Güzel İnsan Modeli - Değerler Psikolojisi

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.

Güzel İnsan Modeli - Ailede, Toplumda, Siyasette DEĞERLER Psikolojisi

Güzel İnsan Modeli Profesör Nevzat Tarhan Bey'in kitaplarından birinin ismidir.

"Öğretim bilgi kazandırmak amacıyla yapılan işlemler, eğitim DAVRANIŞ kazandırmak amacıyla yapılan işlemlerdir." tanımlaması çerçevesinde yaptığım araştırmalarda
davranışlara etki eden DEĞERLERİN neler olduğunu anlamak için okumaya başladığım kitapta yer alan bilgiler çerçevesinde yaptığım derlemeleri bu başlık altında paylaşacağım.
Katkıda bulunan arkadaşlar olursa memnun olurum.

Konunun içeriği hakkında fikir vermesi için "Güzel İnsan Modeli" isimli kitabın içindekiler bölümünü paylaşmayı uygun görüyorum.

GİRİŞ
Karar Verme Aşamasında Değerler 
Kötü Dünya Sendromu 
"Ne Kadar O Kadar" Retoriği 
DEĞERLER 
Amaç Değerler 
Araç Değerler 
Evrensel ve Kültürel Değerler 
Değerleri Belirleyen Unsurlar 
Değerler, Bilinmeyene Duyulan Korkuyu Azaltır 
Uzakdoğu Değerleri 
Taoizm 
Budizm ve Hinduizm 
Antikçağ Değerleri 
Antikçağ Değerlerinin Modern Döneme Yansıması 
Roma Değerleri 
Museviliğin Değerleri 
Hıristiyanlığın Değerleri 
Bir Batı Değeri Olarak Şövalyelik 
Diyalektik Gelişimin Etkisi 
Hümanizmin Peygamberi Sokrates, Kıblesi Atina'dır 
Hümanizm, Hıristiyanlığa Tepki Olarak Doğmuştur 
Dini Değerlerden Liberal Değerlere 
Dinlerin Tarihi Süreçte Uğradığı Değişim 
Duyguların Değerlere Yansıma Şekilleri 
insanın Değeri Neyle Ölçülür? 
Ekonomiye Hâkim Olan Değerler 
Ekonomide Güvenin Düşmanı: Rüşvet 
Para Kazanmak İstemek Ayıp mıdır? 
Özgürlüğün Önemi 
Ahlak Nedir? 
Ahlakın Biyolojik Boyutu 
Gereğinden Fazla Sorumluluk Almak 
Düşünce Kalıplan ve Değerler 
Değerler ve Vicdan 
Ne Kazandık, Ne Kaybettik? 
Değerlere Yatırım Yapmak 
Toplumsal Değerler 
Toplumsal Değerlerin Hayata Geçirilmesi 
Değerlerin Yerleşmesinde Liderlerin Önemi 
Toplumdaki Değer Taşıyıcıları 
Siyaset ve Değerler 
Siyasette Eşitlik
Eşitlikten Ne Anlıyoruz? 
Siyasal Sistemlerde Paternalizm 
Değerlerin Hayat Tarzına ve Davranışa Yansıması 
Karakter Eğitimi ve Değerler 
Değerlerin Yenilenmesi 
Önyargılar ve Değerler 
Değerlerin Farklı Alanlardaki Yansıması 
Değerlerin Hedef İlişkisi 
Değerler, İdeallere Giden Yoldur 
ADALET 
Benmerkezcilik 
Adalet Kavramında Dürüstlük ve Kasıt Unsuru 
Adalet Duygusunun İnsan Psikolojisine Etkisi 
Adalet Doğuştan Gelen Bir Duygu mudur? 
Başkalarının Tepkilerine Göre Oluşan Adalet Anlayışı 
Modernizm, Kapitalizm ve Adalet 
Adaletsizliğin Bencillikle İlişkisi 
Ailede Adalet Dengesi 
Kardeş Kıskançlığı ve Adalet 
Eşler Arasında Sevgi ve Adalet Dengesi   
Adalet: İş Hayatının Vazgeçilmez Erdemi 
Katılımcılığın Adaletteki Önemi 
Yüceltilmiş Gücün Adalete Etkisi 
Evrenin Yaratılışındakİ Adalet 
DÜRÜSTLÜK VE ŞEFFAFLIK 
Gerçek Dürüstler, Dürüst Görünenler ve Durum Dürüstleri 
Doğruyu Söylemek, Dürüstlükten Farklıdır 
Yalan, Yanlıştan Farklıdır 
Bilgi Saklamak Dürüstlüğe Engel midir? 
Gerçek Dürüstlüğün Ölçüleri 
Dinin Dürüstlüğe Yaklaşımı 
Dürüst Olmak Kendimizi İyi Hissettirir 
Kişiselleştirme ve Aldatılma Kaygısı, Dürüst Olmayan İnsanların tepkisidir 
Süperego, Vicdan ve Dürüstlük   
Dürüstlüğün Yorumu   
Dürüstlüğün Psikolojik Etkileri 
Toplumsal Dürüstlük 
Modern Hayatta Dürüstlük 
Sanat ve Dürüstlük 
CESARET
Cesaret, Risk Alabilme Becerisidir   
Cesaret, Gereksiz Güç Gösterisi Değildir   
Kültürlere ve Cinsiyetlere Göre Cesaret   
Cesaretin Önündeki Engel: Bireyselleşememek   
Bireysel Cesaretin Toplumsal Yönü   
İş hayatında Cesaret   
İnsanı Cesur Kılan Durumlar     
Cesareti Şekillendiren Unsurlar   
Gereğinden Fazla Cesaret Saldırganlıktır   
Ümit ve Cesaret   
İyimserlik ve Cesaret   
Tembellik, Cesaretin Düşmanıdır   
Cahil Neden Cesurdur?   
Cesaretin Dozu 
GAYRET
Gayreti Arttıran ve Azaltan Faktörler 
Hedef ve Motivasyon 
Yapılan İşi Sevmek, İnsanın Gayretini Arttırır 
Olumsuz, Motivasyonlar 
Semavi Dinlerin Motivasyon Tekniği 
Kişilik Özellikleri ve Motivasyon 
Mükemmeliyetçİ Kişilerde Motivasyon   
Romantik Kişilerde Motivasyon 
sosyal Fobik Kişilerde Motivasyon   
Antisosyal Kişilerde Motivasyon   
Öç Alma ve Motivasyon   
Ödül, Ceza ve Gayret 
Zoraki Gayret   
Gayretkeş Kişilerin Özellikleri   
Gayreti Devam Ettirmenin Yolları   
Beklentiler ve Gayret   
Sorumluluk Duygusu ve Gayret   
İçsel Gayret ve Cesaret   
Hayal Kırıklığı, Eleştiri ve Gayret   
Çocuğun Gayretini Arttırmanın Yolları  
İş Yaşamında Gayret   
Gayreti Etkileyen Psikolojik Faktörler   
Maddi Koşullarda İnşam Çabalamaya Sevk Eden Durumlar   
Gayretsiz Toplum Yakıtsız Araba Gibidir 
Tematik Algı Testi (TAT)   
İç Motivasyonda Düşünce Teknikleri   
SORUMLULUK
Sosyal Sorumluluk   
Sorumluluk Duygusu ve Değerler   
Sorumluluk ve Vicdan   
Sorumluluk Vicdanı Yeşertir   
SADAKAT 
Dependent (Bağımlı) Kişilik Özelliği 
Kaçıngan Kişilik özelliği 
Paranoid Kişilik Özelliği ve Sadakat 
Obsesİf Kişilik Özelliği ve Sadakat 
Bencilliğin Gölgelediği Bağlılık
insan ve Hayvan Arasındaki Bağlılık 
Otizmde Sadakat 
Sadakat ve Sevgi 
Kurumsal Sadakat Çalışmaları 
Modernizmin Kullandığı Bağlanma Yollan 
Anlamlılık İhtiyacı Sadakati Arttırır 
însanın Bağlanma İhtiyacı 
Özgür Bîr Sadakat Anlayışı Mümkün müdür? 
Sadakatin Test Edilmesi 
Sadakati Arttıran ve Azaltan Durumlar 
Sadakatin Erdeme Dönüşmesi 
Sadakatte Karşılıklılık İlkesi   
Sadakat Sorumluluk Gerektirir 
Sadakat ve Hikmet 
İhanet ve Sadakat   
Düşünce Bazında Aldatmak   
Krizler Fırsata Dönüşebilir   
Yaş ve Sadakat 
UTANMA
Günümüzde Utanma Duygusu   
Çocuklukta Utanma Duygusu   
Mahremiyet Algısı ve Utanma   
Mahremiyet ve Ensest   
Cinsel Yaşantıda Utanma Duygusu   
Yalan Söylerken Utanmak 
ALÇAKGÖNÜLLÜLÜK
Modern Dünyada Alçakgönüllü Olunabilir mi?   
Sosyal Hayatta Alçakgönüllülüğün Sınırı   
Alçakgönüllülüğe Etki Eden Duygular 
YARDIMLAŞMA (İNFAK) 
Yardımlaşma Narsisizmi Önler   
Yardımlaşmak İnsanları Tembelliğe İter mi?   
Yardımlaşma Ne Zaman Tembelliğe İter? 
HELALLEŞME
Helalleşmek, Psikolojik Olarak El Sıkışmak Demektir 
SELAMLAŞMA
Selamlaşma ve İyi İletişim Sosyal Sermayedir 
İÇTENLİK VE SAMİMİYET 
Sözel İçtenlik   
İçtenliğin Öğrenilmesi   
Samimiyet, İnsanları Birbirine Bağlar   
Rol İcabı Samimiyet   
Gerçek Samimiyetin Belirtileri   
İçtenlik ve Dürüstlük   
İçtenlik, Araç Erdemlerdendir 
Samimiyet Testini Zamana Yaymak 
İş hayatında İçtenlik 
AFFETME ve BAĞIŞLAMA 
Affetmek Özgürlüktür 
Bağışlamanın Biyolojik Boyutu 
Duyguların Kalp Üzerindeki Etkisi 
Şiddet Kurbanlarında Öç Alma ve Bağışlama 
CÖMERTLİK
Verici Olmak Mutlu Eder 
Cömertlik İnsanı Yüceltir 
Bencilce Yapılan Yardımlar ve Gizli Yardımlar 
Cömertlik Savurganlık Değildir 
Cömertliğin Faydaİarı 
Bilgi, Sevgi ve Entelektüel Paylaşım 
Bilgeliğin Cömertliğe Etkileri 
Modern Hayatın "Bencil" Cömertliği 
Dinin Cömertliğe Yaklaşımı 
Cömertlik Topluma Katkı Sağlar 
Paylaşmak Sosyalleşmeyi Hızlandırır 
İş Dünyasında Cömertliğin Karşılığı: Paylaşımcılık 
Şefkatin Arkadaşı: Cömertlik
Paylaşmak İnsanı Yalnızlıktan Kurtarır 
FEDAKÂRLIK
Modernizm ve Fedakârlık 
Hayat Yarışı Herkes İçin Aynı Değildir 
Fedakârlığın Zıddı Bencilliktir 
Kadınlarda Fedakârlık 
Fedakârlık Genlerimizde Var mıdır? 
ŞÜKÜR VE KANAAT 
Gayrette Kanaat Olur mu? 
Kanaat Etmek, Gayreti Engeller mi? 
Modern İnsanın Yetinme Duygusu Körelmiştir 
Kanaatte Altı Boyutlu Yaklaşım 
Altı Boyut İçindeki Uzaysal Boyut 
Altı Boyut İçindeki Aşağı Boyut 
Altı Boyut İçindeki Ön Boyut 
İnsan Niçin Kanaat Eder? 
Kanaat Duygusunun Doğru Yönetimi 
Doyıımsuzluk, Aşkın Boyutun Eksikliğinden Kaynaklanır
Kanaatin Sergileniş Biçimi 
Şükür, İnsani Görevlerdendir 
Kanaat Duygusu ve Ölüm 
Kanaat ve Dürüstlük 
Psikolojik Kanaat 
İnsandaki Nankörlük Eğilimi 
Şükür ve Kanaatin Düşmanı: "Keşke" ve "Acaba" 
BARIŞ 
iyimserlik Barış, Kötümserlik Savaş Getirir 
Demokratik Değerler Açısından Barışçılık 
Katılımcılık ve Çoğulculuk, Barış Hazinesini Ortaya Çıkarır 
Barış Yoksunluğu 
Barış ve Hoşgörü İlişkisi 
Barışın Düşmanı Bencilliktir 
HOŞGÖRÜ ve DİYALOG 
Negatif Hoşgörü
Pozitif Hoşgörü 
Hoşgörü, Farklı Fikirlere Saygıdır 
Hoşgörünün Sınırları 
Hoşgörünün Düşmanı Bencillik 
Paylaşma Kültürü 
Hoşgörüsüzlüğün Sebepleri 
Duygusal Sağırlık ve Körlük 
Diyalog
Olumsuz Diyalog 
Olumlu Diyalog 
Doğru Tartışma 
Hoşgörü ve Katılımcılık   
Yatay Toplum 
Yatay Toplumda Grup Kimliğinin Önemi   
Mozaik Koalisyonu   
Gökkuşağı Koalisyonu 
Ebru Koalisyonu 
Toplumsal Kimlik Kötüye Kullanılmamalı 
Toplumlardaki Eksen Kurumlar 
İnsan ve Toplum Hayatında Hedef Edinmenin Önemi   
Yaşam Mücadele Değil, Yardımlaşmadır
ÇOĞULCULUK
Tekelcilik
Tekelcilik Bencilleşmeye Götürür   
Resmi İdeoloji Nedir? 
Kültürel Özendirmenin Yolu 
Bir Kültürü Benimsetmenin En İyi Yolu   
Katılımcılık ve Çoğulculukta Eleştiri 
KATILIMCILIK 
İnsan Yalnız Yaşayarak Mutlu Olamaz 
İstişare Kararlarına Uymak Ahlakın Gereğidir 
Katılımcılıkta Konuşma Zemini 
Yönetimde Katılımcılık 
Katılımcılık ve Demokrasi 
Hesap Vermeyen Kişi Kendini Kutsallaştırır 
Katılımcılıkta Eleştiri Önemlidir 
ÖZGÜRLÜKÇÜLÜK 
İç ve Dış Özgürlük 
Pozitif ve Negatif Özgürlük
Zihinsel Özgürlüğün insanlığa Katkıları 
İtaatsizlikle özgürlüğün Dengesi 
Dünyanın En Özgür insanları Çocuklardır 
Özgürlüğün Sınırları 
Aldatıcı Özgürlük 
Özgür Düşünce Geleneği 
Özgürlüğü Etkileyen Durumlar 
Zorunlu Kölelikten Gönüllü Köleliğe   
Felsefi Akımların Özgürlük Anlayışları 
Gerçek Özgürlük, Ortak Amaç Etrafında Birleşmeyi Gerektirir
Dinde Özgürlük 
ÖZELEŞTİRİ 
Ego Haritamız 
Birinci Şart Kendini Bilmek 
Özeleştiri ve Özdenetim 
İNANCIN DUVARI VİCDAN 
At Sineğine Dönüşen Vicdan   
Çocuklarda Vicdan Gelişimi 

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.

Ana okulunu başarıyla bitiren öğrenci hayat okulunda başarısız olmaz

• Ana okulu kuralları
• Eşyalarını arkadaşlarınla paylaş
• Başkalarına zarar vermeden oyna
• İnsanlara vurma
• Aldığın şeyi yerine koy
• Sana ait olmayan şeyi alma
• Kendi dağınıklığını topla
• Birisini incitirsen özür dile
• Dışarıda arkadaşlarınla el ele tutuş
• Meraklı ol, her şeyi incele
• Akvaryumdaki balığın bile öleceğini unutma

• Hayat okulu kuralları
• İhtiyacından fazla olanı paylaş
• Hakka ve adil olmaya dikkat et
• Kimseye zarar verme
• Emanete ihanet etme
• Dürüst ve doğru ol
• Düzenli ol
• Gerektiğinde özür dilemeyi bil
• Yardımlaşmanın kural, kavganın istisna olduğunu unutma
• Merak bilimin hocasıdır
• Yaşamın sadece dünya yaşamından ibaret olmadığını unutma

Güzel bir konu açmışsınız.Burayı merakla takip edeceğim.

Teşekkürler

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.

• Edison olağanüstü başarılarına rağmen "En büyük icad ottur, bizim yaptığımız mevcudu göstermektir" diyordu.
• Çağımızda insanı strese açık tutan en önemli şey, amaçsızlıktır.
• Karar vermede önemli kriterlerden birisi, ahlaki akıl yürütmedir.
• Değerlerde anomi (normsuzluk)  varsa o toplumda kargaşa ve kaos oluşur.
• Değerler öğrenilmesi gereken kavramlardır. İnsan, mutluluğunda etkin rol oynayan değerleri, sosyal öğrenme metoduyla sonradan kazanır.
• Değerleri "araç ve amaç değerler" olarak ikiye ayırabiliriz. Amaç değer, insan hayatındaki soyut hedefleri tanımlar. Araç ise insanı hayataki hedefine götüren yoldur.
• İnsan beyninde değerlerin temelini oluşturan iki türlü duygu vardır: İyiliğe yönelmek ve kötülüğe yatkın olmak.
• İnsanda doğuştan gelen bir bencillik eğilimi vardır.
• Çin kültürünün dağılmadan varlığını sürdürebilmesinin sebebi aile ve devleti kutsallaştırmış olmalarıdır. Bu durum içe kapalı bir külür oluşturmuştur.
• Nilüfer çiçeğinin batalıktaki çamuru emerek güzel koku yayması gibi, toplumdaki menfilikleri de, iyi değerleri ikame ederek ortadan kaldırmak gerekmektedir.
• Yahudiler için anahtar erdem, doğruluktur.
• Museviliğin anahtar erdem olarak kabul ettiği değer doğruluk iken, Hristiyanlıkta bu değerin yerini sevginin aldığını görürüz.
• M.S. 312'de Kostantin, Hıristiyanlığı kabul etmiştir. Ancak İncil'in yazılı halde bulunmaması, bu dinin emirlerinin Antikçağ değerleriyle karışmasına yol açmıştır. Antikçağ'a yönelik teslis inancı, Hristiyanlığa mal edilmiştir.
• Kilisenin din adına yaptığı reformu, Kenya Devlet Başkanı Kenyatta'nın Afrika'ya uzanan misyonerler için yaptığı şu benzetme çok güzel açıklar: "Misyonerler geldiği zaman İncil onların, topraklar Afrikalılarır elindeydi; misyonerler gözlerimizi kapayarak dua etmemizi öğrettiler. Gözlerimizi açınca bir batık ki İncil bizim elimizde, toprak onların elinde!" İşte kiliselerin din adına zenginleşmesi de buna benzemektedir. Bu sayede papa ve piskoposlar, din adına müthiş bir güç haline gelmişlerdir.
• Şövalyeliğin bizim kültürümüzde karşılığı "akıncı ruhu"dur.
• Hümanizm insana "bu vücut senin" telkininde bulunur. (İslam kültürüne göre bu vücut bize emanet olarak verilmiştir.)
• Müslümanlar, dünya hayatını fiilen değil, kalben terk etmeyi ve ahiret inancını bu dünyadan kopmadan, iki tarafı da göz önünde bulundurarak yaşamayı benimserler.
• İslam dininin zuhur ettiği ilk yıllarda barış ve hoşgörü anahtar erdemlerden sayılırken, Hz. Muhammed'in kimseye şiddet uyguladığı görülmemişken ve tarihte ilk kez bir din kadın haklarından bahsederken; Hz. Peygamberden sonra gelen nesillerin İslamiyet'i yaşayış tarzındaki yanlışlıklar, bu dinin güzel erdemlerinin fark edilmesini engellemiştir.
• Değerleri anlamlı kılan, onların duygularla birlikte ele alınmalarıdır.
• Adam Smith'in teorisine göre "Ahlakla ekonomi birbirinin zıddıdır."  İnsanı motive eden şeyin, kendi menfaati olduğunu düşünen Smith, ahlakın maddi çıkarlara zarar verdiğini ve bu sebeple ekonominin kayba uğradığını iddia eder.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.

• Yaradılışı itibariyle, insanın genlerinde herhangi bir şeye sahip olma dürtüsü yoktur. Mülk edinme arzusu sonradan, sosyal öğrenmeyle gerçekleşir.
• Hukuk, kanunların koruduğu; ahlak ise vicdanın koruduğu menfaatleri belirler. Bu sebeple ahlaka "Vicdani hukuk" da denilebilir.
• Bir kişinin şahsiyetini oluşturan üç temel vardır. Birincisi sorun çözme yöntemi, ikincisi iletişim tarzı, üçüncüsü düşünce biçimidir.
• İnsanı insan yapan geçmişi, kişilik özellikleri ve idealleridir.
• Toplumun aklı hükmündeki en önemli kurumlar ise üniversitelerdir. Bugün Amerika'yı Amerika yapan, Amerikan üniversitelerinin ürettiği değerler olmuştur.
• Erdemleri hayatımıza kitaplarla değil, fiillerle sokabiliriz.
• Değerler, gönüllü itaatle öğrenilir.
• Değerlerin en iyi öğretilme yolu, temsil ettiği kavramların sevdirilmesidir.[/b]
• Batı ülkeleri demokrasi kavramını ehven-i şer gibi görmüşlerdir. Churchill'in bir sözü bu durumu açıkça ortaya koyar; "En iyi ikinci sistem demokrasidir, birinciyi bilmiyorum."
• Türkiye'de resmi ideoloji paternalist yani babacıdır.
• Değerler insan dışında hiç bir canlıya öğretilemez.
• İnsan, değerleri soysal öğrenme sonucu elde eder.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.

• Adalet, kötüleri cezalandırarak değil, iyileri ve iyilikleri arttırarak gerçekleşir.
• Ahlaki olgunluğun en yüksek aşaması, insanın kendisiyle birlikte başkalarını da düşünmesidir.
• İnsanlığın ölçütlerinden biri, başkası için kaygı duymaktır.
• Laik yaşama ait (dinden bağımsız olan) ahlakta sınırları, başkalarının tepkileri belirler.
• Bugünkü batı hukukunda adalet kavramı "yargı adaleti"  olarak kendisini göstermektedir.
• Aristo : "Köleler ve efendiler aynı değildir; bu nedenle ikisinin adaleti ayrı olmalıdır."
• Hz. Peygamber "Zalimlere ve haksızlık yapanlara yardım edin" diye buyurduğunda etrafındakiler "Nasıl yardım edeceğiz?" diye sorarlar. Bunun üzerine Hz. Peygamber "Onlardaki hakkınızı alarak onlara yardım edin." cevabını verir.
• Bizler, insan olarak küçük zekamızla kozmik zekayı anlamaya çalışırız. Ancak insanın rehber olmadan Yaratıcı'yı ve yaratılışı anlamaya çalışması, karıncanın fili anlamaya çalışması gibidir.