İlköğretim 1. sınıf öğrencilerine "Çıkarma İşlemi" konusunu anlatırken konuyu olabildiğince farklı etkinliklerle zenginleştirmeliyiz. Bunlar neler olabilir; konuyla ilişkili tekerlemeler, oyunlar, şarkılar, hikayeler videolar vs...
Çıkarma İşlemi konusunda matematiksel işlemlere geçmeden önce öğrencilere "azaldı, eksildi, çıktı" kavramlarını kazandırmalıyız. Bunu yaparken de çeşitli nesneleri ( kalem, oyuncak, fasulyeler, taşlar ...) gösterip onlardan belli bir miktar çıkarttıktan sonra " Çocuklar nesnelerimizin ilk durumlarıyla son durumları arasında nasıl bir değişiklik oldu? Bana söyler misiniz?" diyerek öğretmen öğrencilerin konuşmasını sağlamalıdır. Doğru sonuca öğrencilere sorular yönelterek gitmelidir.
Konuya bir hikaye anlatarakta başlayabilirsiniz. Öğrencilerinizle sınıfınızda bir pasta yaparsınız. ( Bir iki tane pasta malzemesini getirmeniz yeterli olacaktır. Diğer malzemeleri de varmış gibi katarsınız
) Öğrencilerinize pasta yapımında kullandığınız malzemelerin durumunu sorarsınız. Daha sonrasında pastamız pişmiş olur. ( Şakacıktan
)Sınıfa getirirsiniz. Dilimleyip birkaç öğrenciye verirsiniz? Tabaktaki pastaların durumunu sorarsınız. Öğrencilerle konuştuktan sonra oyuna yeni bir karekteri de sokabilirsiniz. Oyuncak bir bebek mesela. Ona da pasta ikram edersiniz. Bebeğiniz pastasını yerken üstüne döktürür. Burda tekrar öğrenciye dönerek "Çocuklar bebeğimizin kıyafetleri kirlendi. sizce ne yapmalıyız?" Çocuklar burda muhtemelen " Çıkarmalıyız öğretmenim" diyeceklerdir. ( Demezlerse de siz dersiniz artık
) Bebeğin kirlelen kıyafetlerini öğrenciler çıkarır. Bebeğin kıyafetlerinin durumu tekrar sorulur öğrencilere. Bu
oyun böyle devam eder öğretmenlerim.
Sizlerle bu konuyla ilgili yazmış olduğum bir oyunu paylaşayım.
BEBEĞİN KIYAFETLERİNİ ÇIKARALIM
OYUNDA KULLANILAN MALZEMELER
2 adet oyuncak bebek, 2 adet oyuncak bebek çorabı, 2 adet oyuncak bebek ayakkabısı, 2 adet oyuncak bebek şapkası, 2 adet oyuncak bebek pantolonu, 2 adet oyuncak bebek kazağı, 2 adet oyuncak bebek yeleği, 2 adet oyuncak bebek önlüğü, 2 adet oyuncak bebek patiği.
OYUNA HAZIRLIK
Öğretmen, oyunda oynayacak öğrencileri seçer. (14 kişi) Öğrencilerin kendi içlerinde iki grup oluşturmalarını ister.
Öğretmen, oyuncak bebeklerin kıyafetlerini tek tek öğrencilere saydırarak, öğrencilerden oyuncak bebeği giydirmelerini ister. Çocuklar böylece oyuna başlamadan önce oyuncak bebeklerin üzerindeki kıyafetlerin sayısını öğrenirler.
Her grubun karşısına gelecek şekilde birer sıra konur. Sıraların üzerine oyuncak bebekler oturtulur.
Oyuncak bebekler ile sıra arasındaki uzaklık 2 metre olmalıdır.
OYUNUN KURALLARI
Oyun 7’şer kişilik 2 grupla oynanır.
Gruplardaki öğrencilerin her biri oyuncak bebeğin kıyafetlerinden sadece bir tanesini çıkarırlar.
Oyunun sonunda oyuncak bebeğin üzerinde 2 kıyafeti kalmalıdır.
Oyuncak bebeğin kıyafetlerini, 2 tane kıyafeti üzerinde kalana kadar hangi grup daha önce çıkartırsa o grup oyunu kazanır. Aynı zamanda kazanan grup toplamda kaç kıyafet çıkardıklarını, yani bebeğin kaç tane kıyafetinin eksildiğini söyler.
Kazanan grup, sınıftaki tüm öğrenciler tarafından alkışlanır.
OYUNUN UYGULANMASI
Gruplara ayrılan öğrenciler, birbirlerinin arkasına gelecek şekilde sıralanır. Öğrenciler, oyuncak bebeklerin yanına ulaştıklarında oyuncak bebeğin kıyafetlerinden herhangi bir tanesini çıkarırlar. Öğrenciler oyuncak bebeğin kıyafetini çıkardıktan sonra çıkarmış oldukları kıyafetle birlikte geri dönerler ve ilk sıradakinin eline vurarak arkaya geçerler. Oyuncak bebeğin kıyafetlerini üzerinde 2 kıyafeti kalacak şekilde hangi grup daha önce çıkarırsa, o grup birinci olur. Birinci olan grup sınıftaki tüm öğrenciler tarafından alkışlanır. Böylelikle “ Bebeğin Kıyafetlerini Çıkaralım ” oyunu biter.
Not: Oyun kuralları oynananlar tarafından belirlenen bir etkinlik olduğu için bu oyunumuzda çok daha farklı kurallarla oynanabilir. Örneğin;
Öğretmen öğrencilerden oyuncak bebeğin kıyafetlerinden belli bir sayıda kıyafetini çıkarmasını isteyerek çocuklardan oyuncak bebeğin kalan kıyafetlerini bulmalarını isteyebilir.
Oyuncak bebeğin kıyafetlerinin sayısı azaltılabilir yada arttırılabilir.
Oyunu yarışma şeklinde vermek dışında tüm sınıfa oyuncak bebeğin kıyafetlerinin çıkarılmasıyla ilgili sorular sorarak ta yapabiliriz.
Konuyla ilgili şarkı:
PALYAÇOYUM
Ben bir küçük palyaçoyum,
3 tane balonumla
Hoplaya zıplaya oynarım
Hoplaya zıplaya oynarım.
Yine bir gün yuvada,
Dolaşıyordum balonlarımla
Karşıma çıktı bir çocuk
Pembe balonumu patlattı.
Geriye kaldı 2 balonum.
Geriye kaldı iki balonun.
Çocuk bu duruma üzüldü,
Kocaman bir çiçekle benim yüzümü güldürdü.
Kocaman bir çiçekle benim yüzümü güldürdü.
Konuyla ilgili tekerleme:
ÇIKARMA
Portakaldır portakal,
Kimisi al, kimisi bal.
Birer ikişer kesildi,
Kesildikçe eksildi.
Yalvarıp yakarma,
Bu yapılan çıkarma.
3 TAŞ
Elimde var 3 taş
Attım 2 taş
Kaldı 1 taş
Güzel güzel anlaş.