Okumada ve Okuduğunu Anlamada Güçlük Çeken Çocuklar Nasıl Desteklenmelidir? Çocuğun okumaya karşı motivasyonu nasıldır?
Çocuğun sınıf düzeyinde ya da alt düzeyde bir okuma parçasını okurken , noktalama kurallarına uyup - uymadığı , göz takibi yapıp yapmadığı , okuma hızı ( yavaş – tane tane – hızlı ) , heceleyerek güçlükle veya hecelemeden akıcı okuyup - okumadığı , 1 dakikada okuduğu kelime sayısı nedir ? ( 50 kelime = anlama ve anlatma )
Çocuk , okuma parçasını okurken harf - hece ekleme , eksiltme , değiştirme veya çağrışımsal okuma hataları yapıyor mu?J Çocuk okuduğu parçayı oluş sırasına uygun olarak anlatabiliyor mu?
Çocuk okuma parçası ile ilgili sorulan uygun yanıtlar verebiliyor mu?
Okuma ve okuduğunu anlamada güçlük çeken çocuklar sırasıyla şu yöntemlerle desteklenmelidir!
1.İlk önce öğretmen ve anne baba işbirliğiyle çocuğun okuyabileceği kitap, dergi ve ansiklopedileri belirlenmelidir.
2.Çocuk okumada zorlanıyorsa, sınıf düzeyinin altında bir okuma parçası seçilmesi, çocuğun parçayı hatasız okumasını ve kolay anlamasını sağlayacaktır.
3.Okuma kitaplarını seçerken çocuğun ilgi alanlarını göz önünde bulundurmak, çocuğun okumasını ve okuduğu parçayı anlamasın sağladığını unutmayınız. ( Spor dergileri, çocuk ansiklopedileri, beğendiği sanatçıların hayat hikâyeleri, çikolata kapları vb. )
4.Çocuk ile birlikte mutlaka haftalık ya da günlük okuma saati belirlenmelidir.
5.Okuma saatinde evin ya da odanın yani okuma çalışması yapılacak yerin sakin, sessiz, gürültüden uzak bir yer olmasına dikkat edilmelidir.
6.Okuma saatinde çocuk ile yan yana ya da karşılıklı oturulmalıdır.
7.Çocuğun okuyacağı yer belirlenmelidir. (Okunan parçanın özelliği ve çocuğun anlama durumu düşünülerek, özellikle okunacak yerin çok uzun olmayacak biçimde seçilmesine dikkat edilmelidir.)
8.Çocuk parçayı okurken hiçbir müdahalede bulunulmamalıdır.
9.Çocuk bir sözcüğü okuyamadığında ya da yanlış okuduğunda, çocuğun cümlenin sonuna kadar okumasına devam etmesi söylenmelidir.
10.Cümlenin içeriğinden çocuk sözcüğü tahmin ederek okursa bu başarı sözel olarak ( aferin, harika okudun, çok güzel gibi sözcüklerle ) pekiştirilmelidir. Eğer çocuk sözcüğü cümleden de çıkaramazsa sözcük okunmalıdır.
11.Çocuk okuma yaparken zorlandığı ve anlamını bilmediğini düşündüğünüz kelimeler, okuma sırasında bir kâğıda not alınmalıdır.
12.Okuma parçası bu şekilde okutarak bitirilmelidir.
13.Okuma bittikten sonra çocuğun okumakta zorlandığı kelimeler, çocuğa tekrar okutturulmalıdır.
14.Çocuğun anlamını bilmediğini düşündüğünüz kelimeler üzerinde çocuk ile konuşulmalı ve çocuğun sözlükten bulması sağlanmalıdır.
15.Son olarak da çocuktan okuduğu parçayla ilgili aklında kalanları “ Hadi bakalım okuduğun parçada aklında neler kaldı, anlatır mısın gibi ifadelerle ” anlatması istenmelidir. Çocuk anlatmakta zorlanırsa eğer takıldığı yerde soru sorarak, sözel ipucu vererek, çocuğun parçayı anlatması için yardım edilmelidir.
Eğer soru sormak, sözel ipucu vermek çocuğun parçayı anlamasını sağlayamıyorsa, kararlaştırılan okuma parçası sessiz veya yüksek sesle yeniden okutturularak veya kasete sesli okuma yaptırılıp kaydedilerek, çocuğun okuma yapmasını teşvik ederseniz anlamasını kolaylıkla sağlayabilirsiniz.