Yorgun Öğretmenlere Öneriler – 2
Öğretmenlerin neden yorgun olduğu ile ilgili bir
[linkler sadece üyelerimize görünmektedir.] , bu yorgunluğa sebep olan dört sebepten bahsetmiştik: Karar vermek, irade gücünü kullanmak, yoğunluğu yüksek duygular yaşamak ve endişelenmek. Ardından öğretmenlerin nasıl daha az kararlar alabileceği ile ilgili önerileri içeren bir yazı yayınladık. Bugünse öğretmenlerin irade güçlerini nasıl daha az kullanarak, işte geçirdikleri uzun bir günün sonunda bile iyi kararlar verecek enerjie sahip olabileceklerinden bahsedeceğiz.
Öncelikle irade gücünün bir kasa benzediğini anlamak çok önemli: Kullanılarak güçlendirilebilir ama aynı zamanda kapasitesinden fazla da çalıştırılabilir ve böylece bir iyileşme dönemi yaşamadan tekrar kullanılamaz hale gelir.
Öğretmenler elbette sürekli irade gücü kullanırlar. Mesela geçtiğimiz Cuma günü irade gücüne ihtiyaç duyduğum zamanlardan oluşan kısmi bir liste:
*Okulda giderken önümde bir çöp kamyonu var. Geçmek istiyorum, ama güvenli değil.
*Okula geldiğimde bitirmem gereken birkaç iş var, hepsi de can sıkıcı işler. Yapmak istemedim.
*Bir email’e rahatsız edici bir cevap yazmanın cazibesine direndim.
*Öğle yemeğinde yemek salonunda pasta.
*Derse dikkatini vermek yerine sıralarında bir şeyle oynayan çocuklar. Herkesin ortasında azarlamak istedim.
*Planlama saatimde sadece oturmak ve dinlenmek istedim, ama kendimi bir sonraki hafta için plan yapmaya ve malzemeleri hazırlamaya zorladım.
*Ders, okulun müzik ve anons sistemi tarafından bölündü. Küfür etmek istedim.
*Bir öğrenci sınıfa geç girdi ve dersi böldü. Ona bir ders vermek istedim.
*Bir öğrenci araştırma yapmak yerine bir oyun sitesindeydi. Chromebook’unu alıp camdan aşağı fırlatmak istedim, çünkü bunu yüzüncü kez yapıyor.
Demek istediğimi anladınız. Eminim siz de zihninizde kendi listenizi yapıyorsunuzdur. Bu durumların hepsinde de irade gücü gerekiyor. İrade gücümü bolca kullanarak depomu boşalttım, günün sonuna da kalması ihtimalini azalttım ve aynı zamanda vücudumu çok yordum. Öğretmenlerin bitkin olması hiç şaşırtıcı değil.
Peki çalışırken nasıl daha az irade gücü kullanabiliriz?
Önceden PlanlayınÇoğu zaman irade gücümüzü talep edecek şeyleri önceden tahmin edebiliriz. Biliyorum ki belli öğrenciler bamtelime basacaklar. Biliyorum ki eğer şimdi çalışmazsam, daha sonra stresli olacağım ve işleri bitirmek için daha fazla irade gücü kullanmam gerekecek. Saat 5′te trafiğe arabamla çıktığımda trafikten çok etkileneceğimi ve direksiyonda sakin kalmak ve kötü kararlardan kaçınmak için irade gücü kullanmak zorunda kalacağım. (İlginç bir gerçek: Çoğu trafik kazaları saat 15:00 ila 21:00 arasında oluyor. Aynı trafik sabahları da olmasına rağmen neden akşam üstü daha çok trafik kazası oluyor? Acaba sebebi, araba kullanımıyla ilgili kötü kararlara yol açan tükenmiş irade gücü olabilir mi?)
Eğer bu olayları önceden tahmin edebilirsek, o zaman onlar için plan da yapabiliriz. Starbucks, “LATTE eğitim sistemi” adını verdiği müşteri hizmeti geliştirme programıyla tam da bunu yapıyor. Starbucks, baristalarına stresli durumlarla baş ederken kullanabilecekleri çok detaylı sistemler verdi, özellikle de irade güçleri zayıfladığında kullanabilecekleri.
Bunu siz de yapabilirsiniz. Davranış problemlerini nasıl ele alacağınızı zamanından önce planlayın. Sınıf yönetimi planınızı, öfke yerine sıkı bir sadakat ve sakinlikle uygulayın. İşe arabayla gitmeyin. Müdürünüzden gelen emailler sizi genellikle sinir mi ediyor? Çıkışa kadar okumayın. Geceleri abur cubur yiyor musunuz? Abur cubur almayı bırakın ve evinize bunları sokmayın. Fen bilimleri öğretmeni Kathy sizi rahatsız mı ediyor? Kathy’nin gittiği yere gitmeyin. Benzer tetikleyicilerinizi belirleyin ve onlardan kaçınma ya da onlarla baş etme planları yapın.
Dikkatinizi dağıtınEğer bir eğitimciyseniz, muhtemelen Mischel’in ünlü Marşmelov testini duymuşsunuzdur. Zevki erteleme becerisi yüksek olanlar, marşmelovu yemeye dikkatlerini dağıtarak direndiler. Örneğin elleriyle gözlerini kapattılar ya da sandalyelerinin etrafında döndüler ki insanı ayartan nesneyi görmesinler ya da kendi kendilerine şarkı söylediler. (Marşmelov testi videosu için:
[linkler sadece üyelerimize görünmektedir.] )
Pek çok eğitmen eğitiminde rastlamayız belki ama bazen sadece yürüyüp gitmeniz ya da dikkatinizi başka bir şeye vermeniz gerekir. İlkokul öğretmenleri bu işin ustasıdır! “Steven, ellerini masandan çıkar! Sana on kez söyledim!” demek yerine Sarah’ya dönüp şöyle derler: “Sarah, ellerini önünde kenetleme biçimini çok beğeniyorum.” Bunu bir alışanlık haline getirirseniz daha az irade gücü kullanırsınız.
ErteleyinKötü bir alışkanlığı bırakmaya çalışıyorsanız, ertelemek etkili olabilir. Psikolog Roy F. Baumeister irade gücüyle ilgili kitabında kendisine “şimdi değil, sonra” diyen insanların genellikle kaçınmaya çalıştıkları şeyin cazibesinden dolayı daha az eziyet çektiklerini söyler. Bu yüzden eğer kendinizi gün içinde emaillerinizi kontrol etmemek için irade gücünüzü kulanırken bulursanız, o zaman kendi kendinize günün sonunda kontrol edeceğinizi söyleyin sadece.
Dışa vurunKişiliğinizi, inançlarınızı ve doğal eğilimlerinizi bastırmak çok fazla irade gücü ister. Psikolog Mark Muraven ve ekibi, başkalarını memnun etmek için bu tür bir öz-kontrol kullanan insanların, kendi içsel hedeflerine ve arzularına sadık kalan insanlardan daha tükenmiş olduklarını buldu.
Arzularınızı bastırmak yerine onları dışarı çıkartmalısınız. Elbette etrafta Kathy’i azarlayarak dolaşamazsınız ya da müdürünüzün emailine dürüst fikirlerinizle yanıt veremezsiniz çünkü bu sizi işten attırabilir. İşte benim kullandığım yöntem:
Bazen bir veliden ya da bir müfettişten beni sinirlendiren bir email alırım. İçgüdülerim ateşe ateşle karşılık vermek ister. Bu kötü bir içgüdüdür, ama bu, o duyguları kontrol altına almam gerektiği anlamına gelmez. Ayrıca bu duyguları diğer öğretmenlere ya da eşime dışa vurmam gerektiği anlamına da gelmez, çünkü onların da kendi sorunları var ve beni her zaman dinlemek istemeyebilirler. Yaptığım şey, dürüstçe ve kendimi hiçbir şekilde frenlemeyerek tepkimi bir Google belgesine yazmak. Öfkemi dışarı atmamı sağladığı gibi tekrar dönüp bakmak istediğimde de hep aynı yerde kalıyor. Az yaşadığım bir durum olsa da, bir keresinde yazdığımı yeniden okudum, öfkem uçup gitti ve o dönemde neden bu kadar sinirlendiğime hayret ettim. Bunu birkaç kez yaparsanız aslında ilk duygularınızın genelde aşırı reaksiyon olduğunu fark etmeye başlarsınız ve onlara teslim olmaktan kaçınmak daha da kolaylaşır.
Diğer önerilerDiğer tavsiyelerim yeterli uyumak, iyi yemek, egszersiz ve meditasyon yapmak olabilir. Tüm bunlar size çeşitli şekillerde yardımcı olabilir, ancak irade gücünü yönetmek konusunda insanlara yardımcı olduğu da bir gerçektir.