Genel sağlık sigortası primlerinin alınması
MADDE 5 - (1) Sağlık hizmetleri devir alınan kamu idareleri 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında 15/01/2010 tarihinden itibaren Sosyal Güvenlik Kurumuna verecekleri aylık prim ve hizmet belgelerinde emekli keseneklerine esas aylıklarının % 12’si oranında genel sağlık sigortası primi tahakkuk ettirerek bu primin tamamını “Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna Verilmesine ve Primlerin Ödenme Sürelerine Dair Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”de belirtildiği şekilde ve sürede Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyeceklerdir.
5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesinin (II) işaretli fıkrasının son paragrafı, mülga geçici 192 nci maddesi, mülga geçici 218 inci maddesi ve mülga ek 76 ncı maddesi kapsamında kesenek ve karşılık ödeyenler ile sermayesinde kamu payı % 50’nin altına düşmüş veya kalmamış olan ortaklık ya da kuruluşlarda ilgili kanunları gereğince 5434 sayılı Kanunla ilişkilendirilmeye devam olunan ve bu sebeple 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında kesenek ve karşılık alınanlardan, emekli keseneğine esas aylıkları tutarı üzerinden % 12 oranında ayrıca genel sağlık sigortası primi alınacaktır. Bu prim, kesenek ve karşılıkların ödenme süresi içinde, 5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesinin (II) işaretli fıkrasının son paragrafı, mülga geçici 192 nci maddesi, mülga geçici 218 inci maddesi ve mülga ek 76 ncı maddeler kapsamında ilgilendirilenler için kendileri tarafından, diğerleri için ise işverenleri tarafından ödenir. Ancak, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olması gereken bir görevde çalışmakta iken 5434 sayılı Kanunun mülga ek 76 ve geçici 192 nci maddeleri uyarınca ilgilendirilenlerin genel sağlık sigortası priminin % 5’ini kendileri, % 7’sini ise işverenlerinin yatırmaları gerekmektedir.
Bu Tebliğ kapsamına giren sigortalılardan görevden uzaklaştırılan, görevi ile ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanların genel sağlık sigortası primleri, emeklilik keseneğine esas aylıklarının yarısı üzerinden tahakkuk ettirilerek ödenecektir. Bunlardan, daha sonra görevlerine iade edilerek tam aylığa hak kazananların emekli keseneğine esas aylıklarının tamamı üzerinden genel sağlık sigortası primi tahakkuk ettirilerek Kuruma gönderilir.
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 29 uncu maddesiyle 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun 22 nci maddesi gereğince diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilmek üzere Devlet Personel Başkanlığına bildirilen personelin aylık veya ücretlerinin ilgisine göre Özelleştirme Fonundan veya Hazineden karşılandığı döneme ilişkin genel sağlık sigortası primleri de emekli keseneği ve kurum karşılıkları ile birlikte kesenek ve karşılıkları gönderen kurum/işveren tarafından ödenir.
Devralınan kamu idarelerinde çalışanlar ile bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin genel sağlık sigortasından yararlanma şartları
MADDE 6- (1) Devir tarihi itibariyle ilgili kanunlarında belirlenmiş olan koşullara uygun olarak gerekli tedavi yardımlarından yararlananlar, aynı koşulları korudukları müddetçe genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetinden yararlanmaya devam ederler.
Devir tarihinden sonra 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında yeniden göreve başlayanlar, sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmiş olması kaydıyla ilk tam emekli keseneği bildirilmesi gereken aylığın başlangıç tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre genel sağlık sigortasından yararlandırılırlar.
5434 sayılı Kanun kapsamında emekli aylığı almakta iken devir tarihinden sonra 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında bir göreve girmeleri nedeniyle 5434 sayılı Kanuna göre emekli keseneği ve kurum karşılığı alınanlar göreve girdikleri tarih itibariyle sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesinin (II) işaretli fıkrasının son paragrafı, ek 76 ncı maddesi, geçici 192 nci maddesi veya geçici 218 inci maddesine tabi olarak iştirakçiliği devam ettirilenlerden, genel sağlık sigortası primini doğrudan kendileri ödemekle yükümlü olanlar prim borcu olmaması şartıyla bakmakla yükümlü olunan kişilerle birlikte sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
Kesenek ve karşılıkları 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre ödenmeye devam edilenlerden bu kapsamdaki sigortalılık ilişkisi sona erenler, zorunlu sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren on gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlandırılır. Bu sigortalılar, sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu sigortalılıklarının olması durumunda, sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten itibaren başlayan 90 gün ile sınırlı olmak kaydıyla, zorunlu sigortalılıklarından sonraki genel sağlık sigortalılıklarından dolayı prim borcu olup olmadığına bakılmaksızın bakmakla yükümlü olduğu kişiler dahil sağlık hizmetlerinden yararlandırılırlar.
Örnek 1- Aylıkları ayın 15’inde ödenen sigortalının 06/03/2010 tarihinde görevinden ayrılması halinde, sigortalılık niteliğinin sona ereceği 14/03/2010 tarihini takip eden 15/03/2010 tarihinden itibaren onuncu günün sonu olan 24/03/2010 (dahil) tarihine kadar sağlık hizmetinden yararlandırılır.
Örnek 2- Aylıkları ayın 1’inde ödenen sigortalının 06/03/2010 tarihinde görevinden ayrılması halinde, sigortalılık niteliğinin sona ereceği 31/03/2010 tarihini takip eden 01/04/2010 tarihinden itibaren onuncu günün sonu olan 10/04/2010 (dahil) tarihine kadar sağlık hizmetinden yararlandırılır.
Bakmakla yükümlü olunan kişide birden fazla genel sağlık sigortalılık halinin birleşmesi durumunda, yazılı olarak talep edilmesi şartıyla tercihe göre işlem yapılır.
1-Durum değişikliği ve halleri
Durum değişikliği, sigortalının veya bakmakla yükümlü olunan kişilerin genel sağlık sigortasına devir işleminden önce ilgili kanunlarına göre almakta olduğu sağlık hizmetlerinin sona ermesini ve değişiklik tarihi itibari ile sağlık hizmetlerinden yararlandırılma koşullarının 5510 sayılı Kanuna göre yeniden belirlenmesini ifade eder.
Sigortalının, 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılığının sona ermesi veya aylık bağlanması durum değişikliği sayılacak ve genel sağlık sigortalılığı sonraki durumu dikkate alınarak 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre yeniden belirlenecektir.
5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamındaki sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişilerin durum değişikliklerinde ise bu Tebliğden önceki şartlara göre sağlık yardımı yapılmasına son verilecek ve sonraki durumları dikkate alınarak 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre genel sağlık sigortalılıkları yeniden belirlenecektir.
2-Sigortalının kendisi
a) 15/01/2010 tarihi itibariyle 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi uyarınca 5434 sayılı Kanuna göre emekli keseneği ve kurum karşılığı alınmaya devam olunanlar ayrıca bir şart aranmaksızın Sosyal Güvenlik Kurumunca sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
b) Askerlik süresi dışındaki aylıksız izin sürelerinde sigortalılar sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
3-Bakmakla yükümlü olunan kişiler
Devir tarihinde ilgili kanunları gereği bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlananlar devir tarihinden sonra da aynı şartlarla sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam ederler.
Devir tarihinde sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı olduğu halde sağlık hizmetlerinden yararlanmayan bakmakla yükümlü olunan kişiler, devir tarihinden sonra “Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulama Tebliği”nin 23 üncü maddesinde belirtilen belgelerle müracaatta bulunmaları halinde, durumlarında değişiklik olmaması şartıyla devir tarihinden önceki koşullar çerçevesinde sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
Bu Tebliğ kapsamında genel sağlık sigortasına devredilenlerden askere gitmesi nedeniyle aylıksız izinli sayılanlar dahil ilgili kanunları gereğince aylıksız izin kullanan sigortalıların bakmakla yükümlü olduğu kişiler, bu süre içinde de sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
Sigortalının bakmakla yükümlü olduğu yabancı uyruklu kişilerden Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce verilen kimlik numarası bulunmayanlar, sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezlerinden alacakları “Sağlık Belgesi” ile sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
a) Sigortalının eşi
Devir tarihinde eşinden dolayı bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti karşılananlar, uzun vadeli sigorta kolları kapsamında zorunlu olarak sigortalı sayılmamaları, isteğe bağlı sigortalı olmamaları veya gelir ve/veya aylık almamaları şartıyla sağlık hizmetlerinden yararlandırılmaya devam edilir.
b) Sigortalının erkek çocuğu
Devir tarihinde sigortalı tarafından bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti karşılanan erkek çocuklar, uzun vadeli sigorta kolları kapsamında zorunlu olarak sigortalı (öğrenim yapmakta iken tatil devresinde çalışanlar hariç) sayılmamaları, isteğe bağlı sigortalı olmamaları veya gelir ve/veya aylık almamaları ve evlenmemeleri şartıyla 25 yaşını dolduruncaya kadar sağlık hizmetlerinden yararlandırılmaya devam edilir.
c) Sigortalının kız çocuğu
Devir tarihinde sigortalı tarafından bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti karşılanan kız çocukları, durumlarında değişiklik oluncaya kadar sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam ederler. Kız çocuklarının uzun vadeli sigorta kolları kapsamında zorunlu olarak sigortalı (öğrenim yapmakta iken tatil devresinde çalışanlar hariç) sayılmaları, isteğe bağlı sigortalı olmaları, gelir ve/veya aylık almaları ve evlenmeleri durum değişikliği olarak değerlendirilir. Ancak, devrolunan sigortalıya aylık bağlanması veya aylık almakta iken 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında sigortalı olmayı gerektirecek şekilde yeniden çalışması durumu kız çocuklarının sağlık hizmetlerinden yararlanmasını etkilemez.
d) Sigortalının malul çocuğu
Devir tarihinde sigortalı tarafından bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti karşılanan malul çocuklar, durumlarında değişiklik oluncaya kadar sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam ederler. Bunların uzun vadeli sigorta kolları kapsamında zorunlu olarak sigortalı sayılmaları, isteğe bağlı sigortalı olmaları, 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz, Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre bağlanmış aylıklar dahil gelir ve/veya aylık almaları veya evlenmeleri durum değişikliği olarak değerlendirilir.
Devir tarihinden sonra malullük durumunda değişiklik olan bakmakla yükümlü olunan çocukların sağlık hizmet sunucuları tarafından verilen raporlarının Kurum Sağlık Kurulunca onaylanması gerekir.
e) Sigortalının üvey çocuğu
Sigortalının üvey çocuğu hakkında durumuna göre (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtildiği şekilde işlem yapılır.
f) Sigortalının ana ve babası
Devir tarihinde sigortalı tarafından bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti karşılanan ana ve babalar, devir tarihinden sonra da sağlık yardımlarından yararlandırılmaya devam olunur. Durum değişikliklerinde ise bu Tebliğe göre sağlık yardımı yapılmasına son verilecek ve sonraki durumları dikkate alınarak 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre genel sağlık sigortalılıkları yeniden belirlenecektir.
Evlenmeleri nedeniyle bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamından çıkmaları, uzun vadeli sigorta kolları kapsamında zorunlu olarak sigortalı sayılmaları, isteğe bağlı sigortalı olmaları, 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz, Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre bağlanmış aylıklar dahil gelir ve/veya aylık almaları ana ve baba açısından durum değişikliği olarak değerlendirilir.
g) Sigortalının bakmakla yükümlü olduğu yabancı uyruklu kişiler
Sigortalının bakmakla yükümlü olduğu yabancı uyruklu kişiler, oturma izni almış ve yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı sayılmaması şartıyla bu madde çerçevesinde sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
Tescil işleminin yapılmaması hali
MADDE 7- (1) 5510 sayılı Kanunun 100 üncü maddesinin altıncı fıkrasında, Sosyal Güvenlik Kurumunun; genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları kişilerin genel sağlık sigortasından yararlanmalarına esas bilgilerinin, sağlayacağı elektronik alt yapı üzerinden girilmesini kamu idarelerinden, işverenlerden isteme yetkisine sahip olduğu, sigortalıların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde belirtilen şartlara uygun olarak veya Kurumca belirlenecek sürede bilgi girişlerini yapmayanlar hakkında 102 nci maddeye göre idari para cezası uygulanacağı, anılan maddenin birinci fıkrasının (k) bendinde de, genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları kişilere ait bilgi girişlerini süresinde yapmayanlar ile bakmakla yükümlü olunan kişi olmayanlara ait bilgi girişi yapanlara asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Bu itibarla, bakmakla yükümlü olunan kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlandırılmasına ilişkin uygulamaya durum değişikliğinin olduğu tarihte son verilmesi gerektiğinden, kamu idarelerinin bakmakla yükümlü olunan kişilerin durum değişikliğine ilişkin bilgileri, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren onbeş gün içinde Kuruma bildirmesi gerekmekte olup, bildirimin bu sürede yapılmaması halinde de yukarıda belirtilen idari para cezası uygulanacaktır.