CEMİL BEY, Ben ilköğretim matematik öğretmeniyim. okulumda şimdilik alım satım işlemlerine okul müdür yardımcımızın baktığı bi kantin var ve kantin sorumluluğunu bana vermek için kooperatifçilik kulübü kurmam isteniyor. bu kulübü matematikçilerin kurması zorunlu mu? hangi yönetmeliğe dayanarak ben bu sorumluluğu almayabilirim?
Öğretmenim, bahsettiğiniz şekilde bir zorunluluk yok. ancak kantin ayrı, kooperatifçelik kulübü ayrı. kantin için okul aile birliği yönetmeliği geçerlidir.
Kooperatifçilik için ilgili mevzuatı ekliyorum.
SINIRLI SORUMLU OKUL KOOPERATİFLERİ ANA SÖZLEŞMESİ
Resmî Gazete
: 10.10.1983/2149
BİRİNCİ BÖLÜM
Kuruluş, Kapsam ve Amaç
Kuruluş ve Adı
Madde 1- Bu anasözleşmenin son sayfasında kimlikleri yazılı kişilerce ortaklarının eğitim, öğretim ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılıklı yardım ve dayanışma ile karşılamak üzere................değişir sermayeli, sınırlı sorumlu bir okul kooperatifi kurulmuştur.
Madde 2- Kooperatifin adı,"..............Kooperatifi"dir.
Madde 3- Bu anasözleşmenin son sayfası en az yedi kişi tarafından imzalanıp yetkili kurucu ortaklarca, okul müdürlüğüne verildiğinde kooperatif kurulmuş sayılır.
Kapsamı
Madde 4- Okul kooperatifi; ekonomik, sosyal ve kültürel faaliyetlerde bulunmak üzere öğrenci, öğretmen, yönetici ve diğer personel tarafından kurulan ve yönetilen bir kuruluştur.
Amacı
Madde 5- Okul kooperatifinin amaçları şunlardır :
a) Öğrencilerin ve diğer ortakların eğitim, öğretim ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılıklı yardım ve dayanışma ile sağlamak,
b) Okul içi ve okullar arası kooperatifçilikle ilgili açık oturum seminer ve yarışmalar düzenlemek, yayınlar yapmak, kooperatif üretimlerinden diğer okulları yararlandırmak gibi yollarla öğrencilerin karşılıklı güven, yardım ve dayanışma duygularını güçlendirmek,
c) Öğrencilere; ortak bir amaç etrafında, bir arada çalışmayı, iş birliği ve iş bölümü ilkelerini ve bunların uygulanmasını öğreterek, onları toplumsal yaşantıya hazırlamak,
ç) Öğrencilerin, kooperatiflerde görev almalarını, kendilerine verilen yetkileri, ortakların yararına kullanmalarını ve buna alışmalarını sağlamak, böylece sorumluluk alma ve taşıma bilincini geliştirmek,
d) Öğrencilerin, derslerde kazandıkları bilgi ve becerileri, iş hayatında uygulamalarını sağlamak,
e) Öğrencilerde kooperatifçiliğin sosyal ve ekonomik bir çalışma olduğu bilincini oluşturarak, toplumsal kalkınmadaki yer ve önemini kavratmak.
Çalışma Konuları
Madde 6- Okul kooperatiflerinin çalışma konuları şunlardır :
a) Öğrencilerin ve ortakların ihtiyaç duydukları her türlü eğitim ve öğretim, araç ve gereçleriyle giyecek, yiyecek ve içeceklerini sağlama, satışa sunmak,
b) Okul özelliğine ve imkânlarına bağlı olarak arıcılık, tavukçuluk, sebzecilik ve diğer ders konuları ile ilgili deneme ve uygulama yapabilecek nitelikte girişimlerde bulunmak, bu konularda çalışan çevre kooperatifleri ile iş birliği yapmak,
c) Eğitsel kolların, spor çalışmalarının, sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi ve yoksul öğrencilere ders araç ve gereçlerinin sağlanması gibi sosyal yardım çalışmalarında bulunmak,
İKİNCİ BÖLÜM
Ortaklar Görevleri ve Hakları
Ortak Sayısı
Madde 7-Kooperatifin ortak sayısı sınırsızdır. İlk kuruluşta en az yedi ortağın anasözleşmeyi imzalaması şarttır.
Madde 8- Okulun öğretime başlandığı tarihten itibaren bir ay içinde okulun kayıtlı öğrencileri, yöneticileri ve diğer personel kooperatife ortak olabilirler. Reşit olmayan öğrenciler beşten fazla pay senedi ile ortak olmak isterlerse, velilerinden izin belgesi getirmeleri zorunludur.
Ortakların Görevleri
Madde 9- Ortaklar aşağıda gösterilen görevleri yerine getirirler :
a) Kooperatifçiliğin önemini ve yararlarını benimsemek ve benimsetmek,
b) Kullanacağı, tüketeceği her türlü araç, gereç ve diğer maddeleri kooperatiften almak, bulunmayanlardan uygun olacakların getirilmesi için çalışanlara ve yönetim kuruluna istekde bulunmak, arkadaşlarına da bunu aşılamak,
c) Kooperatifin çalışmalarında doğru görmediklerini, yönetim kurulu başkanlığına veya denetçilere yazılı olarak duyurmak.
Ortakların Hakları
Madde 10- Ortakların hakları aşağıda belirtilmiştir :
a) Kooperatifin sağladığı hizmetlerden yararlanmak,
b) Genel Kurul toplantılarına katılmak, oy kullanmak,
c) Yönetim ve denetleme kurulu üyeliklerine seçilmek ve seçmek,
d) Kooperatifin çalışmaları hakkında görüşlerini bildirmek,
Ortaklıktan Çıkma, Çıkarma ve Ortaklığa Yeniden Girme
Ortaklıktan Çıkma
Madde 11- Kooperatif ortakları aşağıda belirtilen usul ve hallere uymak suretiyle ortaklıktan çıkabilirler.
a) Yazılı olarak bir hafta önce yönetim kuruluna başvurmak suretiyle her ortak istediği zaman kooperatiften çıkabilir.Yalnız reşit olmayan ortakların beş pay senedinin üstünde paya sahip olanların velilerinden izin belgesi getirmeleri gereklidir.
b) Okulu bitirenler, herhangi bir nedenle okuldan ayrılanlar veya okuldan çıkarılanlar kooperatiften de çıkmış sayılırlar. Bu gibilerden çıkış için yazı ve izin belgesi istenmez.
Ortaklıktan Çıkarılma
Madde 12-
a) Ortaklık görevini yerine getirmedikleri ,
b) Kooperatifin amaçlarına aykırı davranışta bulundukları ve bu davranışlarında direndikleri,
c) Çalışanların işlerini zorlaştırdıkları ve asılsız ihbarda bulundukları, Soruşturma sonucunda anlaşılanlar, yönetim kurulu kararıyla ortaklıktan çıkarılırlar.
Madde 13- Ortaklıktan çıkarılanlar, genel kurula yazılı olarak itirazda bulunabilirler. İtirazda bulunan ortaklar, itirazlarının karara bağlandığı toplantıda bulunamazlar.
Ortaklıktan çıkarılmasına karar verilenler, kararı takip eden genel kurul toplantısının bitimine kadar itirazda bulunmazlarsa karar kesinleşmiş sayılır. Bu karar gerekçeleriyle birlikte yönetim kurulunca ortağa bildirilir.
Ortaklıktan Çıkan veya Çıkarılanların Hakları
Madde 14-Ortaklıktan çıkan veya çıkarılanların hakları, sorumlulukları ve bu konuda uygulanacak usuller aşağıda belirtilmiştir.
a) Ortaklıktan çıkan veya çıkarılanların ortaklık payları ve diğer malî hakları, ayrıldıkları yılın bilançosu kesinleştikten sonra, reşit olanların kendilerine olmayanları velilerine ödenir.
b) Ortaklıktan çıkan, çıkarılan ve çeşitli sebeplerle okuldan ayrılanlar, bir yıl içinde ortaklık paylarını ve diğer malî haklarını kooperatiften geri alamazlarsa, hakları zaman aşımına uğrar ve yönetim kurulu kararı ile kooperatifin sosyal ve kültürel hizmetler formuna aktarılır.
c) Ortaklıktan çıkan, çıkarılan veya herhangi bir sebeple ilişiği kesilenlerin sorumlulukları, ayrıldıkları yılın bilançosu ile biter.
Madde 15- Ortaklıkta çıkan veya çıkarılanlar aşağıda açıklandığı şekilde ortaklığa yeniden alınabilirler.
Ortaklıktan çıkarılanlar ortaklığa yeniden girmek istediklerini yazılı olarak bildirdiklerinde, yapılan inceleme sonunda, durumlarını düzelttikleri anlaşılırsa, genel kurul karariyle ortaklığa alınabilirler. Bu gibiler hakkında ortaklığa yeniden alınanlar gibi işlem yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kooperatifin Organları
Madde 16- Kooperatifin organları aşağıda gösterilmiştir.
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetleme Kurulu.
Genel Kurul ve Oy Hakkı
Madde 17- Genel Kurul, kooperatifin ortaklarından meydana gelir. Yönetim ve denetim işlerinde kooperatifin en yetkili organıdır.
Madde 18- Sermaye payı ne olursa olsun, genel kurul toplantılarında alınan kararlarda her ortağın bir oyu vardır.
Ortaklar, genel kurul toplantılarında yalnız kendi oylarını kullanabilirler.
Genel Kurulun Görevleri, Toplanması ve Çalışması
Genel Kurulun Görevleri
Madde 19- Genel kurulun görevleri şunlardır:
a) Başkanlık divanını seçmek,
b) Kooperatifin iş programını, bütçesini, bilanço veya işletme hesap özetini, yönetim ve denetleme kurulu raporlarını görüşmek ve karara bağlamak.
c) Çalışanların ve yönetim kurulu üyelerinin yetki ve sorumluluklarını, yönetim kurulunca hazırlanan ve kooperatifin çalışma şeklini belirten çalışma raporunu incelemek ve onaylamak,
ç) Kooperatiften çıkarılmalar ve çıkarılmaya itirazlar hakkında karar vermek,
d) Görev süresi biten yönetim ve denetleme kurulu üyelerini temize çıkarmak,
e) Yönetim ve Denetleme kurulu asil ve yedek üyelerini seçmek,
f) Okul kooperatifleri birliklerinin kuruluşu ve çalışmaları için delege seçmek,
g) Kooperatifin dağılmasına karar vermek ve tasfiye kurulunu seçmek,
Genel Kurulun Toplanma Şekilleri
Madde 20- Genel Kurul, olağan ve olağanüstü olmak üzere iki şekilde toplanır.
a) Olağan toplantı :
Her yıl Nisan ayının üçüncü haftası içerisinde genel kurul, yönetim kurulunca olağan toplantıya çağrılır.
b) Olağanüstü toplantı :
1. Yönetim kurulunca gerekli görülmesi,
2. Denetleme kurulunca gerekli görülmesi,
3. Kayıtlı ortak sayısının en az onda birinin, toplantı yapacaklarının yönetim veya denetleme kuruluna yazılı olarak bildirmesi hallerinde genel kurul, yönetim kurulu tarafından yedi gün içinde toplantıya çağrılır.
Kuruluşu takip eden ilk genel kurul toplantısı, kooperatifin ortak sayısı yirmiye ulaştığında yapılır.
Olağan ve olağanüstü toplantılara ait çağrı yönetim kurulunca bu anasözleşmede belirtilen esaslara göre yapıldığı takdirde, denetleme kurulu, süre bitimini izleyen beş gün içinde genel kurulu toplantıya çağırmaya yetkilidir.
Toplantılar ; hiçbir halde, ders kesiminin sonuna bırakılmaz.
Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması Usulü ve Gündem
Madde 21- Genel Kurul için olağan ve olağanüstü toplantı çağrısı, toplantı tarihinden bir hafta önce, gündem ve hesap cetvelleri ile birlikte okul ilân tahtasına asılarak yapılır.
Gündem, genel kurulu toplantıya çağıran kurulca yapılır. Olağan toplantılarda, ortakların en az onda birinin isteği ile toplantıdan önce toplantı süresince gündeme madde eklenebilir.
Olağanüstü toplantılarda gündeme madde eklenemez.
Toplantıda, yalnız gündemdeki konular görüşülür.
Olağanüstü toplantıların gerekçesi genel kurulu toplantıya çağıran kurulca hazırlanır. Toplantı o kurulun yetkililerince açılır, yönetilir.
Genel Kurul Toplantısı ve Oy Çoğunluğu
Madde 22- Olağan ve olağanüstü genel kurul toplantıları ortak tam sayısının üçte bir çoğunluğu ile açılır ve çalışmaya başlar.
İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa, üç günden önce olmamak şartıyla yedi gün içinde genel kurul ikinci defa toplantıya çağrılır. Bu toplantıda çoğunluk aranmaz. Genel kurul toplantılarında, kararlar, toplantıda bulunanların çoğunluğu ile alınır.
Kooperatifin tasfiyesine karar alınmasına ilişkin konuların görüşüldüğü toplantıda genel kurul ortak tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile toplanır ve kararlar eşit çoğunluk ile alınır.
Genel Kurul toplantılarında oyların açık veya gizli olup olmayacağına açık oylama sureti ile karar verilir.
Genel Kurulun Çalışması
Madde 23- İlk toplantıya başlanırken çoğunluğun olup olmadığı belirlenir, Toplantılar yönetim kurulu başkanı veya başka bir görevli tarafından açılır. Bir başkan, başkan yardımcısı ve iki sayman ile başkanlık divanı seçilir.
Genel kurul başkanı; toplantıyı gündemdeki sıraya uyarak, raporlar, bilanço veya işletme hesap özeti, iş programı, bütçe vb. konularda ortakların görüş ve eleştirilerini göz önünde bulundurarak, bu anasözleşme hükümlerine göre yönetilir.
Yazmanlar, konuşma ve kararları toplantı süresince tutanağa geçirirler. Seçim sonuçları da tutanağa yazıldıktan sonra tutanak divan başkanı ve üyelerince imzalanır.
Gerektiği hallerde oy ayırma komisyonu kurulur.
Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulunun Oluşumu
Madde 24- Yönetim kurulu aşağıdaki şekilde oluşturulur.
a) Yönetim kurulu, ortak öğrenciler arasından genel kurulca seçilen en az beş asıl, beş yedek üyeden oluşur. Yönetim kuruluna seçilen reşit olmayan öğrecilerin velilerinden izin belgesi alınır. Okul öğretmenler kurulunca kooperatifçilik koluna seçilen öğretmen, yönetim kurulunun bütün çalışmalarını gözetir ve kurula rehberlik eder,
b) Yönetim kurulu üyelerinden biri gizli oyla başkan seçilir,
c) Okulla ilişiği kesilen yönetim kurulu üyeleri çekilmiş sayılırlar,
d) Yönetim kurulunun süresi bir yıldır,
d) Görevi sona eren üye tekrar seçilebilir,
e) Yönetim kurulu asıl üyeleri, başkan yardımcılığı, saymanlık görevleri ile haberleşme ve alım-satım işlerini yürütmek üzere iş bölümü yaparlar,
İş bölümü cetveli okulun ilân tahtasında ilgililere duyurulur.
f) Yönetim kurulunda boşalan üyelerin yerine başkanlıkça oy sırasına göre yedek üyelerden biri çağrılır.
Yönetim Kurulunun Toplanması ve Karar Alması
Madde 25-Yönetim kurulunun toplanması ve karar alması aşağıdaki usule göre yapılır :
a) Yönetim kurulu, kooperatif işlerini ve kendilerine iletilen konuları görüşmek üzere gerektiğinde salt çoğunlukla toplanır,
b) Yönetim kurulu, toplantılara, başkan ve başkan yardımcısınca çağrılır. Gerektiğinde, iki yönetim kurulu üyesinin yazılı isteği üzerine yönetim kurulu toplantıya çağırılabilir.
c) Başkanın bulunmadığı hallerde, başkan yardımcısı, toplantıları bu anasözleşme hükümleri ile genel kurul kararları uyarınca yönetir.
Görüşülecek konular fazla olduğu hallerde, önemine göre sıraya konarak görüşülür.
ç) Yönetim kurulu toplantıları için de gündem yapılabilir.
d) Kararlar, toplantıda bulunanların salt çoğunluğu ile alınır. Oylar eşit olduğunda başkanın tarafı üstün sayılır.
e) Toplantılarda alınan kararlar, yönetim kurulu karar defterine yazılır, altları toplantıda bulunanlarca imzalanır.
Madde 26- Yönetim kurulunun görevleri aşağıda belirtilmiştir :
a) Kooperatifi, anasözleşme ve genel kurul kararına göre yönetmek,
b) Kooperatife bağlı kuruluşları, sosyal ve eğitsel yarar sağlamak amacıyla çalıştırmak,
c) Kooperatifin hesaplarını doğru olarak zamanında tutmak, hesapları kapatmak ve sonuçlarını raporunda açıkça belirtmek,
ç) Kooperatif işlerinin düzenli yürütülmesini sağlamak,
d) Olağan ve olağanüstü toplantıların zamanında yapılmasını sağlamak,
e) Toplantı gündemi hazırlamak ve bir hafta önceden toplantı çağırısı ve hesaplar ile birlikte okul ilan tahtasına asmak,
f) Gündemle ilgili değişiklik tekliflerini dikkate almak,
g) Bilanço veya işletme hesabı özetini, çalışma raporunu, gider bütçesini, zamanında denetleme kurulunun kontrolünden geçirerek genel kurula sunmak ve onaylatmak,
h) Bu anasözleşmenin altıncı maddesindeki çalışmaları plânlamak ve bu konularda eğitsel kollarla da iş birliği yaparak, kooperatifin sosyal, kültürel ve ekonomik amaçlarını gerçekleştirmek,
ı) Kooperatif hizmetlerinden ortakların eşit şekilde yararlanmasını sağlamak,
i) Denetleme kurulunun ve müfettişlerin kontrollerini kolaylaştırmak,
j) Çalışmalarını okul disiplinine uygun olarak yürütmek,
k) Gerektiğinde, okul müdür ve öğretmenlerinin görüşlerinden yararlanmak.
Yönetim Kurulunun Sorumluluğu
Tutulacak Defterler
Madde 45- Okul kooperatifleri aşağıda belirtilen defterleri tutarlar.
a) Ortak kayıt defteri,
b) Yönetim kurulu karar defteri,
c) Kasa defteri,
ç) Muhasebe defteri (İlkokularda işletme ve diğer okullarda yevmiyeli büyük defter tutulur),
d) Envanter ve bilanço defteri,
e) Ortak alış-veriş defteri,
f) Demirbaş ve amortisman defteri,
g) Gerekli görülen yardımcı defterler,
Madde 46- Defterler, kullanılmadan önce şekline göre her sayfa tek veya karşılıklı aynı numara verilerek numaralanır, sayfalar okul mühürü ile mühürlenir ve ayrıca defterin sonuna kaç sayfa olduğu yazılıp onaylanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Kooperatif Birlikleri
Birlik
Madde 47- Her ilde veya ilçede ilkokul kooperatifleri birliği kurulabilir. Okul kooperatifleri, "Okul Kooperatifleri Birlikleri"ne girebilirler.
Madde 48- En az yedi okul kooperatifince imzalanan birlik anasözleşmesi Millî Eğitim Müdürlüğüne verilerek, birlik kuruluş işlemi tamamlanır.
Devamı için metnin tamamına bakınız.
Sağlıcakla...