laptop satın alma sürecinde sizi aydınlatacak kısa bilgiler
Teknik yalanlara karşı koruma
Seçim demek ızdırap demektir: İdeal notebookunuza giden yol birçok teknik terim, fiyat tuzakları ve teknoloji yalanlarıyla doludur. Böyle bir durumda ancak bizim notebook rehberimiz gibi güvenilir bir önder size yardımcı olabilir. Bu şekilde kötü sürprizlere pabuç bırakmaz ve satın alma sırasında hem paradan hem de sinirden tasarruf yaparsınız.
Atom, Core i3, Turion II, WLAN ve Gigabyte'lar: Teknoloji marketleri reklam yapmaya başladığında birçok satın alma isteklisi insanın dahi ilk bakışta midesi bulanmaya başlar. Sabit diskin ve ekran büyüklüğünün performansla ilgisi var mı? En fazla hangi ebatlardaki bir notebooku her yere sorunsuzca götürebilir ve taşıyabilirim? Sunulan fırsat gerçekten de bir indirim mi, yoksa kasanın altında eski donanımlar mı gizli? Eğer bu soruların cevabını arıyorsanız mutlaka okumaya devam etmelisiniz.
Büyük satın alma hatası
Problem hep aynı: Notebook satın alan kişilerin çoğu işlemci, RAM, sabit disk, ekran kartı ve ekrana dair büyük sayılara kendini kaptırır. Bir de bunların üzerine düşük bir fiyat eklenirse ideal bir pazarlık olduğu hissine kapılır. Fakat hatalar, düşünmeden satın alınan teknolojik cihazların peşini bırakmaz. Örneğin notebook için gerekli bağlantı arabirimlerin eksikliği veya artık miladını doldurmuş bir işletim sisteminin yüklü olması gibi.
Önce bilgilenin, sonra satın alın
Fakat bu işlere az da olsa yabancı olmayanlar sadece birkaç milyon TL kazanmakla kalmaz aynı zamanda ideal bir indirimi sahte fırsatlardan ayırt edebilir. Bu kişi tüm ihtiyaçlarını karşılayabilecek notebooku da bulur. Bu sebeple ilerleyen sayfalarda, hedefinizdeki notebooka ulaşmanız için gerekli bilgileri sunuyoruz.
-----------------------------------------------------------------
Ekran: Ultra kompakt veya sinema formatı
Bir notebooku ekran büyüklüğüne bakarak ortalama ağırlıktan kullanım alanına kadar kaba bir tahmin yürütmeniz mümkündür. Güncel format yelpazesi ultra kompakt 10 inç ekranlardan devasa 18,4 inç ekranlara kadar uzanıyor.
13,3 inç büyüklükteki netbook ve subnotebookların ağırlığı 0,9 ila 2,3 kg arasında değişir ve ele rahatlıkla alınabilecek ebatlardadır. Sonuç: Mobil kullanım alanı için birebirdirler. Fakat 14 ila 15,4 inç arası notebooklar için her zaman aynı durum geçerli değildir. Ekran büyüklükleri onlarla tüm gün boyunca çalışmayı mümkün kılsa da bu notebookların ağırlığı 2,3 kg ila 3 kg arasında değiştiği için kolayca her yere taşınamazlar. Ayrıca subnotebooklardan çok daha kalınlardır. Genel anlamda sadece belli şartlar altında mobil kullanıma elverişlidirler. Buna karşın bazılarını rahatlıkla oyuncu-notebooku olarak kullanabilirsiniz.
Masaüstü PC yerine geçebilen PC'lerde (DTR) ise ekran büyüklüğü 16 inçten başlar ve bu tip sistemlerde çok rahat çalışılır, film izlenir ve oyun oynanabilir. Fakat bunun karşılığında makinelerin ağırlığı 3 ila 6 kg arasındadır. Bu dev notebookların en ideal konumu bir yazı masasıdır.
Çözünürlük
Netbookların standart çözünürlüğü 1024 x 768 piksel, notebooklarınki ise 15 inçte 1280 x 800 pikseldir. Bununla beraber daha büyük veya daha ufak cihazlar da 1366 x 768 piksel veya 1440 x 900 pikselle çalışabilir. Hatta bazı notebooklar Full-HD çözünürlükte bile (1920 x 1080 piksel) çalışabiliyor. Oyuncular çözünürlüğün çok yüksek olmamansa dikkat etmeli; zira çözünürlük ne kadar yüksekse o kadar daha güçlü bir ekran kartına gerekir; yoksa oyunlarda takılmalar meydana gelir. Konuyla ilgili daha detaylı bilgiyi beşinci sayfada bulabilirsiniz.
Arka aydınlatma: LED neredeyse standart oldu
Eğer neredeyse özdeş iki notebook arasında kaldıysanız ve bunların arasındaki tek fark ekran aydınlatması ise LED kısaltmasına (Light Emitting Diode) dikkat edin. Bu ekranlar biraz daha pahalıdır; ama kural olarak geleneksel CCFL tabanlı ekranlardan daha aydınlıktırlar ve daha az enerji tüketirler. Özellikle notebook pil süresine çok dikkat ediyorsanız LED ekranları tercih etmelisiniz. Piyasada CCFL ekranlı notebookların sayısı gittikçe azalıyor ve bu senenin sonuna kadar piyasadan tamamen silinecekler.
Parlak ekran mı, mat ekran mı?
İşte bu konu tamamen zevk meselesi. Zira yansımalı ekranlar (Glare Type veya Gloss Display de denir) renkleri daha cıvıl cıvıl ve daha parlak gösterir ki bu da mat ekranlara göre daha canlı görüntü elde edildiği hissini verir. Lâkin ekrana baktığınızda çevrenizi de görürsünüz. Evde bu durum sizi rahatsız etmeyebilir; ama dışarıda özellikle de hareket eden taşıtlarda ekrana odaklanmanız zorlaşır. Şayet ekran aydınlatması, yansımayı gölgede bırakacak kadar güçlüyse bu durum gerçekleşmez. Sonuç olarak iş notebooku satın alacaklara mat, multimedya hayranlarına ise parlak ekran tavsiye ediyoruz.
-----------------------------------------------------------------
Performans: Çift kalp ve çokça RAM - I
Senelerdir notebooklarda çalışan Core-2 işlemciler 2010'da yerlerini Core i3, i5 ve i7'lere bırakıyor. Bu işlemcilerin içinde grafik çekirdeği de var. AMD yine ucuz notebooklara oynamaya devam ediyor ve bu alanda cesurca savaşıyor.
Mobil işlemci sektörü önceden de olduğu gibi Intel'in elinde. 2010'dan itibaren netbookların büyük bir kısmında Atom işlemciler, düşük maliyetli notebooklarda Celeron-M ve Pentium-Dual-Core işlemciler bulacaksınız. Core 2 Duo ve Quad işlemciler ise yavaş yavaş piyasadan silinecek. Onların yerini yeni nesil Core i3, Core i5 ve Core i7 işlemciler alacak. Bir notebooku asla işlemci saat hızına bakarak satın almayın. Mimari ve işlemci ailesi çok daha önemlidir.
Intel Atom'lu netbooklar
Atom işlemciler sadece ucuz netbooklarda kullanılıyor ve özel yazışmalarınızı, müzik ve video oynatımı veya internette sörf gibi en basit ihtiyaçlarınızı karşılıyorlar. Bu iş için çok az enerjiye ihtiyaç duyuyorlar. 2010'dan itibaren Pine Trail kod adına sahip yeni bir sürümü geliyor. Yeni platform eskisinden daha da az enerjiye ihtiyaç duyacak ve yapısal değişikliklere ev sahipliği yapacak. Intel aynı masaüstü ve notebook işlemcilerinde olduğu gibi Atom N450 ve N470'in içine de grafik çekirdeğini ve bellek denetleyicisini yerleştirecek. Bu, sistem performansını arttıracak ve yerden tasarruf sağlayacak.
Düşük maliyetli: Intel Celeron-M ve Pentium Dual-Core
Her büyüklükteki çok ucuz notebooklarda ise Celeron-M ve daha güçlü Pentium Dual-Core işlemciler kullanılacak. Bunlar Atom işlemcilerden çok daha hızlı; ama çok daha fazla enerji tüketiyorlar ve sadece basit işleri halletmekle kalmıyorlar. Genellikle sıkça indirime giren notebooklarda kullanılan Pentium Dual-Core işlemciler Celeron-M'lerden çok daha güçlü. Core 2 Duo ile Pentium Dual-Core teknik açıdan birbirine benzer; fakat Dual-Core biraz daha fazla enerji tüketir.
Popüler: Intel Core i3, i5 ve i7
Başarılı Core-2-Duo ve Core-2-Quad nesli 2010'da yerini Core i3, i5 ve i7'ye bırakıyor. Intel bu güncel notebook platformu bir kez daha iki aileye ayrılıyor: Tümleşik grafik çekirdeğine sahip çift çekirdekli Arrendale işlemciler ve bellek denetleyicili Core i3/i5/i7 serisi. Giriş seviyesi kullanıcılar, oyuncular, multimedya ve iş hayatı kullanımı için elverişliler. Daha pahalı olan dört çekirdekli Core i7-720QM, -820QM ve -920XM ise sadece Nehalem çekirdeği ile tümleşik grafik olmaksızın sunuluyorlar. Lâkin bu işlemcilerin performans kapasitesi sadece profesyonel kullanıcılar ve üst seviye oyunculara hitap ediyor.
Core i3 işlemciler hariç tüm Core iX işlemciler, çekirdekleri kısa bir süreliğine overclock etmeyi mümkün kılan Turbo-Boost modunu (800 MHz'e kadar artış) destekliyor. Notebook satın almayı düşünenler gelecekte satıcı ve üreticilerin hangi frekanslarla reklam yaptığına dikkat etmeli: Sürekli sunulan maksimum saat hızı veya sadece kısa bir süreliğine kullanılabilen Turbo-Boost modu.
-----------------------------------------------------------------
Performans: Çift kalp ve çokça RAM - II
Enerji tasarruf kralları: ULV ve CULV işlemciler
Elbette Core iX işlemcilerin enerjiden tasarruf yapan ULV sürümleri (Ultra Low Voltage) de var. Bu sürümlerin model isimlerinin sonunda U, UE ve UM ibareleri oluyor. Bu tür işlemciler daha çok iş-notebooklarında kullanılıyor, notebookun fiyatını arttırıyor ve Core 2 abilerinden çok daha yavaşlar. Elbette tüm bunların karşılığında uzun mu uzun pil süresi sağlıyorlar ve notebookun ağırlığını düşürüyorlar; zira karmaşık ve ağır soğutma sistemlerine ihtiyaç duymuyorlar. Aynı durum birçok Acer Timeline notebookta kullanılan CULV işlemciler için de geçerli. Bunlar ULV sürümlerden daha da düşük performanslıdır; ama çok daha ucuzdurlar ve daha da az enerji tüketirler. Fakat ULV ve CULV işlemcileri performansı Office yazılımları, internet ve multimedya oynatımı gibi basit uygulamalar için fazlasıyla yeterlidir.
AMD işlemcili notebooklar
Notebookunu arada sırada kullanan, cihazla Office dokümanlarını düzenlemek, müzik ve film oynatmak ve internette gezmek isteyenlerin hızlı bir işlemciye ihtiyacı yok. Turion 64 veya yeni Athlon Neo yeterlidir. Eğer birden çok uygulamayı aynı anda çalıştırmak, grafik ve video düzenlemek veya arada sırada oyun oynamak için daha hızlı bir şey gerekiyorsa iki çekirdekli Turion 64 X2 ve 2 GHz üzeri saat hızlarına dikkat edin. AMD'nin notebooklara has üst seviye işlemcilerinin ismi Turion 64 X2 Ultra ve Turion II Ultra'dır. Fakat yüksek performans hissi veren "Ultra" kısaltmasına rağmen sadece Intel'in orta seviyedeki daha yavaş mobil işlemcileriyle rekabet edebilirler.
RAM ve Windows 7 (64-bit)
2010'da 4 GB RAM neredeyse standart hale geldi. Düşük bellek fiyatları da Windows 7 (64-bit) için iyi bir sebep. Eski 64-bit Windows sürümlerinin aksine Windows 7 64-bit'te esaslı sorunlar yok; dolayısıyla 32-bit'in sunmadığı avantajı 64-bit ile kullanabilirsiniz: çok daha fazla bellek adresleyebilme. Windows 7'nin 64-bit sürümü 4 GB belleğin sadece 3,5 GB'ını değil, tamamını tanıyor ve kullanabiliyor. Tabi ki üst sınır 4 GB değil. 64-bit Windows'lar 192 GB'a kadar belleği destekliyor. Sonuç: Çalışma hızı ölçülebilir ve hissedilebilir derecede artıyor.