"Testiye değil İçindeki Suya Bak!
Mesneviden;
Ne vakte kadar testinin şekli, biçimi ile üstündeki nakışlarla oyalanıp duracaksın? Testinin şeklini, nakışını bırakta içindeki suyu ara. yani insanların güzelliklerine, dış görünüşlerine bakma , ahlaklarına, huylarına, tabiatlarına bak.
Ey gördüğü güzele takılıp kalan kişi ! Onun suretini görüyor, manasından, yani, ahlakının güzel mi , çirkin mi oldugundan gafil bulunuyorsun .Eger akıllı adam isen sedefteki inciyi bul.
Dünyadaki kalp sedefleri , yani, bedenlerimizin hepsi de can denizinin feyzi ile dirilir.
Ama, her sedefte inci yoktur. Gözünü aç da her birinin gönlüne, içine bak.
On da ne oldugunu , bunda ne olduğunu ayırt et. Çünkü, o deger biçilmez inci, pek az bulunur .
Şekle bakarsan dağ, bir la'le göre yüzlerce defa büyüktür.
Görünüşte elin , ayağın,sacın, sakalın gözüne göre yüzlerce defa büyüktür.
Fakat, gözünün bütün uzuvlarından daha kıymetli oldugunu sen de bilirsin.
Gönlüne gelen bir tek düşünçe yüzünden de , yüzlerce cihan bir anda baş aşagı devrilir gider.
Padişahın bedeni de , görünüşte diger insanlar gibidir . fakat yüz binlerçe asker , onun asrkasından koşar. Onun izinden yürür.
Sonra O padişah şekli, görünüşü de, bir gizli düşünçe tarafından sevk ve idare edilir.
Şu sonsuz , sayısız halka dikkatle bak, hepsi bir düşünçeye dalmış , yeryüzünde sel gibi akıp gitmede .
O düşünce, halk nazarında önemsiz bir şeydir. Fakat ,sel gibi dünyayı sürükler götürür.
Görüyorsun ki, dünyada her hüner, her sanat bir düşünçe ile meydana gelmede , olmadadır.
Evlerin, köşklerin , şehirlerin , dagların ,ovların ,nehirlerin;
Balıgın denizin yüzünden diri oldugu gibi; yeryüzünün , denizin , güneşin, gögün düşünçe ,ile hayat buldugunu görüyorsun da
Neden körleşiyorsun , aptallaşıyorsun da beden sana süleyman gibi büyük; düşünçe, karınca misali küçük görünüyor.
Neden gözüne dag pek büyük de ; düşünce fare gibi görünüyor ? Neden dagı kurt gibi görüyorsun ?
Dünya , senin gözünde büyüyor, sana korku veriyor; buluttan, gök gürültüsünden, gökten titriyor, korkuyorsun.
Ey eşşektende aşagı olan kişi ! taşın nasıl birşeyden haberi yoksa, senin de düşünce dünyasından haberin bile yok .
Düşünçe ve hayalin örtüsüz , perdesiz kol kanat açaçagı , bütün sırların meydana çıkaçagı kıyamet gününe kadar dur bekle...
O zaman dağların yün gibi yumuşadıgını , şu soguk ve sıçak yeryüzünün yol oldugunu görürsün.
Ezeli , ebedi hayata ve sonsuz sevgiye malik olan Allah'tan başka, ne gök yüzü , ne yıldız ne de başka varlık görürsün...
Hz Mevlana
