KAPALI ORTAMLARDAKİ ZEHİRLİ VE KANSEROJEN KİMYASALLARI TEMİZLEYEN 10 SÜS BİTKİSİ
Ev, okul, ofis ortamı gibi kapalı alanlar da hava kirliliğinden nasibini alan mekânlardır. Özellikle de kapı ve pencerelerin sık sık açılamadığı, ortamın yeterince havalandırılamadığı kış aylarında, kapalı ortam hava kirliliği oranı yüzde 30 artış gösterir.
Kapalı ortam kirliliğinin alerji ve astım gibi hastalıklara neden olduğu biliniyor. Ortamı kirleten formaldehit, benzen ve trikloretilen (TCE) gibi kimyasallar da kötü birer sürprizle sizi ağır hasta yapabilirler!
Evinizdeki zehirleri tanıyın!
Formaldehit
Formaldehit, neredeyse tüm kapalı ortamlarda bulunan zehirli bir kimyasaldır. O, kese kâğıdı, mumlu kâğıt, kâğıt mendil, tuvalet kâğıdı ve yapışkan kâğıtlar dâhil neredeyse tüm kâğıt ürünlerinde kullanılmaktadır. Birçok ev temizlik ürünü formaldehit içerir. Bu kimyasal, gözleri, burun ve boğaz mukozalarını tahriş eder. Aynı zamanda protein dokusuyla birleşerek, alerjik kontak egzamaya neden olan çok etkili bir kimyasaldır. İnsan vücudunda çözünen formaldehit, metil alkol yan ürününü oluşturur. Bu ise kör edici ve öldürücü bir zehirdir.
Benzen
Benzin, yağ, mürekkep, plastik ve kauçuk gibi birçok materyalde kullanılan ve çok bilinen bir kimyasal çözücüdür. Ayrıca, deterjan, boya ve patlayıcı kimyasalların üretiminde de kullanılmaktadır.
Benzenin uzun süreden bu yana deri ve gözlere hasar verdiği bilinmektedir. Bazı deneylerde, zehirlenmelere yol açtığı ve kanser gelişimine neden olduğu görülmüştür. Kromozomlarda bozulmalara yol açarak, lösemiye neden olduğuna dair çok ciddi bulgular elde edilmiştir.
Çok düşük dozlarda etkilenme hallerinde bile, baş ağrısı, iştahsızlık, uyku hali, sinirlilik, ruhsal bozukluklar ve kansızlık ve kemik iliği hastalıkları gibi durumlara yol açmaktadır.
Trikloretilen (TCE)
Trikloretilen, sanayinin çok çeşitli alanlarda kullanılan kimyasal bir üründür. Yüzde 90’ı aşan oranlarda kuru temizleme ve metal endüstrisinde kullanılır. Ayrıca, boyalar, vernikler, cilalar, yapıştırıcı ve matbaa mürekkeplerinde de kullanılmaktadır. Bu ise onu, mobilyalarınızın cilalarından, okuduğunuz gazetelerin mürekkeplerinden, boyalı her aksesuardan, kullandığınız metal malzemelerden bir şekilde soluyorsunuz anlamına gelir!
VE SÜS BİTKİLERİ DEVREDE!
Kısa bir süre önce Amerikan Havacılık ve Uzay Araştırmaları Dairesi (NASA), hava kirliliği ile mücadele edebilecek bitki türlerinin araştırılması için bir çevre mühendisi olan Bill Wolverton’ı görevlendirdi. Wolverton ve araştırma ekibi, yaptıkları testlerden birisinde, bir odayı yüksek düzeyde formaldehit, benzen ve trikloretilen ile doldurdu. Deney sonucunda, ortam içerisinde bulunan, Boston eğrelti otu (aşk merdiveni), krizantem, Dracaena ve Ficus Benjamina (Benjamin kauçuğu) adlı bitkilerin bu öldürücü kimyasalların yüzde 90’ını absorbe ettiği görüldü!
Araştırmaların gösterdiğine göre, aşağıda vereceğimiz 10 bitki, bu kimyasal kirleticiler dahil birçok ortam kirletici kimyasala karşı etkili olmakta, hem de ortamın nemini düzenlemektedir.
1 Areca Palm (Chrysalidocarpus Lutescens): Nem kaybını önleyen en etkili süs bitkisidir. Ortama sürekli ve bol miktarda nem sağlayarak havayı temizler. Kapalı mekânların en çevreci bitkisidir ve ‘1 Numara’ olarak anılır.
2 Reed Palm (Chamaedorea Seifrizii) (bambu): Nispeten düşük ışık koşullarında bile hayatta kalma yeteneği olan bu tropikal süs bitkisi, aydınlık ortamlarda birkaç metreye kadar uzayabilir. Sıcağı sever ve serpilip, gelişir. Soğuk gelebilecek kapı ve pencere önlerinden, girişlerden uzak tutulması gerekir.
3 Bodur hurma palmiyesi ya da Phoenix (Phoenix Roebelenii): Kapalı ortamda bulunan formaldehiti yok ettiği kanıtlanmıştır. Dayanıklılık açısından sağlam bir geçmişe sahiptir. Basit bir saksı içerisinde bile, uzun yıllar güzelliğini muhafaza edebilir.
4 Boston Fern (Nephrolepis Exalta): Aşk merdiveni adı da verilen ve süs bitkisi olarak kullanılan bu gösterişli eğrelti otu, ortamda bulunan benzen, formaldehit ve Trikloretilen’i temizler. Diğer eğrelti otlarına göre ışığı çok seven bu bitkiyi, dolaylı ışık alabilecekleri pencere önlerine yerleştirmelisiniz. Loş yerlerde de dayanıklıdırlar ancak bol ışıklı ortamlarda canlanır ve gelişirler. Gündüz 18-23 derece arasından hoşlanan bu eğrelti otu, akşam biraz daha serin ortamda olmalıdır.
5 Janet Craig Dracaena (Dracena Deremensis): Evlerin içerisinde yaygın olarak kullanılan bir süs bitkisidir. Yapılan laboratuar deneylerinde, ortamda yüksek düzeyde bulunan formaldehit, benzen ve Trikloretilen’i 24 saatte yüzde 90 oranında yok ettiği belirlenmiştir. Salkımlar halinde yapraklı ya da, dik çalı formunda olabilirler. Fazla ışık ve su sevmeyen bu çiçekler, uygun bir sulamayla harika görünüme kavuşurlar. Gübreden hoşlanmayan bu bitkiyi yılda bir kez gübrelemek yeterlidir.
6 English Ivy (Hedera Helix): Bu sarmaşık türü, duvar sarmaşığı, dağ sarmaşığı gibi yöresel adlarla da anılır. Bu salon bitkisinin, formaldehit, çöp kutuları ve dışkıdan kaynaklanan gazların ve kokunun giderilmesinde etkili olduğu kanıtlanmıştır. Eğer evinizde kedi, köpek ve kuş gibi evcil hayvanlar besliyorsanız, mutlaka edinmeniz gereken bir süs bitkisidir. Onu, kafes yanlarına, çöp kutularının yakınlarına yerleştirebilirsiniz. Ancak bol ışık almasının gelişmesinde etkili olduğu bu bitkiyi, direkt güneş ışığına maruz bırakmamalısınız. Yüzlerce çeşidi olan bu çok bilinen sarmaşık türünü, farklı şekil ve renkleriyle de seveceğinizden emin olabilirsiniz.
7 Australian Sword Fern (Nephrolepis Obliterata): Avustralya kılıcı adı da verilen bu eğreltiotu iyi bir seçimdir. Bu bitki, ofis, ev veya bahçe gibi ortamlarda çok cazip görünür. Onları saksı veya sepet içerisinde asılı bir konumda bırakırsanız canlanır ve daha da güzel gelişirler. Kılıç şeklinde yukarı doğru diklenen çok güçlü yapraklarıyla, rüzgârlı ortamlarda bile dayanır, sağlam kalır.
8 The Peace Lily (Mauna Loa): Barış zambağı adı verilen bu tropik süs bitkisi, kapalı ortamda bulunan, benzen, ksilen, oje, boya, solvent, toluen, ve yapıştırıcıların yanı sıra Trikloretilen (TCE) gibi çok zehirli kimyasalları absorbe eder. Kiremit tozu karıştırılmış toprakla daha da güzelleşirler. Doğrudan güneş ışığında bırakılmaması gereken bu bitki, parlak ve filtrelenmiş ışığı da çok sevecektir. Bol ışık alan ama üzerine güneş ışığı gelmeyen aydınlık ortamlar, ideal yerleridir. Fazla gübre sevmeyen bu bitkiyi, köklerinden su çekmesi için alttaki tabağına su koyarak sulamak idealdir. Böcek saldırılarına karşı ona duş yaptırabilirsiniz.
9 Kauçuk (Ficus Elastica): Ev ortamında bile kolayca 6 ila 10 metre ya da daha fazla büyüyebilen bu bitkiyi kontrol altında tutmak için bilinçli bir budama yapabilirsiniz. Doğuya bakan bir pencereden alacakları sabah ışığı onların kolaylıkla büyümesini sağlar. Ilık ortamlardan hoşlanırlar ve suyu çok severler ancak toprağı kurumadan su vermemelisiniz. Yapraklarını tozlandıkça yıkamanız ya da silmeniz bu bitkiyi canlandıracaktır.
10 Weeping figs (Ficus Benjamina): Benjamin Kauçuğu, genellikle saksıda yetişmiş ağaç ya da çalı olarak satılmaktadır. Yapılan laboratuvar deneylerinde, bu salon bitkisinin de, ortamda yüksek düzeyde bulunan formaldehit, benzen ve Trikloretilen’i 24 saat içerisinde yüzde 90 oranında yok ettiği kanıtlanmıştır. Parlak ama yumuşatılmış filtre ve dolaylı güneş ışığında daha sağlıklı olurlar. Rutubetin yüksek olduğu ortamlarda bazen direkt güneş ışığı da aldırabilirsiniz. Alacalı çeşitleri düşük ışıklı ortamlarda daha iyi büyür. Ilık ortam onlar için idealdir. Aktif büyüme dönemlerinde, toprağını nemli tutmak, düzenli sulamak gerekir. Yapraklarına sık sık su püskürtülmesinden hoşlanırlar. Kışın ve sonbaharda ise fazla su istemezler.
