Şanlıurfa İdare Mahkemesi; Eş özrü nedeniyle yapılan başvurunun hizmet puanının yetersiz olduğu gerekçe gösterilerek reddine ilişkin tesis edilen dava konusu işlemde eşitlik ve hakkaniyet ilkeleri ile hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır. tespitinde bulunarak eş özründe hizmet puanının yetersiz olması gerekçe gösterilemez dedi.
T.C.
ŞANLIURFA
İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO: 2013/1172
YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI İSTEYEN DAVACI:
VEKİLİ:
KARŞI TARAF DAVALI: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI -ANKARA
İSTEMİN ÖZETİ: Şanlıurfa İli,
.İlçesi,
. İlkokulu'nda sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta olan davacının, eş durumu özrü nedeniyle eşinin görev yapmakta olduğu Kırşehir İli'ne atanma talebinin "özür tayinlerinin açıklanan kontenjanlar ile sınırlı tutulduğu" gerekçesiyle reddine ilişkin tesis edilen davalı idare işleminin iptali ve yürütmenin durdurulması istenilmektedir.
SAVUNMA ÖZETİ:"2013 Yarıyıl Tatili Öğretmenlerin Özür Durumuna Bağlı Yer Değiştirme Dönemi"nde yapılan atamalarda hizmet puanı üstünlüğünün dikkate alındığı, davacının hizmet puanının yetersiz olması nedeniyle Kırşehir İli'ne atamasının yapılmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Şanlıurfa İdare Mahkemesi'nce, yürütmenin durdurulması istemi hakkında işin gereği görüşüldü:
Dava, Şanlıurfa İli,
İlçesi,
. İlkokulu'nda sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta olan davacının , Kırşehir İli
. öğretmen olarak görev yapan eşinin bulunduğu Kırşehir İli'ne naklen atanmak istemiyle 2013 Yılı-Şubat İl Dışı Özür Grubu Atama döneminde yapmış olduğu başvurunun, hizmet puanının yetersiz olduğundan bahisle reddine ilişkin davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
1982 Anayasa'sının Ailenin korunması ve çocuk haklan başlıklı 41. maddesinde:"Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eş1itliğe dayanır.
Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar.
(Ek fıkra: 07/05/2010-5982 S.K./4. md.) Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir." hükmü yer almıştır.
Ülkemiz tarafından 1948 yılında kabul edilerek iç hukukumuzun bir parçası haline gelen İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 16/3.maddesinde: "Aile, cemiyetin tabii ve temel unsurudur; cemiyet ve Devlet tarafından korunmak hakkını haizdir." hükmüne yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Yer Değiştirme Suretiyle Atanma başlıklı 72. maddesinde; "Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartlan yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır. (Değişik fıkra: 09/04/1990-KHK-418/5 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 05/02/1992 tarih ve E. 1990/22, K. 1992/6 sayılı kararı ile; Yeniden düzenlenen fıkra: 18/05/1994- KHK/527/5 md.) Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.(...) Memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir. Kurumlar atamaya tabi olacak personeli için bu yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar." hükmü yer almıştır.
652 sayılı Kanun Hükmünde Karamamenin "Atama" başlıklı 37. maddesinin 3. fıkrasında; "Öğretmenlerin Bakanlıkça belirlenen hizmet bölge veya alanlarında en az üç eğitim öğretim yılı görev yapması esastır. Bunların yer değiştirme suretiyle atamaları her yıl yapılan atama plan ve programları çerçevesinde eğitim öğretim faaliyetlerini etkilemeyecek şekilde sonuçlandırılır. Bakanlıkça belirlenen özür gruplarına bağlı yer değiştirmeler ise yaz tatillerinde yapılır." düzenlemesine, 5.fıkrasında: "Özre dayalı yer değiştirme istekleri hizmet puanı sıralamasındaki yetersizlik sonucu yerine getirilemeyenlere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72.maddesi kapsamına girenlerin hakları saklı kalmak kaydıyla, istekleri hâlinde istekte bulundukları yere atanmaya hak kazanıncaya kadar aylıksız izin verilebilir. Bu şekilde aylıksız izin verilen öğretmenler, bağlı bulundukları il millî eğitim müdürlüklerine bu amaçla tahsis edilmiş bulunan boş öğretmen kadrolarına aylıksız izinli olmak şartıyla atanır. Bunların atandıkları bu kadrolar aylıksız izin süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, aylıksız izne ayrılan öğretmenler, üçüncü yılsonuna kadar istedikleri yere atamalarının yapılamaması hâlinde durumlarına uygun boş öğretmen kadrolarına öncelikle atanırlar." düzenlemesine yer verilmiştir.
Öte yandan, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmelik'in Amaç başlıklı 1. maddesinde: "Bu Yönetmelik; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 2 nci maddesi ve aynı Kanunun 2670 sayılı Kanunla değişik 72 nci maddesine dayanılarak Devlet Memurlarının aynı kurum içinde yer değiştirme suretiyle atanmalarını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir." hükmüne, "Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarda Göz Önünde Bulundurulacak Hususlar" başlıklı 9. maddesinde; "Yer değiştirme suretiyle atanmalar, Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu göz önünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır.
Yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından, eş ve sağlık durumları ilgili kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak dikkate alınır...
Farklı kurumlarda çalışıp da her ikisi de yer değiştirmeye tabi olan eşlerden unvan, kadro ve görev bakımından daha aşağıda bulunanın görev yeri yukarıda bulunana bağlı olarak değiştirilir.
Aynı veya farklı kurumlarda çalışıp da eşlerden birinin yer değiştirmeye veya bu yönetmelik hükümlerine göre yer değiştirmeye tabi olmaması hallerinde, yer değiştirmeye tabi olmayan veya özel yönetmeliklerine göre yer değiştirmeye tabi olan eşin görev ve unvanı ile hizmetin özelliği dikkate alınır. Bu yönetmelik hükümlerine göre zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan memurun, memur olan eşinin yer değiştirme talebi öncelikle yerine getirilir.
(Ek fıkra:21/10/2000-2000/1466 S.Yön./l. md.) İlgili mevzuatı uyarınca zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı, mülki idare amirliği hizmetleri sınıfı ve Emniyet Hizmetleri Sınıfına giren Memurlar, Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subay ve astsubaylar, hakim ve savcılar ile bu Yönetmeliğin ek 1 inci maddesi kapsamına girenlerin görev süresiyle sınırlı olmak üzere atandıkları yere, memur olan eşinin atanmasında mevzuatı uyarınca yürürlüğe konulan norm kadro sayılarına ilişkin hükümler uygulanmaz." düzenlemesine, Özel Yönetmelikler başlıklı 28.maddesinde ise: Kurumlar bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde halen görevde bulunan memurların geçmiş hizmetlerinin bu Yönetmelik çerçevesinde nasıl değerlendirileceğini ve bu Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde kurumlarca tespiti öngörülen diğer hususları kapsayan özel Yönetmeliklerini Devlet Personel Dairesinden olumlu görüş alınmak sureti ile çıkarırlar. Özel Yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümler yer alamaz....düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyasının incelenmesinden, Şanlıurfa İli, Ceylanpınar İlçesi, Yalçınkaya Köyü İlkokulu'nda sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta olan davacının, eşinin Kırşehir İli Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi'nde rehber öğretmen olarak görev yaptığından bahisle 2013 yılı il dışı mazeret tayini döneminde, elektronik ortamda eşinin görev yaptığı Kırşehir İli'nde bulunan eğitim kurumlarından birine naklen atanmak istemiyle davalı idareye başvurduğu, iller arası eş durumu mazeret tayini talebinin, hizmet puanının yetersiz olduğundan bahisle reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, toplumun temeli olan ailenin korunması, huzur ve refahı için gerekli tedbirlerin alınmasının tüm kurumlar için Anayasal bir yükümlülük olduğu ve bu yükümlülüğü yerine getirmede tanınmış herhangi bir istisnanın da Anayasa'da yer almadığı görülmektedir.
Bu durumda, yukarıda yer alan mevzuat hükümleri uyarınca Kırşehir İli
öğretmen olarak görev yapan eşinin durumu gerekçe gösterilerek eş durumu mazereti gerekçesiyle yapılan iller arası eş özrüne dayalı atanma talebinin, mer'i mevzuat uyarınca kadro durumuna bakılmaksızın öncelikli olarak yerine getirilmesi gerekirken, yasal süresi içerisinde yapılan başvurunun "hizmet puanı"nın yetersiz olduğu gerekçe gösterilerek reddine ilişkin tesis edilen dava konusu işlemde eşitlik ve hakkaniyet ilkeleri ile hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Öte yandan, dava konusu işlemle, davacının aile bütünlüğü bozulduğundan telafisi güç ve imkansız zararların bulunduğu da açıktır.
Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 Sayılı Kanunun 27.maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi'ne itiraz yolu açık olmak üzere 09.07.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
