SAĞLIKTA DOĞRU BİLDİĞİMİZ YANLIŞLAR
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı Başkanı ve Milli Olimpiyat Komitesi Sağlık Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Emin Ergen:
Sağlıklı bir beslenmenin parçası olarak kabuklu yemişlerden yemek kilo vermenize yardım ediyor. Mükemmel bir lif kaynağı olan yemişler, E vitamini, magnezyum, folat ve bakır gibi birçok besin maddesi içeriyor.
1. Yemek esnasında asla su içmeyin:
Su vücudumuzdaki her hücre, doku, organ ve bütün kimyasal tepkimeler için gerekli olduğundan çok önemli bir sıvı kaynağıdır. Yetişkinler için günlük ortalama 2-2.5 lt su gereklidir, bu da 8- 10 kupa demektir. Suyu ne zaman içtiğimizin önemi yoktur, günün her saatinde, yemeklerden önce, yemek sırasında veya sonrasında içilebilir. Üstelik yemek öncesinde ve yemekle birlikte içilen su midede doygunluk hissi yaratacağından yemek miktarını azaltmaya bile yardımcı olur. Su aynı zamanda besinlerin sindirilmesi, emilmesi ve boşaltılması için gerekli olduğundan yemek sırasında tüketilmesi daha faydalıdır.
2. Yemeğin hemen üstüne meyve yemeyin:
Yıllardır söylenen diyet hurafelerinden biridir. Meyve çoğunlukla karbonhidrat ve su içeren bir besindir. Meyvedeki karbonhidrat bir şeker türü olan fruktoz ve glikozdur. Ama meyvelerin şeker içermesi yemeğin üstüne yenmemesi gerektiği anlamına gelmez. Fruktoz yemeklerle tüketildiği zaman farklı bir etki göstermez ya da yağa dönüşmez. Aksine yemek üstüne meyve yenmesi hem tatlı ihtiyacını azaltır hem de doygunluğu arttırır. Bunun yanında dikkat edilecek durum yenilen yemeğin miktarıdır, eğer yemek miktarı fazla olduysa yemeğin üstüne bir de meyve yenmesi alınan kaloriyi daha da attıracaktır.
3. Şeker miktarı yüksek meyveleri yemeyin:
Muz, incir, üzüm...Bu meyveler maalesef diğer meyvelere göre daha şekerli ve hep dikkat edilerek tüketilen meyvelerdir. Aslında glikoz oranları daha fazla olmasına karşı porsiyon miktarlarına dikkat edilerek tüketilebilir. Aslında tatlı meyveler en doğal alınan tatlılardır. Bunu düşünerek tatlı tüketimi azalabilir. Aynı zamanda bir meyvenin tatlı tadının az olması kalorisinin daha az olduğu anlamına gelmez. Limonda bile bir miktar kalori vardır. 1 tane büyük muz 2 porsiyon meyve yerine geçer ve ona göre tüketilmelidir.
100 g, 1 küçük boy elma 58 kalori
100 g, 1 orta boy muz 85 kalori
100 g, 1 orta boy incir 80 kalori
100 g, 15 iri tane üzüm 67 kaloridir
Meyvelerin kalorilerine baktığımız zaman aradaki farklar hayatımızı karartacak büyüklükte değildir! Bir tane gofretin en az 250 kalori olduğunu düşündüğümüz zaman 15-20 kalori çok da önemli değildir.
4. Akşam 19.00 dan sonra hiçbir şey yemeyin:
Böyle bir şey söz konusu değildir ve kişinin beslenme düzenine göre yeme saatleri değişebilir. Hiçbir yiyeceğin kalorisi gün içinde değişmez, önemli olan tüketilen besinlerdir. Genelde akşam yemeği sonrası daha hareketsiz geçer ve gece atıştırılan yiyecekler rahatsız edebilir. Fakat bu demek değildir ki saat 19-20.00 den sonra hiçbir şey yenmemelidir. Eğer geç saatlere kadar oturuyorsanız meyve, yoğurt, biraz ekmek peynir gibi kalorisi yüksek olmayan yiyecekler tüketilebilir. Çeşitli nedenlerle akşam yemeği geç saatlere kalıyorsa yine önemli olan neler yenildiği ve miktarlarıdır.
5. Karbonhidratlarla proteinleri karıştırmayın:
Bu konuda yıllardır gündemde olan ve bir dönem beslenme akımını değiştiren bir düşüncedir. Ancak bilimsel olarak ve sağlık açısından hiçbir geçerliliği yoktur. Bazı besinlerin doğal halinde bile karbonhidrat ve protein birlikte bulunmaktadır, süt, yoğurt, pirinç, makarna gibi… Günlük beslenmede karbonhidrat, protein ve yağlar dengeli bir şekilde bulunmalıdır, herhangi bir öğünde protein ve karbonhidratı birlikte tüketmemenin metabolizma çalışmasına herhangi bir faydası yoktur.
6. Nişasta oranı yüksek sebzeleri, mümkün olduğunca tüketmeyin:
Bu sebzeler, patates, havuç, bezelye ve mısır gibi her zaman günlük beslenmeden uzaklaştırılmış ve bizim için zararı olan sebzeler gibi gösterilmiştir. Ancak bu sebzeler de gerekli vitamin mineral içerirler ve kalori değerleri de düşünüldüğü gibi yüksek değildir. Karbonhidrat değerleri yeşil yapraklı sebzelere göre daha fazladır ama bizi şişmanlatacak kadar değildir. 1 tane patates 1 dilim ekmeğe eşittir, kızartılmış ya da cips olmadığı sürece tüketilebilir. Mısır ve havuç da aynı şekilde salatada bir miktar olabilir, A vitamininden zengin besinlerdir. Bezelye ise protein ve posa açısından diğer sebzelere göre daha yüksektir. Bu besinlerin hiçbiri beslenmeden çıkarılmamalıdır.
7. Zayıflamak için önce ekmeği kesin:
Kilo vermek için önce fazla tüketilen yağ, kızartılmış ve hamurlu yiyecekler azaltılmalıdır. Ekmek ise her öğünde en az 1-2 dilim olmalıdır, yoksa metabolizma için gerekli olan enerji kaynağı çok azaltılmış olur ve vücudun çalışması zorlaşır, vücut zor çalıştıkça kilo vermek zorlaşır. Aynı zamanda ekmek, pilav, bulgur, patates gibi karbonhidratlar tüketilmezse kan şekeri düşer ve sonraki saatlerde açlığa dayanmak güçleşir. Kan şekeri düşük bir şekilde yemeğe oturmak ise porsiyonları kontrol etmek açısından çok dikkat edilmesi gereken bir noktadır.
Denizce---
