Arkadaşlar, kendimizde veya öğrencilerimizde göz kusurlarının olup olmadığını belirlemek için bir test var.Teşhis niteliğinde değil ama en azından bilgi sahibi olabilmemiz açısından ilk adım diye düşünüyorum.
Gözünüzü ekrana bakarak test edin
Miyopiden hipermetropiye, astigmata dek birçok göz rahatsızlığını teşhis etmek aslında çok kolay. Tek yapmanız gereken, evinizde bir süre televizyon izlemek! Uzmanlar, ekrandakileri nasıl gördüğümüzün, göz sağlığımızla ilgili önemli ipuçları verdiğini söylüyor
Acıbadem Hastanesi Göz Bölümü Başkanı Prof. Dr. Bozkurt Şener, evde kendi kendinize göz muayenesinin nasıl yapılacağına dair sorularımızı yanıtladı:
* Göz kusurlarını evde teşhis etmek mümkün mü?
Oturduğunuz yerden üç metre uzaktaki televizyonun alt yazılarını gözlerinizi kısarak okuyabiliyorsanız, miyopsunuz demektir.
Hipermetropi genellikle küçük yaşlarda başlar ve çoğu zaman fark edilmez. Eğer uzun süreli televizyon seyredilmesi durumunda sık sık uykunuz geliyorsa, hipermetropsunuz demektir.
Televizyon seyrederken gözlerinizi kısıyor, çizgilerin bazılarını net görürken bazılarını bulanık görüyorsanız ve kendinizi sürekli yorgun hissediyorsanız, bu, astigmat olduğunuz anlamına gelir.
5-18 YAŞ ARASI ARTIYOR
* Miyopi nedir?
Miyopi, halk arasında 'uzağı net görememe' olarak biliniyor. 5 ile 18 yaş arası artan ciddi bir sorun. Basit miyopi, toplumda yüzde 25 oranında görülüyor ve düzeltmeyle tam görme kazanılır. Ara tip miyopide düzeltme sonucu göz tamamen ya da tamamına yakın şekilde görebiliyor. Bu tip sorunların yüzde 60'ında retinayla ilgili sorunlar ortaya çıkıyor. Yüksek dereceli miyopların yüzde 30'unda göz içi basıncı yüksek seyreder ya da glokom göz tansiyonu gelişme riski vardır.
* Nasıl tedavi edilir?
Miyopi, hafif veya ileri derecede olabilir. Bu kusurun tedavisi için gözlük, kontakt lens, lasik ve cerrahi yöntemlere başvurulur. Miyopi için kullanılan gözlük kalın kenarlı ve camın ortası kalın olduğundan estetik problem de ortaya çıkıyor. Kontakt lens, gözlüğe göre daha avantajlı olmasına rağmen, alerji ve enfeksiyona yol açabiliyor. Lazer ise korneanın yeniden şekillenmesi esasına dayanıyor. İşlemin ardından, hasta ertesi gün normal yaşantısına dönüyor. Bu işlem yeni teknoloji sayesinde ortalama 6 ile 8 dakika sürüyor.
GÖZ TEMBELLİĞİNE YOL AÇAR
* Hipermetropi nedir?
Halk arasında 'yakını görememe' olarak biliniyor. Yaş ilerledikçe uyum yeteneği azaldığı için, yakını ve uzağı görme sorunu baş gösteriyor. Fakat gözde zorlanma olduğundan dolayı, gözün sulanması ve ağrıması gibi birtakım komplikasyonlar da ortaya çıkar. Ağır ve çok ağır hipermetropta ise her yaşta, hem uzak, hem de yakın az görülür. Hipermetroplarda kusur genellikle iki gözde birden oluşur.
* Hipermetropi tedavi edilmezse ne olur?
Bu sorun erken teşhis edilmediği takdirde, 'göz tembelliği' ortaya çıkıyor. Hipermetropinin erken teşhis ve tedavisi, özellikle çocuklarda çok önemli. Çocukların göz numaraları saptanmalı, her iki göz arasında ciddi bir derece farkı varsa, zayıf olduğu bilinen göz, egzersizlerle çalıştırılmalıdır.
* Tedavisi yalnızca gözlük mü?
Hipermetropi tedavisinde de yine gözlük, kontakt lens ve lazer yönteminden yararlanılıyor. Bu kez görüntü arkadan öne toplanmaya çalışıldığı için, kenarları ince, ortası kalın mercek kullanılıyor. Kontakt lensin de aynı özellikleri taşıması gerekiyor. Günümüzde hipermetropinin lazer tedavisindeki başarı oranı yüzde 90'lara kadar yükseldi. Üstelik, artık 6-7 derecedeki ciddi hipermetropiler de rahatlıkla tedavi edilebiliyor. Hipermetropinin tedavisinde de miyopideki kriterler söz konusu. Yaklaşık 10 dakika süren ameliyat işlemi sırasında hasta hiçbir ağrı ve acı hissetmiyor. Sadece gözüne ışığın geldiğini fark ediyor.
ASTİGMAT, GENELDE KALITSAL
* Astigmat nedir?
Gözün kırıcı ortamlarında, özellikle korneada değişik meridyenlerdeki kırılma miktarının aynı olmaması durumuna astigmatizma deniyor. Düzensiz astigmatizma, korneada, keratit, kornea ülseri ya da travmaya bağlı düzensizlikler olur. Astigmada da neden genellikle kalıtsaldır.
* Astigma olup olmadığımızı nasıl anlarız?
Bulanık, çift görme ve gölgeli görme, baş ile göz ağrısı, sık arpacık çıkarmak, kirpik dibi iltihabı gibi belirtilerle ortaya çıkıyor. Ağır astigmatı olan hastalar, çevrelerindeki nesneleri çarpık ve bozuk görüyor.
* Gözün haritası nasıl çıkarılıyor?
Yeni yöntemlerle, artık kişiye özel lazer uygulamaları başladı. Her göze özel olarak uygulanan bu yöntemde gözün haritasını çıkartıyoruz ve alet tıpkı parmak izi gibi hastanın gözünü tanıyor. Hastanın bilgilerini lazere yükleyince aynı söylediğiniz gibi alet gözü tanıdığı için yanlış uygulamalara da fırsat vermiyor ve alet kendini kilitliyor. Bunu şöyle de açıklayabiliriz: Doktorun hasta hakkında alete girdiği bilgiler yanlış bile olsa, alet doğru olan noktada gözü yakalıyor ve ona göre lazer vuruşlarını yapıyor.