Yöresel Sözlük

dölek:uslu,sakin                                                                                                mazarat:yaramaz                                                                                          uşak:çocuk

Ayrıksı:Sosyal olmayan, toplumdan aykırı olan kişi
bahtenis (baktenis): Maydanoz
Banadura: Domates
pattis:patates
-Hatay yöresi-

   Amasya'dayız, babamın görevi gereği, yıl 1975.. Tv yaygın değil.. Ev sahibimizin evinde toplanmış mahallenin çocukları, çizgi film izliyoruz.. Bir ses kalabalık.. Ben bağırmışım "Hösün yaaaaaaaa" diye.. Herkes bana bakıyor.. "Hösün:Susun demek" dedim.. Bir kahkaha koptu evde.. Artık adım "hösün" kaldı.. Hösün aşağı, hösün yukarı

  Aslında yazılı edebiyata girmeyen, yazılı olarak kullanılmayan pek çok kelime günlük hayatımızda kullanılıyor. Ancak kullanımı azaldıkça unutuluyor ve dilimiz fakirleşiyor. Ortak olan kelimeleri kullanmak gerekir, diye düşünüyorum.

Bu sözler nerelerde, hangi yörelerde kullanılıyor ? Bunu da belirtirseniz ben kendi adıma memnun olurum arkadaşlar.

Bu sözler nerelerde, hangi yörelerde kullanılıyor ? Bunu da belirtirseniz ben kendi adıma memnun olurum arkadaşlar.

 gülümseyinnn öğretmenim, önceki sayfalara bakarsanız Kırıkkale,Delice Çongar Köyü'nden sözcükler bulacaksınız ama bunların içinden sizin de kullandığınız vardır.
  Terek sözcüğü ve arazi anlamında yazı sözcüğü pek çok yerde kullanılır diye tahmin ediyorum.

Anneannemden aklımda kalan sözcükler.

Peşkir: havlu
balcan:patlıcan
bıldır:geçen sene
urgan:ip
sergen:raf

Ankara yöresi

icik: biraz
 

konya

mintan:gömlek-hatay
kiya:muhtar-antep
zibil:hayvan gübresi

horanta:çocuk aile bireyleri-antep

Halapa : gözleme
Hampa :emeksiz, hak etmeden kazanan
Harabat : tutumsuz
Haral :büyük çuval
Hartal : tasma
Hasıda : un pekmez yemeği
Haski : iyi ki
Hayat : salon
Helik :duvarda taşların arasına atılan küçük taşlar
Helkir : ambar
Herde : her zaman
Hırahıp : tam tamına
Hızmık : kesmiğin ufağı
Him : temel
Hoğlamak : üzerine yürümek
Hora geçmek : makbule geçme
Horanta : aile
Hoyrat : kaba
Höydörük :höyük gibi yığma
Huymalık : bostan bekleme yeri
  Kırıkkkale-Delice Çongar Köyü

  Demek ki ''horanta'' sözcüğü Türkiye'nin hemen hemen her yerinde kullanılıyor.

patlak:plastik bidon
acar: yeni
çomça:kepçe
bıldır: geçen sene
horanta:ev ahalisi
adanalıyık:)

Hatay'dan
Havuş:Avlu
horata etmek: şakalaşmak
dinelmek:ayakta dikilmek
sorutmak:somurtmak
Küfte:Köfte
Kas'e (e gırtlaktan söylenir):Çiğ köfte yapmak için çömlekten, büyük genişçe kap.. Sahi resmi vardı köfte yapınca çekmiştim.. Umarım canınız çiğ köfte istemez

horanta buralarda daha farklı bir anlamda kullanılıyor

Ege'den

çiğin - omuz
çımkırmak -acıyla haykırmak, üzüntüden yüksek sesle ağlamak
dümbürdüdük- ukalâ, yaygaracı, abartıcı, dedikoducu
gavız- çekirdeksiz meyva, cılız, gelişmemiş
gönek- iç gömleği, el yapımı uzun kollu çamaşır
sañgadak - birdenbire

öğrendikçe eklerim...

Hatay yöresinde en çok kullanılan sözcüklerden birkaçı,

Boğma - Rakı çeşidi. Hemen her evde yapılış mekanizması vardır. Hatta ünü Hatay sınırlarını aşmıştır.

Bre Keni : ( tam karşılığı olmasa da ) Sen veya Hey Sen anlamındadır.  Değişik bir hitap şeklidir. Küçükten büyüğe herkese söylenir.

Örnek: Bre keni bunu unutmuşsun.


Bes - Yalnızca , sadece

bayak - az önce

Alla Yerhamo    - Allah Rahmet Eylesin

Cahş -   Eşek

celep - Görgüsüz

cara -testi