Sözleşmeli Öğretmene Becayiş, Kadroluya Kontenjan
MEB; katı kontenjan uygulamasından mağduriyet yaşayan kadrolu öğretmenlere de yer değiştirme hakkı vermek için becayiş uygulamasına izin vermeli, kontenjanları artırmalı ve bulunduğu yerde belli bir süre görev yapan öğretmenleri kontenjandan muaf tutarak mağduriyetini gidermelidir.
MEB, 2011 Öğretmenlerin İller Arası İsteğe Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzunun “3. Genel Açıklamalar” bölümü 3. maddesi 19. fıkrasındaki; “Bakanlığımıza bağlı resmî eğitim kurumlarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesi kapsamında görev yapan sözleşmeli öğretmenlerden; 15 Eylül tarihi itibarıyla bulunduğu ilde 3 (üç) yıllık görev süresini tamamlayan/tamamlayacak olanlar, 5 il tercih etmek suretiyle hizmet puanı üstünlüğü esasına göre karşılıklı yer değiştirme isteğinde bulunabileceklerdir.” açıklamalarına göre sözleşmeli öğretmenler, 15 Eylül tarihi itibarıyla bulunduğu ilde 3 (üç) yıllık görev süresini tamamlayan/tamamlayacak olanlar, 5 il tercih etmek suretiyle hizmet puanı üstünlüğü esasına göre becayiş yapabilecekler.
Yine kılavuzun “4. İsteğe Bağlı Yer Değiştirmeler” bölümü “Başvuru” kısmı 1. fıkrasındaki; “Sözleşmeli öğretmenlerden; 15 Eylül tarihi itibarıyla, bulunduğu ilde en az 3 (üç ) yıl süreyle görev yapanlar iller arasında karşılıklı yer değiştirmek için başvuruda bulunabileceklerdir.” açıklamaları ve “Yer Değiştirme İşlemleri” kısmı 3. fıkrasındaki "Sözleşmeli öğretmenlerin yer değiştirme suretiyle görevlendirmeleri, karşılıklı aynı ili tercih edenler arasından hizmet puanı üstünlüğü, puanın eşit olması hâlinde öğretmenlikteki hizmet süresi üstünlüğü esasına göre, EK–1 Takvim’de belirtilen tarihlerde aynı alandan aynı eğitim kurumlarına karşılıklı olarak gerçekleştirilecektir.” açıklamalarına göre 09- 17 Haziran 2011 tarihleri arasında, 15 Eylül tarihi itibarıyla bulunduğu ilde 3 (üç) yıllık görev süresini tamamlayan/tamamlayacak olanlar, 5 il tercih etmek suretiyle hizmet puanı üstünlüğü esasına göre aynı alandan aynı eğitim kurumuna becayiş yapabilecekler.
Elektronik Başvuru Formu’nda, “Tercihlerimdeki illerde alanımda görev yapan ve hâlen görev yaptığım ile tercihte bulunan sözleşmeli öğretmenin görev yaptığı eğitim kurumuna Kılavuz hükümleri ve tercihlerime göre karşılıklı yer değiştirmeyi kabul ediyorum.” ifadesi yer alacaktır.
Ayrıca, 6. tercih olarak; “İl, ilçe, il/ilçe merkezi ve il genelindeki tüm eğitim kurumları arasında karşılıklı yer değiştirmek istiyorum.” ifadelerinden birisi seçilerek başvurunun kaydedilmesi sağlanacaktır.
Askerlik Yine Sorun Oldu.
4.2. Başvuruda Dikkat Edilecek Hususlar bölümündeki “Aylıksız izinli olarak geçirilen süreler (kadrosunun bulunduğu ilde yapılan asker öğretmenlik hariç) ile eğitim-öğretim kurumları dışındaki kurumlarda geçirilen geçici süreler iller arası yer değiştirmeye esas olan üç yıllık sürenin hesabında dikkate alınmayacaktır.” açıklamalara göre il dışında yapılan askerlik 3 yıllık süren hesabında sayılmıyor.
Bu konuda daha önceden kazanılmış idari mahkeme kararları bulunmaktadır.
Kadrolu Öğretmenlerin Kontenjan Sorunu Devam Ediyor
"Farklı yerlerde çalışan aynı sınıftaki memurların, karşılıklı yer değiştirerek atanmalarını istemeleri" anlamına gelen becayiş, atamalarda en çok başvurulan yöntem...
Norm kadro, zorunlu hizmet, hizmet puanı gibi birçok unsurdan dolayı öğretmen nakil işlemlerine bir standart getirilmiş olsa da, bu uygulamalar nedeniyle nakil işlemleri büyük ölçüde de sınırlanmıştır. Bu sınırlamaya, "becayişe izin verilmemesi" uygulaması da eklenince, nakil işlemlerinin gerçekleştirilmemesinden kaynaklanan büyük bir hizmet kaybı meydana gelmektedir. Ama ilk defa sözleşmeli öğretmenler becayiş izni verilmesi yerinde bir uygulamadır.
Fakat Kontenjan nedeniyle aynı ilde yıllarca görev yapmakta olan kadrolu öğretmen sayısı oldukça artmıştır. MEB’in sözleşmeli öğretmenlere becayişe izin vermesi çok önemli bir gelişme olmakla birlikte aynı uygulamayı kadrolu öğretmenlere de vermesi yerinde olacaktır. MEB'in artık bu anlamsız katı tutumuna bir son vermesi gerekmektedir.
Kontenjan nedeniyle yer değiştiremeyen kadrolu öğretmenler, becayiş ile yer değiştirebilirler.
Öğretmenler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 73. maddesindeki; “Aynı Kurumun başka başka yerlerde bulunan aynı sınıftaki memurları, karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilirler. Bu isteğin yerine getirilmesi atamaya yetkili amirlerince uygun bulunmasına bağlıdır.” hükümlerinden kaynaklanan bu haklarını kullanamıyorlar.
MEB Sözleşmeli Öğretmenlere Verdiği Becayişe İznini Kadrolu Öğretmenlere De Vermelidir
MEB, il içinde öğretmen dağılımını dengeli bir biçimde sağlamak için norm kadro uygulaması yapmakta, elindeki fazlalık öğretmenleri branş değişikliği yolu ile ve norm kadro fazlası öğretmenleri il içinde açık olan branşlara kaydırmaya çalışarak düzenlemektedir.
Türkiye genelinde ise öğretmen dağılımını dengeli bir biçimde sağlamak için kontenjan uygulamasını başlatmıştır.
Bu uygulamalar gerekli ve yerinde uygulamalar olmakla birlikte öğretmenlerin ülke içinde dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için kullandığı katı kontenjan uygulamasından mağduriyet yaşayan kadrolu öğretmenlere de yer değiştirme hakkı vermek için becayiş uygulamasına izin vermeli, kontenjanları artırmalı ve bulunduğu yerde belli bir süre görev yapan öğretmenleri kontenjandan muaf tutarak mağduriyetini gidermelidir.
Ülkedeki öğretmen dağılımını dengeli bir biçimde sağlamak için hangi argümanlar kullanılabilir.
1- Kadrolu Öğretmenlere Becayiş Hakkı Verilmelidir.
MEB'in bunu sağlayacak elektronik sistemi mevcuttur.
Öğretmenler MEBBİS üzerinde tercihte bulunacaklarından kimse kimsenin tercihini göremeyeceğinden karşılıklı bir menfaat temin ederek becayiş yapmalarının önü de kesilecektir. Zaten MEB yıllar önce ilk atamalarda uyguladığı becayiş uygulamasından bakanlık önünde öğretmenler tarafından yapılan becayiş pazarlıklarının basına yansıması nedeniyle vazgeçmiştir.
Farklı branşlar arasında da becayiş imkânı bulunmaktadır. Şöyle ki; 657 sayılı devlet memurları kanununun 73. maddesindeki "Aynı Kurumun başka başka yerlerde bulunan aynı sınıftaki memurları, karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilirler. Bu isteğin yerine getirilmesi atamaya yetkili amirlerince uygun bulunmasına bağlıdır." hükümlerine göre "aynı sınıftaki memurları" becayiş yapabildiğinden öğretmenler eğitim öğretim hizmetleri sınıfa tabi olduklarından farklı branşların becayiş yapmasında kanunen sakınca bulunmamaktadır.
Farklı branşlardaki fazla konumda olan öğretmenlerin karşılıklı becayiş isteğinde bulunmaları niçin önemlidir?
Örneğin A ilinde Matematik branşından fazla bir öğretmen vardır. B ilinde ise Türkçe branşından fazla bir öğretmen vardır. A ilinde Türkçe branşına, B ilinde ise matematik branşına ihtiyaç varsa bu öğretmenlerin becayiş yapmalarına izin verilmelidir. Bu sayede A ilinin Türkçe branşı, B ilinin ise matematik branşı ihtiyacı çözülmüş olacaktır.
Aynı branştan öğretmenlere; ülkenin belli bölgelerine becayiş isteğinin çok olacağı göz önünde bulundurularak belli bir kontenjan karşılığında becayiş imkânı sağlanabilir.
Becayiş uygulamasında iki önemli sorunla karşılaşmaktayız, bunlardan birisi zorunlu hizmet, diğeri ise harcırah ödenmesidir.
Zorunlu hizmet yükümlüsü öğretmenin yerine gelen diğer öğretmenin bu hizmeti yüklenmesiyle bu sorun ortadan kalkacaktır. Zaten kendi isteğiyle zorunlu hizmet bölgesine becayiş isteğinde bulunduğundan her hangi bir sorun da çıkmayacaktır.
Becayiş yapan kişilerin harcırah ödenmesi ise devlete gereksiz bir harcama getireceğinden harcırah kanununa "becayiş yapanlara harcırah ödenmez" hükmünün eklenmesiyle bu sorunda çözülecektir.
2- Kontenjanlar Artırılmalı ve Görev Yaptığı İlde Belirli Bir Süre Çalışan Öğretmenler Kontenjandan Muaf Tutulmalıdır.
Öğretmenler ilk atandıkları yerde 3 yıl boyunca il dışına yer değişikliği isteyemezler birde görev yaptığı yer zorunlu hizmet bölgesi ise bu zorunlu hizmetini bitirmek şartıyla il dışına yer değiştirebilmektedirler.
Zorunlu hizmetini tamamlayan ve il dışı yer değiştirme hakkı elde eden öğretmenler il dışı yer değiştirme isteğinde bulunduklarında bu seferde kontenjan uygulamasına takılmaktadırlar. Kontenjan nedeniyle birçok öğretmenin il dışı yer değiştirme isteği gerçekleşmemektedir. Bu sorunun en kestirmeden çözümü ilk yer değiştirme döneminde kontenjana takılarak yer değiştiremeyen öğretmenin bir sonraki yer değiştirme döneminde kontenjandan muaf tutularak tercihlerine uygun il emrine verilmesi ile çözülebilecektir.
Ahmet Kandemir
Memurlar.net Öğretmenler Bölüm Sorumlusu
