Selimiye'nin Sırrı...

    II. Selim, Sinan'a, "Rüyamda gördüm. Peygamberimiz efendimiz bir cami istediler," deyince Mimar Sinan elbette çok heyecanlandı. Yeni bir cami yapılması için verilen karardan sonra Mimar Sinan araştırmalarını tamamlamaya çalışırken II. Selim, Selimiye'nin İstanbul'da değil, Edirne'de yapılmasını emretti. Bununla da kalmayıp Edirne'de caminin şehrin neresine kurulacağını da söyledi Mimar Sinan'a; Kavak Meydanı  olarak  bilinen yere yapılacaktı yeni cami.


   Mimar Sinan ve II. Selim, birlikte Edirne'ye gittiler. Cami için gerekli bütün hazırlıkların tamamlanmasına nezaret ettiler. İş sadecte destur verilmesine kalmıştı.
1569 yılında, yüzlerce kurban kesilerek destur verildi. Kesilen kurbanların etleri fakir fukaraya dağıtıldı. Hafızların okuduğu Kur'an ve nice duayla, mihrap temeline ilk taş konuldu.
 


  Dönemin padişahı Sultan II. Selim, Mimar Sinan'a şanına yakışır bir camii inşa etmesini buyurmuş. Sinan hemen kolları sıvamış Selimiye camisini yapmaya başlamış. Temeller kazılmış, iskeleler kurulmuş.


  Çalışmalar sürerken Mimar Sinan bir gün elinde bir yumurtayla çıkagelmiş. Kendi kendine bir şeyler mırıldanıyormuş, aklından  hesap  yapıyormuş gibi bir hali varmış. Sonra eğilmiş ve yumurtayı inşaat kumuna kırmış ve başlamış karıştırmaya.. Görenler şaşırmış tabii


 Bir müddet sonra "Tüm inşaatta bu harcı kullanacacağız" diye buyurmuş. Sırf bu harç  olayı için Edirne Karaağaç'ta bir çiftlik kurdurtmuş. 30.000 tavuğun her gün düzenli  olarak  yumurtaları toplanıp kumla ve kille karıştırılıp camide kullanılmış


 Mimar’ın ustalık eseri Edirne’deki Selimiye Camidir. Kanuni’nin oğlu Sultan Selim adına yapılan bu camiide mimarın tüm maharetleri ortaya dökülür. Selimiye’yi yaparken Hristiyan mimarların “Dünyada Ayasofya’nın kubbesinden daha büyüğünün yapılamaycağı hele hele de bunu müslümanların hiç yapamayacağını” söylemesi Sinan’ı asıl şevklendiren unsurlardır. Ve Selimiye ile Mimar Sinan Ayasofyayı geride bırakır. En büyük kubbe artık Selimiye’de


  Eğer Sinan Edirne Selimiye camini, 16.yy’da yapmışsa 300 yıl daha taş bina inşa edilmesine rapmen Selimiye “Dünya taş yapı mimarisinin zirvesi “ kabul ediliyorsa, 1988 yılında Uluslararası Kube Sempozyumu için dünyanın çeşitli yerlerinden gelen kube  uzmanı  Mühendis Profösörler, Edirne Kapı Mihrimah Sultan Camiini yeni bina hem de betondan zannediyorsa, Sinan’ın mühendislik zekası tartışılmaz...


 
Selimiye Camii yapımında 14000 işçi ve 400 kalfa çalışmıştır.
Selimiye Camii külliyesiyle birlikte 22000 metrekarelik alanda kuruludur.
Mimar Sinan Selimiye camii kıblesini tayin etmeye çalışırken epeyce çalıştı. Çalışmalar sürerken yanında bir Pir-i Fani belirdi. Kendisine yanlarında duran mermeri göstererek "ey Mimarbaşı şu mermerin üstüne çık biiznillah kabeyi göreceksin" dedi. Mimar Sinan Mermerin üstüne çıktığında kıbleyi gördü...
Edirne'nin neresinden girilirse girilsin gözleri ihtişamıyla selimiye karşılar


 
  Mimar Sinan'ın Selimiye Camii'nin kubbesini o genişliğe oturtmak için 13 bilinmeyenli bir denklemi matematiğin bilinen 4 ana işleminden farklı beşinci bir işlem bularak çözdüğü söylenir


  Ayrıca minarelerin şerefelerine çıkanların yolda birbirlerini görmemeleri ise büyük bir dehanın  ürünüdür . Almanlar ayni sistemi meclislerinin önündeki dev kürede kullanmışlar.
Mimar Sinan bu sistemi 2 metre çapındaki minarelere yüzyıllar önce monte edebilecek bir dehadır. Almanların dehası ise, o çirkin metal yığınına Selimiye'den fazla turist çekebilmelerindedir


 
  Selimi’ye de; müezzin mahfili kabenin yarı ölçüsüne denktir. Müezzin mahfilinde 5 hat olması islam’ın 5 şartına minarelerin ikişer tanesinde 3’er yol olması imanın 6 şartına Müezzin mahfilinde ki 12 ayak namazın 12 farzına vaaz kürsülerinin adedi 4 Hak mezhebe, külliye’de mevcut 32 kapı 32 farza, Kabe’de 1000 pencere var olduğu kabul edildiğinden selimiye’de ki 999 pencere Kabe’ye olan hürmete delalet ettiği rivayet edilir.


 
  Eserlerinin bütün ihtişamına rağmen Koca Sinan tevazuyu asla elden bırakmamıştır.
 İmzalarında “Ser Mimaran-ı Hassa” ibaresinin yanında “müğili natuban” (güçsüz karınca) veya “El-fakir ul Hakir” ifadelerini kullanmaktadır. Nitekim Selimiye tamamlandığında adının kitabeye yazılması teklifine ben kim oluyorum ki ALLAH’ın  evine  adımı yazdırayım diyerek karşı çıkmıştır.
 

Çok güzel bir yazı.Bir tarihçi olarak faydalandım.

teşekkürler hocam paylaşımınız için..zaten özlemiştim memleketimi,yarama tuz bastınız:(

Edirne gerçekten görülmeye değer bir memlekettir,heryeri tarih kokar..Hele Selimiye....Tüm görkemiyle yükselir şehrin ortasından,gezdiğinizde sizi hayranlık ve hayretler içinde bırakır....
Edirne de yaşadıktan ve o havayı soluduktan sonra gezdiğiniz diğer şehirlerde birşeyler eksik gelir size...
off off bekle edirnem 2 temmuzda sendeyim

1970 teki çocukluğuma gittim edirnede bizi ziyarete gelenleri  gezdirir çocukça anlatmaya çalışırdım.teşekkürler TugraÖzyıldız.

Selimiye niçin Edirne’ye yapıldı: Kıbrıs adasını düşmandan alırsam Allah rızası için bir Camii yaptıracağım diyen II.Selim Kıbrıs’ı fethedince vaadini unutuyor. Fakat bir gece rüyasında Hz.Muhammed Efendimiz : “Ey Selim sözüne sadık ol vaadettiğin camiyi buraya yaptıracaksın” diye parmağıyla Edirne’yi gösteriyor.Bu sebepten Selimiye Camii Edirne’ye yapılıyor.

Kubbe : Kubbe yüksekliği Camii tabanından kilit taşına kadar 43.28 m. Kubbe çapının 31.30 m taban ile kilit taşı arasının 15.86 m olduğu Y.Mimar Sedat Çetintaş tarafından belirtilmiştir. Kubbe şeklindeki sekiz sütun üzerine 40 pencereli kubbe kasnağı bunun üstün nefis çinilerinden pirametik biçimde yapılmıştır.

Minber : Minberi 25 basamaklıdır. Minber 16. Asrın mermer işçiliğindendir. Yerli ve yabancı her göreni hayran bırakan bu eşsiz eser Mimar Sinan’ı dünyaya tanıtıp nasıl bir usta olduğunu öğrenmek için bu minber kafidir diyenler çoktur.

Mihrab : Cami’nin mihrabı duvar içine oyulmuş tamamen mermerdir. Mihrabın yan duvarlarını kaplayan mavi ,yeşil ,kırmızı ve beyaz rengarenk motiflerden meydana getirilen pek nefis çinilerin üst kısmında lacivert üzerine beyaz renkli ve iri yazılı olarak Amen er Resulü alt tarafa bölümler halinde yazılın Fatiha Suresidir. Böylece Mimar Sinan Mihrabı çok nefis motifli ve kabartma çiniler ile Amen er Resulü ve Fatiha Suresi ile süslenmiştir.

Manevi özellikleri: Cami’nin kubbesinin tek olması Allah’ın tek olduğunu kubbesinin geniş olması Hıristiyan mimarlara galip gelindiğini ,Caminin pencerelerinin 5 kademeli oluşu İslamın 5 şartını , Vaaz kürsülerinin 4 tane oluşu İslam’da 4 tane mezhebin hak olduğunu, Selimiye külliyesinin 32 tan kapısının olması İslamın 32 farzını ,arka minarelerde 6 yolun olması imanın 6 şartını , minarelerinde 12 şerefe olması camii yaptıran padişahın 12. padişah olduğunu sembol etmektedir.

Müezzin Mahfeli : Kubbenin altında 2 m. yüksekliğinde 12 mermer sütüna oturtulmuş müezzin mahfeli bulunmaktadır. Müezzin mahfelinin altında da mermer şadırvan vardır. Müezzin mahfelinin sol ön köşesindeki mermer sütün üzerinde kabartma bir lale motifi bulunmaktadır. Hakkında birkaç hikaye söylendi ise de Selimiye üzerinde XX. Yüzyıla kadar yazılmış eserlerde buna dair bir yazı bulunmadığını Dr.Rıfat Osman kaydetmiştir.

Hünkar Mahfeli : Caminin sol ön köşesinde 4 profil sütuna oturtulmuş Hünkar mahfeli vardır. Sütunlar 4 kemerle bağlanmıştır. Kemer araları ve duvarları yine zamanın nefis çinileri ile kaplanmıştır. Hünkar mahfeli çinilerinden bir kısmı 1877-78 Rus İşgali sırasında General Skoplef tarafında söktürülmüştür. Moskova Müzesine gönderilmiş olup halen orada sergilenmektedir.

Minareler : Minarelerin her biri üçer şerefe olup harem tarafındaki minareler üç yolludur.Birinci yol,birinci şerefe ile üçüncü şerefeye;ikinci yol,ikinci şerefe ile üçüncü şerefeye;üçüncü yol ise doğrudan üçüncü şerefeye gider .Kıble yönündekiler birer yolludur. Minarelerin yüksekliği 84 m çapı 4 m üçüncü şerefeye kadar 250 basamaklıdır. Alem 2.5 metredir.

Ters Lale : Rivayete göre Camini arsası içinde bir lale bahçesi varmış ve bu bahçe sahibinden Camii için satın alınmak istendiğinde sahibi vermemek istemiş, sonunda razı geldiğinde bahçesinin devamlı sembolik edilmesi için bir lale motifinin yapılmasını istemiş.Mimar Sinan da lale motifini yapmış fakat ters olarak yapmış lale motifi burada bir lale bahçesinin olduğunu, ters yapılması ise sahibinin tersliğini temsil etmektedir.

Serhad şehirliler böylece tek tek ortaya çıkarlar.Ne kadar övünsek azdır şehrimizle.
Konuyu açan,öğretmenime de teşekkür ederim.

 Selimi’ye de; müezzin mahfili kabenin yarı ölçüsüne denktir. Müezzin mahfilinde 5 hat olması islam’ın 5 şartına minarelerin ikişer tanesinde 3’er yol olması imanın 6 şartına Müezzin mahfilinde ki 12 ayak namazın 12 farzına vaaz kürsülerinin adedi 4 Hak mezhebe, külliye’de mevcut 32 kapı 32 farza, Kabe’de 1000 pencere var olduğu kabul edildiğinden selimiye’de ki 999 pencere Kabe’ye olan hürmete delalet ettiği rivayet edilir.

üniversitede iken tarih öğretmenimiz çok daha detaylı çok daha etkileyici anlatmıştı o gün bugün hala selimiye'yi görmek isterim yazık ki içimde hala ukde kaldı,Allah nasip ederse inşallah bir gün göremek gezmek o şahesere dokunmak o havayı teneffüs etmek isterim...

(bazı arkadaşlarım için butondan teşekkür edemedim zira 24 saat engeline takıldım kusura kalmazlar inşallah)

Her ne kadar bizler onlara layık  torunlar olamasakta, ALLAH onlardan razı olsun...

"TAŞ DEHAYA ULAŞTI, DEHA TAŞ KESİLDİ!"

Mimar Sinan'ın 80 yaşında yaptığı ve "ustalık eserim" dediği anıtsal yapı Osmanlı-Türk sanatının ve dünya Mimarlık tarihinin baş yapıtlarındandır.Yapının mülkiyeti Sultan Selim Vakfındadır. Edirne-Merkez Yeni Mahallededir.

Edirne'nin ve Osmanlı İmparatorluğu'nun simgesi olan cami,kentin merkezinde, eskiden Sarıbayır ve Kavak Meydanı denilen yerdedir.Burada daha önce Yıldırım Bayezid'in bir saray yaptırdığı bilinmektedir. 1569-1575'te Sultan II.Selim'in emriyle yaptırılmıştır.Çok uzaklardan dört minaresi ile göze çarpan yapı, kurulduğu yerin seçimiyle, Mimar Sinan'ın aynı zamanda usta bir şehircilik uzmanı olduğunu da göstermektedir. Kesme taştan yapılan cami iç bölümüyle 1.620 m2'lik,tümüyle 2.475 m2'lik bir alanı kaplar. Mimarlık tarihinde en geniş mekana kurulmuş yapı olarak nitelenen Selimiye Camisi, yerden yüksekliği 43.28 m. olan, 31.30m. çapındaki kubbesiyle ilgi çeker.Ayasofya'nınkinden daha büyük olan Kubbe, 6 m. genişliğindeki kemerlerle birbirine bağlanan 8 büyük payeye oturur. Köşelerde dört, Mihrap yerinde bir yarım kubbe merkezi kubbeyi destekler.

eski edirnede eski eserler dimdik ayakta.

unıversıtede 4 yılımı verdım bu sehre..ve amacım bır gun yıne ogretmen olarak bu sehırde yasamak..ınsallah bunu basarabılırım...

inşallah nasip olur hocam ,en kısa zamanda

üniversitede iken tarih öğretmenimiz çok daha detaylı çok daha etkileyici anlatmıştı o gün bugün hala selimiye'yi görmek isterim yazık ki içimde hala ukde kaldı,Allah nasip ederse inşallah bir gün göremek gezmek o şahesere dokunmak o havayı teneffüs etmek isterim...

(bazı arkadaşlarım için butondan teşekkür edemedim zira 24 saat engeline takıldım kusura kalmazlar inşallah)

kısmet olursa inşallah birgün bende o camiiyi görürüm

osmanlı başkentlerinden edirne her köşesi tarih dolu bir serhat şehridir