Türkçe 1-5 : Değişiklik

İLKÖĞRETİM TÜRKÇE DERSİ (1-5. SINIFLAR) ÖĞRETİM PROGRAMI DÜZELTME RAPORU

İlköğretim Türkçe Dersi (1-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, geçen süreç içinde yapılan il gezilerinden elde edilen sonuçlar, illerden Kurumumuza gelen raporlar,  kitap inceleme komisyonlarında görevli öğretmenlerle, devlet okullarında ve özel okullarda çalışan öğretmenlerin ve ölçme ve değerlendirme uzmanlarının görüşleri, veli ve öğrencilerden gelen dönütler ve İlköğretim Genel Müdürlüğünün düzenlediği “İlköğretim Ders Programları ve Ders Kitaplarını Değerlendirme Çalıştayı”nın sonuç raporları dikkate alınarak gözden geçirilmiştir.
İlköğretim Türkçe Dersi (1-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu’nda;
1.Kazanımlarda,
2.“İlk Okuma Yazma”da “Kelime Üretme” basamağında,
3.“Metin Seçme ve İşleme” bölümünde,
4.Okuma ve dinleme metni öğrenme ve öğretme sürecinde,
5.“Ölçme ve Değerlendirme” bölümünde,
6.“Okuma Dosyası”nda

değişiklik ve düzenlemeler yapılmıştır.

Bunların yanı sıra metinlerde bulunması gereken özellikler ve birleştirilmiş sınıf uygulamaları ile ilgili açıklamalarla birlikte, dil ve anlatım yönünden de bazı düzenlemeler  yapılmıştır.

Değiklikler TTK tarafından yapılmış olup sitesinden indirebilirsiniz.Bu konuyu açmam daki sebeb analiz ederek programın kapsamını daha net görmek.

ESKİ HALİ
Yazısını anlam ve biçim açısından değerlendirir.
(3, 4 ve 5. sınıf)

YENİ HALİ
Kazanım ifadesi 3. sınıftan çıkarılmıştır

ÜRÜN DOSYASINA NE KONABİLİR

2.18 Yazdıklarının değerlendirilmesinde, çalışma kâğıtları, kendini değerlendirme formu, açık uçlu kısa cevaplı sorular, öğrenci ürün dosyaları kullanılabilir.

ESKİ HALİ
Okuduklarında eksik bırakılan ve ilgisi olmayan bilgiyi fark eder.
(5. sınıf)


YENİ HALİ
Okuduklarında eksik bırakılan ve ilgisi olmayan bilgiyi fark eder.
(4, 5. sınıf)

AÇIKLAMA
2.31 Yazar size ne anlatmak istiyor? Bunu nasıl anladınız? Yazarla aynı fikirde misiniz? Neden? vb. sorularla yazarın amacı belirlenebilir.

ESKİ HALİ
Trafik işaretlerinin anlamlarını bilir.
(1, 2, 3, 4 ve 5. sınıf)


YENİ HALİ
Trafik işaretlerinin anlamlarını bilir.
(1, 2  ve 3. sınıf)

Öğrenme ve Öğretme Sürecinde Öğretmene Yönelik,  Öğretmen Kılavuz Kitabına Eklenecek Açıklama:

Tema içerisinde yer alan üç okuma metninden iki okuma metninin işlenişinde “Hazırlık” bölümünde yer alan “anahtar kelimelerle çalışma”, “amaç belirleme”, “tür, yöntem ve teknik belirleme” aşamaları gerçekleştirilmiş ise diğer okuma metninde (üçüncü metinde) yer alan bu aşamalar işlenmeyebilir.

Kendini ifade etme sürecinde bulunan “konu belirleme”, “amaç belirleme”, “yöntem ve teknikleri belirleme”, “tür ve sunu şeklini belirleme” aşamaları iki okuma metni ile gerçekleştirilmiş ise diğer okuma metninde işlenmeyebilir.

ESKİ HALİ

ANAHTAR KELİMELERLE ÇALIŞMA
Öğrencilerin yeni bilgiye ait özel öneme sahip kavram ve kelimeler üzerinde bilgileri, deneyimleri, düşünce ve görüşleri saptanmalıdır. Bu çalışmanın amacı öğrencinin hem kavram gelişimini sağlamak hem de yeni öğrenilecek bilgiye ilgisini çekmektir. Çalışma için seçilecek kelime ve kelime grupları metinle ilgili ipuçları vermeli ve yeterli sayıda olmadır. Bu amaçla öğrencilere kelimenin çağrıştırdıkları belirlenmeli, kelime-resim eşleştirme vb. çalışmalar yaptırılmalıdır.


YENİ HALİ

ANAHTAR KELİMELERLE ÇALIŞMA
Öğrencilerin yeni bilgiye ait özel öneme sahip kavram ve kelimeler üzerinde bilgileri, deneyimleri, düşünce ve görüşleri saptanmalıdır. Bu çalışmanın amacı öğrencinin hem kavram gelişimini sağlamak hem de yeni öğrenilecek bilgiye ilgisini çekmektir. Çalışma için seçilecek kelime ve kelime grupları metinden alınmalı ve metinle ilgili ipucu vermelidir. Birinci ve ikinci  sınıflarda en fazla iki, üçüncü sınıfta üç, dördüncü ve beşinci sınıflarda beş anahtar kelimeye/ kelime grubuna yer verilebilir. Bu amaçla öğrencilere kelimenin çağrıştırdıkları belirlenmeli, kelime-resim eşleştirme vb. çalışmalar yaptırılmalıdır.

ESKİ HALİ
               METİN İNCELEME

Bir metnin anlamını bulma, üzerinde düşünme metin hakkında, çıkarımlar yapma ve metni değerlendirme biçimidir. Anlama; inceleme, seçim yapma, bir karara varma, yorumlama, analiz-sentez yapma ve  değerlendirme gibi çeşitli zihinsel etkinlikleri  gerektirir. Anlama sürecinde öğrenci ön bilgileri
 ışığında metinde sunulan yeni bilgileri incelemeli,  onlar üzerinde düşünmeli ve zihninde yapılandırmalıdır. Bu nedenle metni anlama çalışmalarına ağırlık verilmelidir.Metni okuduktan sonra öğrencilerden kendilerine ilginç gelen bir bölümü nedenleriyle birlikte anlatmaları, zihinlerinde canlandırarak görselleştirmeleri istenmelidir. Metnin türüne göre hikâye haritası, duygusal, abartılı sözleri buldurma, gerçek ve hayal ürünü olanları belirleme, karşılaştırmalar yapma, varlıkları, olayları sınıflama, metne uygun başlıklar buldurma gibi çalışmalar yapılabilir.


YENİ HALİ

Metin inceleme sürecinde metin içi, metin dışı ve metinler arası anlam kurma çalışmaları yapılmalıdır. 1-3. sınıflarda çocuğun zihinsel gelişim düzeyine uygun olarak “metin içi anlam kurma” ile ilgili beceriler kazandırılmalıdır. Anlam kurma çalışması, metindeki bir kelime üzerinde yapılabileceği gibi cümlede, paragrafta veya paragraflar arasında yapılabilir. Metin içi anlam kurmada öğrenciler, metinde verilenleri doğru olarak belirleyebilmeli, bazen aynı ifadelerle bazen de kendi ifadeleriyle verilen mesajı bozmadan metin içi anlam kurma çalışmaları yapabilmelidir. Metinde yer alan giriş, gelişme ve sonuç bölümleri ayrı ayrı incelenmelidir. Anlamanın gerçekleştirilmesi  metin içi, metin dışı ve metinler arası okuma yoluyla oluşturulacak sorularla sağlanabilir. Anlam kurma çalışmalarında, metin içi soruların yanı sıra üst sınıflarda  metin dışı ve metinler arası anlam kurmaya yönelik sorulara da yer verilmelidir.
Metni okuduktan sonra öğrencilerden kendilerine ilginç gelen bir bölümü nedenleriyle birlikte anlatmaları, zihinlerinde canlandırarak görselleştirmeleri istenmelidir. Metnin türüne göre hikâye haritası, duygusal, abartılı sözleri buldurma, gerçek ve hayal ürünü olanları belirleme, karşılaştırmalar yapma, varlıkları, olayları sınıflama, metne uygun başlıklar buldurma gibi çalışmalar yapılabilir. Bu çalışmalarla öğrenci yeni bilgileri araştırmakta, anlamakta, yorumlamakta ve metnin analizini yapmış olmaktadır. Sürecin sonunda öğrenci, ön bilgileriyle yeni edindiği bilgileri karşılaştırarak  “Neler öğrendim?” sorusuna cevap aramalı, metni sevip sevmediğine karar vermeli, metin yazarı hakkında  fikir sahibi olmalıdır. Süreç bittiğinde metni  derinlemesine anlamış olacaktır.

ESKİ HALİ

A. Metin Seçme
       Türkçe Öğretim Programında her temada beş metin öngörülmüştür. Bu metinlerden biri dinleme metni olarak öğretmen kılavuzunda,  dördü ise öğrenci ders kitabında verilmelidir. Dinleme ve okuma metinleri öyküleyici, şiir ve bilgilendirici türlerden seçilmelidir.
B. Metin İşleme ve Ekinlikler
Türkçe dersinin gereği olarak etkinlikler sözlü, yazılı ve görsel olarak yürütülmektedir. Özellikle sözlü etkinlikler öğrenci çalışma kitabında verilememektedir. Bu tür etkinlikleri ilişkin öğretmen kılavuzunda gerekli açıklamalar ve yönlendirmeler yapılmalıdır. Bunların dışında kalan diğer etkinlikler ve uygulamalar öğrenci çalışma kitabında verilmelidir. Öğrenciye verilmesi düşünülen ilâve etkinlikler ise öğretmen kılavuzunda verilebilir.

YENİ HALİ
                               A. Metin Seçme
Türkçe Öğretim Programı’nda her temada dört metin öngörülmüştür. Bu metinlerden biri dinleme metni olarak öğretmen kılavuzunda, üçü ise öğrenci ders kitabında verilmelidir. Dinleme ve okuma metinleri öyküleyici, şiir ve bilgilendirici türlerden seçilmelidir.

Öğretmenler tarafından zorunlu olarak işlenmesi gereken üç okuma ve bir dinleme metni dışında, tema sonlarında temayla ilişkili serbest okuma metinlerine de yer verilmelidir. Birinci sınıfın ikinci döneminde serbest okuma metinlerinin dördü öyküleyici metin, ikisi bilgilendirici metin, ikisi ise şiir metni olmalıdır. İkinci ve üçüncü sınıflarda serbest okuma metinlerinin sekizi öyküleyici metin, dördü bilgilendirici metin ve dördü şiir metni olmalıdır. Dördüncü ve beşinci sınıflarda ise altısı öyküleyici metin, altısı bilgilendirici metin, dördü şiir metni olmalıdır. Öğretmen serbest okuma saatlerinde bu metinleri, okuma alışkanlığını kazandırmak amacıyla kullanabileceği gibi gerçekleşmediğini düşündüğü kazanımları vermek için de kullanabilir.

B. Metin İşleme ve Etkinlikler
Öğretmen kılavuz  kitaplarıyla birlikte öğretmenlerin sınıf içinde gerçekleştirecekleri dinleme etkinliklerinde kullanmak amacıyla içinde dinleme metinlerinin bulunduğu  CD verilmelidir. Hazırlanacak CD’lerdeki metinler, alanında uzman kişiler tarafından seslendirilmelidir.

ESKİ HALİ
11. OKUMA DOSYASI
Öğrencilere okumayı sevdirmek, okuma alışkanlığı kazandırmak ve bu yolla dil becerilerini geliştirerek söz varlığını zenginleştirmek amacıyla Türkçe Öğretim Programı’nda; 1, 2 ve 3. sınıflarda 2 ders saati, 4 ve 5. sınıflarda 1 ders saati serbest okuma saati olarak ayrılmıştır. Serbest okuma saatlerinde çeşitli kitap, gazete ve dergilerden yararlanılabilir. Burada serbest okuma saatlerinde veya diğer zamanlarda okunacak çocuk kitaplarının nasıl seçileceği, okunan kitapların nasıl inceleneceği ve yapılacak etkinliklere ilişkin bilgiler verilmektedir.


YENİ HALİ
11. OKUMA DOSYASI

Öğrencilere okumayı sevdirmek, okuma alışkanlığı kazandırmak ve bu yolla dil becerilerini geliştirerek söz varlığını zenginleştirmek amacıyla Türkçe Öğretim Programı’nda; 1, 2 ve 3. sınıflarda 2 ders saati, 4 ve 5. sınıflarda 1 ders saati serbest okuma saati olarak ayrılmıştır. Serbest okuma saatlerinde “100 Temel Eser”  ile diğer kitap, gazete ve dergilerden  yararlanılabilir. Burada serbest okuma saatlerinde veya diğer zamanlarda okunacak çocuk kitaplarının nasıl seçileceği, okunan kitapların nasıl inceleneceği ve yapılacak etkinliklere ilişkin bilgiler verilmektedir.

METİNLERİN ÖZELLİKLERİ

1.Metinler, Türk millî eğitiminin genel amaçları ve temel ilkelerine uygun olmalıdır.
2.Metinlerin millî kültürümüze, manevi değerlerimize, ahlâk anlayışımıza, örf, âdet ve geleneklerimize, yasalarımıza, milletimizin bölünmez bütünlüğüne uygun olmasına özen gösterilmelidir.
3.Metinlerde öğrencilerin sosyal, zihinsel ve psikolojik gelişimini olumsuz yönde etkileyebi-lecek cinsellik, karamsarlık, şiddet vb. içeren ögeler yer almamalıdır.
4.Metinlerde insan hak ve özgürlüklerine, demokratik değerlere ve hukukun üstünlüğüne aykırı ögeler yer almamalıdır.
5.Metinlerde metnin  özünü, anlam bütünlüğünü ve verilmek istenen mesajı bozmayacak şekilde düzenleme yapılabilir.
6.Metinlerde mantık dokusu ve konu bütünlüğü olmalıdır.
7.Her metinde, öğrencinin seviyesi göz önünde bulundurularak söz varlığını geliştirecek nitelikte kelime ve kelime gruplarına yer verilmelidir.
8.Dünya edebiyatından seçilen metinlerin çevirilerinde, Türkçenin doğru, güzel ve etkili kullanılmış olmasına özen gösterilmelidir.
9.Metinler çocuğun yaşına, sınıf seviyesine ve ilgi alanlarına uygun olmalı, çocukta merak uyandırmalı, okuma sevgisi ve alışkanlığı kazandırmalıdır.
10.Ders kitabındaki metinler, içeriğe uygun çeşitli görsel materyallerle desteklenmelidir.
11.Metinler, Türkçenin anlatım zenginliklerini ve güzelliklerini yansıtmalıdır.
12.Metinler, öğrencinin kişisel gelişimine katkıda bulunacak ve onlara estetik bir duyarlılık kazandıracak nitelikte olmalıdır.
13.Metinler, öğrencilerin hayal dünyalarını ve yaratıcılıklarını zenginleştirecek nitelikte olmalıdır.14.Türkçe dersinin amaçları doğrultusunda bilgi, doğrudan verilebileceği gibi öyküleyici anlatım yolu ile de verilebilir.

ATATÜRKÇÜLÜK/ DİĞER DERSLER VE ARA DİSİPLİNLERLE İLİŞKİLENDİRME
 
Kazanımlardan hareketle metinde işlenen konuya bağlı olarak diğer derslerle veya ara disiplinlerle ilişkilendirme yapılmalıdır. Türkçe dersinde, diğer derslerin veya ara disiplinlerin tamamıyla ilişkilendirme durumu söz konusu değildir. İlişkilendirmeler temadan ve metinden hareket edilerek düzenlenmeli, etkinliklerle desteklenmelidir. Etkinlikler, ilişkilendirme yapılan dersler ve ara disiplinler için ayrı ayrı düzenlenebileceği gibi hepsini kapsayacak biçimde de düzenlenebilir.

 “Atatürkçülük, Diğer Dersler ve Ara Disiplinlerle İlişkilendirme” bölümünün başlığı içeriğine göre düzenlenmelidir. Örneğin, sadece ara disiplinlerle ilgili bir ilişkilendirme yapılmışsa başlık “Ara Disiplinlerle İlişkilendirme”, diğer derslerle ilgili bir ilişkilendirme yapılmış ise “Diğer Derslerle İlişkilendirme”  biçiminde olmalıdır. “Diğer Derslerle İlişkilendirme” ve “Ara Disiplinlerle İlişkilendirme” birlikte yapılmış ise başlık “Diğer Derslerle ve Ara Disiplinlerle İlişkilendirme” şeklinde olmalıdır.   Atatürkçülükle ilgili kazanımlarla ilişkilendirme yapılırken başlık, “Atatürkçülük, Diğer Dersler ve Ara Disiplinlerle İlişkilendirme” şeklinde olmalıdır.

İLKOKUMA YAZMA DEĞİŞİKLİKLER

ESKİ HALİ
1.“ el ”  kelimesi gösterilerek okumaları istenir.
2.“ e ” sesi gösterilerek okumaları istenir.
3.Önce “ el ” sonra “ e ” sesi aralarında boşluk bırakılmaksızın yazılarak öğrencilere oluşan yeni kelimenin nasıl okunabileceği sorulur.
4.Öğrencilerin okuma denemelerinin ardından öğretmen okumayı yapar. Öğrencilerin tekrarlamasını ister. “ el ” kelimesine “ e ” sesi eklenerek oluşturulan yeni kelime hecelemeden okunmalıdır.
5.“ ele ” kelimesi birkaç defa okunarak yazılır.

YENİ HALİ

1. “ el ”  kelimesi gösterilerek öğrencilerin okumaları istenir.
2. “ e ” sesi gösterilerek öğrencilerin okumaları istenir.
3. Önce “el ”, sonra “e” sesi aralarında boşluk bırakılmaksızın yazılır.
4.Öğretmen, oluşan yeni kelimeyi hecelemeden  okur. Arkasından öğrencilerin de oluşan bu yeni kelimeyi hecelemeden birkaç kez  okumalarını ister.
 5. Öğrencilere “ele” kelimesi birkaç defa yazdırılarak okutulur.

Değerli arkadaşlar
Bu formatta olursa en azından konu başlıkları okuyucunun dikkatini çeker programa dair duyumlar elde eder diye düşündüm.
Umarım değişen program faydalı olur