Okul öncesi dönem insan yaşamının temelini oluşturur.Bu dönemde çocuğun sağlığı ve beslenmesi kadar,aile ortamının ona sağladığı sevgi ve şefkat de son derece önemlidir.Ancak en az bunlar kadar önemli olan bir başka noktada,insanın gelişiminin tüm yönlerini destekleyebilecek bir sosyal ve fiziksel ortamdır.Bu dönemdeki yaşantılar onun gelecekte hayata bakış açısını da önemli ölçüde etkiler. Bu nedenle,istenen bir çocuk olarak dünyaya gelmek,yaşamın ilk yıllarında saygı-sevgi-şefkatle büyütülmek,tutarlı ve kararlı yetişkin davranışları ve zengin uyarıcılar kişinin sağlıklı bir şekilde gelişmesinin olmazsa olmaz koşullarıdır.
Çocukların bir toplumun sürekliliğini,gelişimini sağlayacaklarını,devraldıkları kültür kalıtımını kendinden sonraki kuşaklara ileteceklerini düşünürsek,toplumların en değerli varlıkları olduğunun tartışılmazlığını anlamış oluruz.Bu nedenle toplumların gelecekleri olan çocuklarımızın her yönden sağlıklı bireyler olarak yetiştirilmesine ve bu anlamda uygulanacak eğitimle orantılıdır.Bu görevde Okul Öncesi Eğitim kurumlarına ve aileye düşmektedir.
Okul Öncesi dönem insan hayatının diğer dönemlerinin temelini oluşturan bir dönemdir.Zira yaşamın her döneminde insanın o dönemde yerine getirmesi gereken sorumlulukları vardır.Öyleyse insan hayatının her döneminin olduğu kadar okul öncesi döneminin de en iyi şekilde ve uygun yaşantılarla geçirilmesi son derece önemlidir.Bu dönemde çocuğa sağlanacak yaşantıların türü ve kalitesi yaşantının zenginliğini sağlar.Bu da yetişkinin çocuğa sağlayabileceği imkanlar ile doğru orantılıdır.
çocuğun eğitiminin bütünlüğü önemlidir.Ona verilecek eğitimde bu dönemin gelişiminin her yüzü, gelişimin diğer yüzleri ile çok yakından ilişkilidir ve birbirini etkileyici niteliktedir.
Okul Öncesi eğitimde aile içi eğitimin kalitesi okul öncesi kurumlarında verilen eğitimle desteklendiği zaman çocuğun gelişimi açısından çok olumlu sonuçlara götürebilir.Kısacası;kurumsal eğitim kadar hatta daha çok gerekli ve önemli olan eğitim,ailelerin eğitimidir.Bunun için yapılması gereken en önemli şey okul ve ailenin işbirliği içinde çocuğun eğitiminde yararlı olabilmelerini sağlamaktır.Bu nedenle okul öncesi eğitim kurumları çocuğun eğitimi yanında ailenin eğitimi ile de ilgilenmelidirler.Yapılan araştırmalar okul öncesi ailenin ve çocuğun eğitiminin birlikte alındığı durumlarda daha kalıcı nitelikte olduğunu göstermektedir.
AİLE KATILIMI NEDİR?
Aile katılımı kavramı şu unsurları içermektedir:
Çocuğun gelişimi hakkında anne babaları bilgilendirme.
Çocukları için etkili değişim etmeni olarak anne baba öğretmenliği.
Anne babalara duygusal destek sağlama.
Çocuklarına öğretmenlik ve rehberlik yapabilmeleri için anne babaların eğitimi.
Çocuk hakkında anne baba ve öğretmen arasında karşılıklı bilgi alışverişi.
Öğretmen ve anne baba aktivitelerini içeren ortak programlar planlama.
Anne babalara toplumsal hizmetlerden yararlanmaları için yardımcı olmadır.
Aile katılımı programlarının içeriği:
1)Çocuğun yaşamında önemli bir etkiye sahip ve eğitiminde önemli bir ortak nokta olan anne babalara destekleyici bir çevre sunma,
2)Çocuklarının gelişimi açısından öz saygı kavramı önemlidir ve okulla anne babanın pozitif etkileşimini artırmaktadır.Bu nedenle anne babaların özsaygı kavramını tanımasını sağlama,
3)Anne babaları ,çocukları ve erken çocukluk programının tamamı hakkında karar verme sürecine katma,
4)Anne babalara sınıflarda gönüllü olarak gözlem yapmaları için çeşitli yollar ve fırsatlar sağlama,
5)Çocukların yararlanabilmesi için öğretmenler ve anne babalar arasındaki düşünce ve bilgi alışverişini ilerletme,
Sonuç olarak aile katılımının anlamı üzerinde ortak bir tanım bulmak oldukça zor görünmektedir.
Ancak tanımlardaki ortak nokta,aile ve okul arasındaki ilişki ve ailenin çocuğun eğitiminde daha
etkin rol almasını sağlamadır.
AİLE KATILIMI NİÇİN GEREKLİDİR?
Ailelerin tamamı,sınıfa katkıda bulunabilirler ve okullarda farklılık yaratmak için eğitimli olmak zorunda değildirler.Unutulmamalıdır ki;düşük gelirli ve küçük ailelerden gelen çocuklar,aile katılımından büyük yararlar sağlamaktadırlar.
Bu nedenle öğretmenler,çocukların kurum dışındaki yaşantılarını öğrenmek için kurumun dışına çıkmalı,anne babalar da çocuklarının kurum içindeki yaşamlarını öğrenmek için kurumun içine girmelidirler.Çocukların anne babalarından edindikleri öğrenme deneyimlerini geliştirmeye çalışmalıdırlar.
AİLE KATILIMININ AMAÇLARI NELERDİR?
Aile katılımının en önemli amacı;çocuğun bilişsel,dil,psiko-motor,duygusal ve sosyal gelişiminde ailenin desteklenmesidir.
Çocuğun ailedeki öğrenme ortamına katkıda bulunmak,
Çocuğun tüm gelişimine katkıda bulunmak,
Çocuğun ve ailenin gereksinimlerinin kurumdaki program tarafından sağlandığına emin olmak,
Çocukta görülen olumlu değişiklerin devamlı olmasını sağlamak,
Ailenin kendi çocuğunun yaşamında ne kadar önemli rolü olduğunu pekiştirmek,
Problemleri önlemek ve alternatif disiplin yöntemlerini sunmak,
Aileye çocuğun ev ortamında öğrenebilecekleri deneyimler hakkında bilgi vermektir.
Çocuğun Gelişimi Açısından Aile Katılımının Önemi
Günümüzde erken çocukluk yıllarının önemi bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır.Özellikle ilk beş yaşta,beyin ve sinir sisteminin hızlı gelişmesine paralel olarak çocuğun öğrenme kapasitesi hızla artmakta ve yeterli zihinsel gelişme için çevreden gelen uyaranlar önem kazanmaktadır.Aynı zamanda,gelişimin farklı boyutları birbirini pekiştirip,desteklemektedir.
Özellikle aile ve çocuğa yönelik bilinçli uygulamalar,istenilen amaçlara ulaşmada önemlidir.Çocuğun bütünsel gelişimi için aileye destek sağlanması kaçınılmazdır.Bu tür bir destek programı,çocuğun okul öncesi eğitim programındaki eğitimiyle bir arada uygulandığında söz konusu kapsamlı eğitimin daha kalıcı etkileri olduğu görülebilir.
Aileyi ve çocuğun yakın sosyal çevresini birlikte ele alan kapsamlı programların,sadece anne
baba eğitiminden ya da çocuğun ev ortamından soyutlanması yoluyla yapılan çalışmalardan daha
başarılı olduğu görülmektedir.Okul öncesi programlarının kapsamlı olması hem çocuğun bütünsel gelişimini amaçlamalı,hem de ailenin desteklenmesi yoluyla çocuğun yakın çevresini ve ailesini de uygulamaya katmalıdır.Ayrıca bu kazanımlar,ailedeki diğer bireylere özellikle kardeşlere ve muhtemelen başka akrabalara ve komşulara da uzanabilmektedir.
-Çocuğu,mutlu ve başarılı bir kişi olarak hayata hazırlama,
-Okul ile ev arasında,çocuğa gösterilebilecek farklı eğitim tutumlarını ortadan kaldırma,
-Evin devamı olan güvenli bir ortamda daha iyi bir öğrenme fırsatı yaratabilme.
Aile Açısından Aile Katılımının Önemi:
-Çocuklarının eğitimlerinde kendi rollerinin öneminin farkına varabilme,
-Çocuğun gelişimine çok yönlü olarak katkıda bulunabilme,
-Bu konuda kendine güven duyabilme,
-Kendi ilgi,yetenek,becerilerinin farkına varabilme,
-Çocuklara duydukları saygının artması,onları birey olarak görebilme,
-Çocukla sağlıklı bir iletişim kurabilme,
-Zaman ayıramamaktan dolayı duydukları suçluluk duygusunu yok edebilme,
-Yeni beceriler kazandırabilme.
Öğretmen Açısından Aile Katılımının Önemi:
-Programını daha kolay gerçekleştirebilme,
-Sağlıklı bir sonuca ulaşılabilme,
-Sağlıklı iletişim sonucu çocuğu kolayca tanıyabilme ve problemleri çözebilme,
-Sorumluluklarını paylaşabilme,
-Hedeflere ulaşabilme,
-İş tatminindeki artışı sağlayabilme.
Kurum Açısından Aile Katılımının Önemi:
-Eğitimin sürekliliğini sağlayabilme,
-Çocuğu çok yönlü gelişimine katkıda bulunabilme,
-Amaçlarına daha kolay ulaşabilme,
-Eğitimde fırsat eşitliğini sağlayabilme,
-Eğitimin kalitesini arttırabilme,
-Sorumluluklarını paylaşabilme,
-İş tatminindeki artışı sağlayabilme.
Aile katılımı bence ilköğretimde de uygulanabilir.Öğretmene düşüyor en önemli iş.(her zaman olduğu gibi)
