KENDİ HAYATINIZI KENDİNİZ YÖNETİN
Daha güzel ve daha keyifli yaşanan, yaşandıkça iyileştirip güzelleştiren, bilgeleştirip dinginleştiren; iyimser, üretken ve sevecen; endişesi az, güvenliği sınırsız, sağlığı sorunsuz daha iyi bir hayatınız olsun istiyor musunuz?
Sevgi dolu, keyif yüklü, az eleştirip çok öven; beden-ruh-akıl sistemi tıkır tıkır işleyen biri olmayı özlüyor musunuz? Bu iki soruyu ‘evet’ diye yanıtlıyorsanız siz bu yazıyı daha dikkatli okuyun! Çünkü bütün bunların gerçekleşmesi herşeyden önce size bağlıdır.
HAYATINIZI etkileyen, yaşam kalitenizi, sağlık-sağlamlık düzeyinizi belirleyen en önemli şeyin ne olduğunu hiç düşündünüz mü? Size kendinizi iyi daha iyi hissettiren, bedeninize ve ruhunuza iyi gelen; keyif huzur coşku veren şeyleri art arda yazın deseler nasıl bir sıralama yapardınız? Genetik mirasınız, yaşam tarzınız, alışkanlıklarınız, seçimleriniz, endişeleriniz, beklentileriniz... Size iyi ya da kötü gelen şeyleri nasıl sıralardınız?
Hayatınızı etkileyen en önemli şeyin ‘siz’ olduğunu bilmelisiniz. Seçimleri yapan da, bu seçimleri bir öncelik sırasına koyup uygulayan veya uygulamayan da sizsiniz. Yedikleriniz içtikleriniz, iyi ya da kötü alışkanlıklarınız, beklentileriniz... Stres yükünüz, uykunuz, olup bitenlere olumlu veya olumsuz bakışınız, sevinçleriniz, kaygılarınız, korkularınızla siz!
Kendinize gösterdiğiniz özen, yaşamınıza verdiğiniz önem ve aldığınız sağlık önlemleri ile kalitenizi, sağlık ve sağlamlık düzeyinizi belirleyen sizsiniz. Hayatınıza siz yön veriyor, kararları siz alıyor siz uyguluyorsunuz.
ORTA YAŞ ÖNEMLİ
Özellikle orta yaşlara adım atarken yaşam tarzı seçimlerinizi gözden geçirmenizde fayda var! Yapılan araştırmalar hipertansiyon, şeker hastalığı, koroner kalp hastalığı, fazla kiloluluk gibi sorunlarla yaşam tarzı ve seçimleri arasında yakın bir ilişkinin olduğunu gösteriyor.
Genetik mirasınız ne olursa olsun hayatınızı etkileyen doğru ya da yalnış seçimleriniz hayat kalitenizi belirliyor. Genetik mirasınızın da uygun bir zemin yaratması halinde ‘mahşerin dört atlısı’ diye tanımlanan bu kötü dörtlü çoğu kez, ikili-üçlü, bazen de hep beraber sağlığımızın da yaşam kalitemizin de canına okuyor!..
EN KÖTÜ SEÇİMLER
Sigara, alkol, stres ve tükenme derecesine varan yoğun çalışma tarzı, olumsuz, gergin, keyifsiz ev ve iş ortamı en kötü seçimlerdir. Aşırı kalori tüketimine dayalı, yağı ve kolesterolü bol, hayvansal proteini fazla bir yeme içme kültürü de en az bunlar kadar zararlıdır. Tuzun, şekerin fazla tüketilmesi, sebze, meyve, tahıl ve bakliyatın es geçilmesi, kahvaltı ve öğle yemeklerini atlayıp, ağırlaştırılmış akşam sofralarına fazlaca yüklenilmesi de bir o kadar zararlı tercihlerdir.
Uyku düzeniniz de altüst olmuş bir halde iseniz işiniz zordur. Özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar arasında ‘uyku sorunları’ salgın bir sağlık sorunudur. Uykuya dalma güçlüğünden, uyku bölünmelerinden, erken uyanmalar ya da uykusuz gecelerden yakınanların sayısı hızla artıyor. Uykusuz her gece ömrünüzden bir kaç şeyi çalıyor.
TÜKETME ÇILGINLIĞI
Olumsuz kötü-streslerinizde bir artış eğilimi var mı? Bunun en büyük nedenlerinden biri de tüketme çılgınlığıdır. Tüketim artışının ekonomiyi olumlu yönde tekileyip etkilemediğini bilmem ama ‘çok tüketme takınıtısı’nın sağlığa iyi gelmediğinden eminim! Sahip olma, eksik kalmama, onu da bunu da ‘bulundurma’ ile tıka basa yaşama ve hızlı yaşam, sadece ekonomik değil ruhsal ve bedensel bir tükenmeye de yol açıyor. Tüketimde sınır tanımayan beklentiler, ruh ve beden sağlığınızı tehdit ediyor.
Hayatımız bizim ellerimizde ama ona yeteri kadar önem vermiyor, onu akıllı, bilgili ve yetenekli biri gibi yönetmiyoruz. Özellikle orta yaşlı biriyseniz bu yılı tamamlarken önemli hem de çok önemli bir karar verin! Doğal ve sağlıklı seçimlere yönelin. Hayatınızı iyi yönetin. Sağlığınızı ve yaşam kalitenizi iyi yönde etkileyin!
TEMBELLİĞİN RUHSALI İYİ BEDENSELİ KÖTÜ
Hareket etmiyoruz! Hareket etmek üzere tasarlanmış olan bedenimizi otomatik bir cihaz gibi kullanıyoruz. Ne kaslarımzı, kemiklerimizi, ne de onlara kan pompalayan kalbimizi veya oksijen sunan akciğerlerimize yeteri kadar yükleniyoruz. Soluduğumuz hava temiz mi kirli mi, tükettiğimiz besinler bedenimize dost mu, düşman mı bilmiyoruz.
İYİ YAŞAMAK BİLGELİK İSTER
İyi yaşamak :
Özel bir ilgi ve birazcık dikkat ister.
Bilgi, emek, sevgi ve şefkat ister.
‘Kendi olmak’ ama ‘aynı kalmamak’, ‘çoğalmak’ ama ‘kaybolmamak’ bilinci ister.
İyi biri olmak, hep öyle kalmak, kendine de başkalarına da iyi ve güzel bakmak ister.
Hayatı sevmek, emek vermek, özen göstermek ister.
Gülmek, eğlenmek, üzülüp gözyaşı dökmek ve bunların tümünü kusursuz bir
samimiyetle ‘sonuna kadar hissetmek’ ister.
UNUTMAYIN
Mahşerin dört atlısı:
Kilo fazlalığı
Hipertansiyon
Kalp-damar hastalığı veya inme
Şeker hastalığı
ARABANIZIN KASKOSU VAR, SİZİNSE SİGORTANIZ YOK
Sağlığımızı iyi izlemiyor, otomobilimize verdiğimiz önemi ondan esirgiyoruz. Otomobilinizin kaskosu var, sizin sağlık sigortanız yok. Otomobilinizin yıllık kontrollerini yaptırıyor, kendinizinkini erteliyorsunuz! Dinlenmeye, eğlenmeye, kendinizle veya hayatla dalga geçmeye, kısacası tembellik etmeye yeteri kadar önem vermiyoruz.
Prof. Dr. Osman MÜFTÜOĞLU
