Rekabet Olmalı Mıdır? Kimler Arasında Nasıl Olmalıdır?

Rekabet olmalı mıdır? Kimler arasında nasıl olmalıdır?

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.

Türk dil kurumu rekabeti şu şekilde tanımlıyor :

Rekabet : Aynı amacı güden kimseler arasındaki çekişme, yarışma, yarış

“Okulda Öğretilmeyen 50 Kural” isimli kitapta şu ifadeler mevcuttur :

Eğitim profesörlerinin neredeyse üçte ikisi, okulların, onur sıralamaları gibi ödüller için rekabetten kaçınmaları gerektiğini düşündüklerini söyledi ve neredeyse yarısı, bireysel notlar yerine, ekip  olarak değerlendirilmeleri gerektiği fikrini destekledi.(55)
Buna, "işbirliği ile öğrenme" deniyor, diğer bir deyişle, "tüm işi zeki çocuğa yaptırmak.")
...
Rekabet karşıtı eğitim gurusu Alfie Kohn: "Rekabet çocuklara, kazananları kıskanmayı, kaybedenleri aşağılamayı ve HERKESE KARŞI güvensiz olmayı öğretir." (134)

Konuyu araştırıken "Rekabet Kurumu" isminde bir kamu kuruluşumuzun bile olduğunu öğrendim. ( [linkler sadece üyelerimize görünmektedir.] )

Kurumun kuruluş "KANUNUN GENEL GEREKÇESİ" başılığı altında şu ifadeler yer almaktadır :

Doğal olarak rekabet ortamı içindeki ekonomik birimler sürekli olarak rekabetten kaçma eğilimindedir.
Piyasa ekonomisinin istikrarlı olmayan bir iç yapısı ve iç dinamiği vardır.
Bu nedenle, piyasa ekonomisinin etkin bir şekilde işleyebilmesi için öncelikle sağlıklı bir rekabet sürecinin varlığı gereklidir.

Gerekçe DOĞAL OLANIN rekabetten kaçmak olduğunu söylüyor. Daha sonra da "sağlıklı bir rekabet sürecinin varlığı gereklidir" diyor.
Doğal olmayan bir şey nasıl sağlıklı olabilir ki?

SETA (SİYASET, EKONOMİ VE TOPLUM ARAŞTIRMALARI VAKFI)'nın 2015 Türkiye analiz raporunda şu ifade yer almaktadır :

SETA’nın daha önceki yayınlarında da sıklıkla vurgulandığı gibi, bütün liselerin puan üstünlüğüne göre sıralanması, liseler arasındaki hiyerarşiyi daha da artırmaktadır.
TEOG yerleştirme sistemi ile birlikte artık tüm okulların bir puanı vardır.
Bu durum, sıralamada en geride olan okulların ve bu okul öğrencilerinin “düşük puanlı” olarak damgalanmasına ve bu okullardaki öğrenci ve öğretmenlerin motivasyon kaybı yaşamasına sebep olmaktadır.
Dahası pek çok öğrenci anlamlı bir puan farkı olmamasına rağmen daha yüksek puanlı bir liseye gidebilmek için evinden çok uzakta bir okulu tercih etmek durumunda kalmaktadır.

Puan sıralamaları rekabet halindeki kişi veya kurumların (sıralamada) yerlerinin bilinmesi için yapılmaktadır. Rekabetin doğal bir sonucudur. Rekabet olacaksa puan sıralaması da olacaktır.

Kafam iyice karıştı...

Rekabet olmalı mıdır / olmamalı mıdır? Olmalı ise kimler arasında, hangi kriterler çerçevesinde olmalıdır?

Bence olmamalı ya da olmasa keşke... Hele çocuklar arasında rekabet olmamalı diye düşünüyorum. Rekabet olmazsa olmazmış, başarının sağlanması ya da verimliliği artırmada gerekliymiş gibi görünse de olmamasını isterdim. Rekabet, insanları kıyıcı, anlayışsız, bencil varlıklara dönüştürüyor. Rekabetin faydaları da var elbette ama rekabet sonucu insanların kaybettikleri değerler yanında elde ettikleri zaferler anlamsız hâle geliyor. "Öyle bir kazanın ki, kimseyi yenmiş olmayın." sözünde olduğu gibi kazanırken, kaybedenlerin ezilmediği bir dünya mümkün olsa keşke...

“Afrika’da çalışan bir antropolog bir kabilenin çocuklarına bir oyun oynamayı önerir, ağacın altına koyduğu meyvelere ilk ulaşanın ödülü o meyveleri yemek olacaktır.
Onlara, “Haydi, şimdi başla! Birinci olan alacak!” O an bütün çocuklar elele tutuşur, koşarlar ağacın altına beraber varırlar ve hep beraber meyveleri yemeye başlarlar.
Antropolog neden böyle yaptıklarını sorduğunda şu cevabı verirler;
“Biz “ubuntu” yaptık: Yarışsa idik, yarışı kazanan bir kişi olacaktı. Nasıl olur da diğerleri mutsuzken yarışı kazanan bir kişi ödül meyveyi yiyebilir?
Oysa biz ubuntu yaparak hepimiz yedik.” Ubuntu’nun anlamını açıklarlar onların dilinde:
UBUNTU: “BEN, BİZ OLDUĞUMUZ ZAMAN ‘BEN’İM”

kantine bile ilk ben gideceğim rekabeti olmamalı,
sınıftan ilk ben çıkacağım rekabeti olmamalı,
servise ilk ben bineceğim rekabeti olmamalı.

burada bile biz öğretmen olarak rekabeti kıramıyoruz. bu rekabetlerin çıkış noktası sınavlar o kesin.

John Nesh der ki:
“Bir grubun en yüksek performansa sahip olabilmesi için üyelerin her birinin kendi başarıları için ellerinden gelenin en iyisini yapmaları gerekir.” yerine “Üyelerinin her birinin kendi başarıları ve ayrıca grubun toplam başarısı için ellerinden gelenin en iyisini yapmaları gerekir.” diyordu.

Bizde sınav usulü rekabet olmaz.Herşey sınavlara endekslenmiş.Okulda müdür bile senin sınıfının durumuna göre davranıyor muhabbet kuruyor iş buralara gelmiş artık.Bizim bu metotlarla başarıyı yakalamamız zor.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.

Aynı amacı güden kişiler / kurumlar olduğu sürece rekabet kaçınılmazdır.
Bu nedenle rekabetin olmaması, ancak aynı amacı güden kişilerin / kurumların olmaması durumunda mümkündür.

Kişilerin / kurumların kendi aralarında anlaşma yaparak rekabeti ortadan KALDIRABİLDİĞİ durumlar nadirdir.

Bu durumda  üzerinde durulması gereken husus rekabetin kimler arasında nasıl olması gerektiğidir.

Şöförlerin arabalarının muhtelif yerlerine yazdıkları şu söze dikkat çekmek istiyorum.

- Tek rakibim THY. (Niye kimse Lufthansa'yı, Singapore Airlines'i vs. rakip olarak görmüyor anlamıyorum )

Bu sözü gerçek anlamında kabul etmek mümkün değildir. Bu örnekten yola çıkarak :

- "Rekabet birbirine yakın vasıflara sahip kişiler / kurumlar arasında olur." tanımlamasını yapmak hatalı olmaz sanıyorum.

Daha önce :

- "Kıyaslama, eşitler arasında veya geçmiş ile yapılır. Ülkemi, başka ülkelerle değil, geçmişi ile kıyaslıyorum. Öğrencimi / evladımı, arkadaşlarıyla değil, kendisi ile kıyaslıyorum." tanımlamasını yapmıştım.

Rekabet için de benzer bir tanım yapmak faydalı olacaktır.

- Rekabet, birbirine yakın vasıflılar arasında veya geçmiş ile yapılır. Ülkem, başka ülkelerle değil, geçmişi ile rekabet etmelidir. Öğrencim / evladım, arkadaşlarıyla değil, kendisi ile rekabet etmelidir.

Ülkemizi her alanda  ABD, Japonya, Almanya, Kore, İngiltere, Çin, İsrail vs. gibi rekabet halinde göstermeye çalışmak şöförün "Tek rakibim THY" demesinden farklı değildir.

Ülkelerin vasıfları çok çeşitlilik gösterebilmektedir. Bir standart belirlemek mümkün olmadığı için, birbirleri ile rekabet ediyor gibi göstermek  hatalı bir değerlendirme olur.

Web sitemizin içeriğini dikkate alarak, eğitim / öğretim alanında rekabetin kimler arasında, nasıl olması gerektiği hususundaki düşüncelerimi de inşallah yarın açıklayacağım.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerinize olsun.

Eğitim / öğretim alanındaki rekabet öğrencinin kendisi (geçmişi) ile olduğu zaman VERİMLİ olur.
Bunun yanısıra, sınıf arkdaşlarıyla takım olarak diğer sınıflarla yarışması, okul takımında yer alarak diğer okullarla yarışması, il / ilçe takımlarında yer alarak diğer illerdeki öğrencilerle yarışması vs. doğal bir sonuçtur.
Önemli olan kendisi (geçmişi) ile rekabetin öneminin bilincinde olmasıdır. Diğer rekabetler her zaman arka planda olmalıdır.

Öğrenciye kendisi ile rekabet etme bilincini aşılamanın temel yolu gelişimini kolaylıkla takip edebileceği şartları / zemini hazırlamaktır.

Dershane uygulmalarının başarılı olmasındaki etkenlerden biride budur.
Dershane sınavlarında sınav sonuçları, öğrencinin hangi konuda kaç doğru / yanlış / boş yaptığını görebileceği şekilde detaylı olarak düzenlenir.
Ayrıca her sınav sonucunda önceki sınavlarla karşılaştırma yapacağı veri ve grafik tabloları öğrenciye verilir.
(Ticari kaygılarla sınavların zorluk dereceleri değiştirildiği için tam anlamıyla sağlıklı sonuçlar değildir.)
Aynı zamanda öğrencinin en küçük grupdan, en büyük gruba kadar diğer gruplar arasındaki yerini görebilmesi imkanı da mevcuttur.
Öğrenciler daha çok diğer gruplar içerisindeki yerlerine önem verme eğiliminde olmalarına rağmen, dershane (özellikle rehber) öğretmenleri sürekli öğrencinin geçmiş sınavlarındaki sonuçlarına dikkat çekerek kendisi ile rekabet etme bilincini aşılamaya gayret gösterirler.

Bu önemli husus dershanelere özgü bir uygulama olmaktan çıkarılmalıdır. Biraz külfetli bir çalışma olsa da alınacak VERİM karşısında külfet önemsiz olacaktır.
Bazı forumdaşlarım bu tür bir uygulamanın her bir öğretmen tarafından ayrı ayrı yapılmasının mümkün olmadığını ifade edebilirler.
Özellikle bu uygulama için bir bilgisayar programına ihtiyaç vardır. Araştırmadığım için (ücretsiz) böyle bir program olup olmadığını bilmiyorum.

Burada Egitimhane yönetimine bir GÖREV düştüğü inancındayım.
Öğretmenlerin / öğrencilerin / velilerin sınav sonuçlarını detaylı takip edebilecekleri bir uygulamaya ihtiyaçları var.
Tekin öğremenimin bu ihtiyacı gözardı etmeyeceğini umut ediyorum.